Yunmen Wenyan (864–949) - Çin Çan Buddizminin ən nüfuzlu ustalarından biri olmuşdur. O, Yunmen Məktəbinin qurucusu kimi tanınır və öz təlimlərində qısa, kəskin və paradoksal ifadələrlə şagirdlərini ani maarifləndirməyə yönəltmişdir. Həyatı Yunmen Wenyan, Tang sülaləsinin son dövrlərində anadan olmuş və erkən yaşlarından Buddizmə maraq göstərmişdir. O, məşhur Çan ustası Xuefeng Yicun ilə təhsil almış, lakin sonradan başqa bir Çan ustası, Xuansha Shibei-nin rəhbərliyi altında maarifləndiyini bildirmişdir. Yunmen öz üslubu və sərt yanaşmaları ilə fərqlənirdi və onun təlimləri sonradan Yunmen Məktəbinin əsasını qoydu. Təlimləri və üslubu Yunmen Wenyanın öyrətmə metodu qısa, lakin dərin məna daşıyan ifadələrdən ibarət idi. Onun üslubu aşağıdakı əsas xüsusiyyətlərlə tanınır: "Bir sözdə Zen" – Yunmen mürəkkəb izahlar vermək əvəzinə, bir və ya iki kəlməlik cavablarla şagirdlərinə dərs keçirdi. Qəfil oyanışa çağırış – O, şagirdlərinin düşüncələrini sarsıtmaq üçün gözlənilməz suallar verir və onlara qeyri-adi cavablar verirdi. Zen paradoksları – Yunmenin məşhur ifadələrindən biri belədir: Bir şagird ondan Buddanın kim olduğunu soruşduqda, Yunmen sadəcə "Qapı" cavabını vermişdi. Mirası və təsiri Yunmen məktəbi Çində Çan Buddizminin əsas qollarından biri oldu və sonradan digər Zen ənənələrinə təsir göstərdi. Onun kəskin və qısa ifadələri Zen kəlamları arasında ən məşhurlarındandır. Yunmen Wenyanın təlimləri və yanaşma tərzi Zen Buddizminin ən güclü ifadələrindən biri kimi qalır. Onun metodu insan düşüncəsini məntiqin hüdudlarından kənara çıxararaq ani maarifləndirməyə yönəltməyi hədəfləyirdi.
https://en.wikipedia.org/wiki/Yunmen_Wenyan
https://www.shambhala.com/life-master-yunmen-excerpt-zen-master-yunmen/?srsltid=AfmBOoopBq2P_-hXELB9wbMkOJ9uBkDoc74cwCun5jF61nZwMPJQjueD
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_koans_by_Yunmen_Wenyan
https://www.amazon.com/Books-Yunmen-Wenyan/s?rh=n%3A283155%2Cp_27%3AYunmen%2BWenyan
Tarix : 13 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
