William Beckford (1760–1844) - İngilis yazıçısı, memarlıq həvəskarı, kolleksiyaçı və siyasətçi. O, xüsusilə Şərq üslublu gotik romanı "Vathek" (1786) ilə tanınır. Beckford həm də Avropanın ən böyük sərvətlərindən birinə malik idi və bu sərvətini Fonthill Abbey kimi ekstravaqant memarlıq layihələrinə və sənət kolleksiyalarına xərcləmişdir. Həyatı və təhsili William Beckford 29 sentyabr 1760-cı ildə İngiltərənin Bath şəhərində doğulmuşdur. Onun atası William Beckford Sr., Londonun keçmiş meri və Qərbi Hindistanda şəkər plantasiyalarına malik sərvətli bir şəxs idi. Beckford atasının ölümündən sonra cəmi 10 yaşında olarkən 1 milyon funt sterlinqdən çox miras aldı, bu da onu İngiltərənin ən zəngin şəxslərindən birinə çevirdi. O, uşaqlıqdan incəsənət, musiqi və ədəbiyyat üzrə xüsusi təhsil almışdır. Onun müəllimləri arasında Motsart, rəssam Alexander Cozens və bir neçə fransız müəllimlər olmuşdur. Gənclik illərində Avropaya geniş səyahətlər etmiş və xüsusilə İtaliya, Fransa və Şərq mədəniyyətindən ilham almışdır. "Vathek" və ədəbi karyerası Beckfordun ən məşhur əsəri "Vathek" (1786), Qotik ədəbiyyat və "Min bir gecə nağılları" üslubunun sintezidir. "Vathek" romanının əsas mövzuları: - Mistisizm və şeytani güclər - Güc ehtirası və ahəngsiz zənginlik - Qaranlıq Şərq atmosferi və ekzotik təsvirlər - İnsanın mənəvi süqutu və cəhənnəmə enişi Beckford romanı Fransız dilində yazmış və 1786-cı ildə nəşr etdirmişdir. Daha sonra əsər İngilis dilinə tərcümə olunmuşdur və Lord Byron, Edgar Allan Poe və H.P. Lovecraft kimi yazıçılara təsir etmişdir. Bundan əlavə, Beckford səyahət qeydləri və esselər də yazmışdır, lakin heç biri "Vathek" qədər məşhur olmamışdır. Memarlıq marağı Beckford zənginliyini dəbdəbəli layihələrə xərcləməsi ilə tanınırdı. O, Fonthill Abbey adlı nəhəng neogotik malikanəni tikdirmişdir. - Tikinti 1796-cı ildə başlamış və 20 ildən çox davam etmişdir. - Malikanədə 90 metr hündürlüyündə qüllə və geniş kitabxana var idi. - O, burada öz şəxsi sənət kolleksiyasını toplamış və cəmiyyətin əksəriyyətindən uzaq, tənha həyat sürmüşdür. Lakin 1825-ci ildə Fonthill Abbey-in qülləsi çökmüş və Beckford mülklərini satmağa məcbur olmuşdur. Bundan sonra o, Bath şəhərində daha kiçik, lakin yenə də dəbdəbəli bir həyat sürmüşdür. Şəxsi həyatı və skandallar Beckford çox eksentrik və sirli bir şəxsiyyət idi. 1784-cü ildə 16 yaşlı oğlan William Courtenay ilə münasibətdə olduğu iddiası ilə böyük bir skandal yaşadı. Bu skandal səbəbindən İngilis aristokratiyasından təcrid olundu və Avropada sürgün kimi yaşamaq məcburiyyətində qaldı. O, heç vaxt evlənməmiş və ömrünün böyük hissəsini sənət, memarlıq və kitablarla əhatələnmiş halda keçirmişdir. Ölümü və mirası William Beckford 2 may 1844-cü ildə Bath şəhərində vəfat etmişdir. O, Bath Abbey qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur. - "Vathek" romanı gotik və fantastik ədəbiyyatda klassik əsərlərdən biri sayılır. - Onun memarlıq layihələri və sənət kolleksiyası Avropa mədəniyyətinə böyük təsir göstərmişdir. - O, həm də eksentrik həyat tərzi və dəbdəbəli xərcləmələri ilə xatırlanır. Beckford, İngilis ədəbiyyatında və mədəniyyət tarixində həm mistik roman müəllifi, həm də ekstravaqant sənət himayədarı kimi qalmaqdadır.
https://en.wikipedia.org/wiki/William_Beckford_(novelist)
https://www.nationalgallery.org.uk/people/william-thomas-beckford
https://www.britannica.com/biography/William-Beckford-British-writer
https://www.britannica.com/summary/William-Beckford-British-writer
https://www.kent.ac.uk/ewto/projects/anthology/william-thomas-beckford.html
https://c18.net/beckford/wbbeckfordbio1.html
https://www.nts.org.uk/stories/william-beckford-1760-1844-part-one
Tarix : 22 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
