Vikram Sarabhai (1919–1971) - Hind fiziki, mühəndis və kosmik tədqiqatların atası sayılır. O, Hindistanın kosmik proqramını qurmuş və ölkəsinin elmi və texnoloji inkişafında böyük rol oynamışdır. Sarabhai, Hindistan Kosmik Təşkilatının (ISRO) qurulmasına və ölkənin müasir kosmik texnologiyalara olan tələblərinə cavab vermək üçün çoxsaylı proqramların həyata keçirilməsinə rəhbərlik etmişdir. Gəncliyi və təhsili Vikram Sarabhai, 1919-cu ildə Gujarat ştatının Ahmadabad şəhərində anadan olmuşdur. O, Bombay Universitetində təhsil almış və fizika üzrə bakalavr dərəcəsini əldə etmişdir. Sonra, Sarabhai, İngiltərədə Cambridge Universitetində təhsilini davam etdirərək burada yüksək texnologiya və fizika üzrə təlimlər almışdır. Sarabhai, təhsilini başa vurduqdan sonra Hindistana qayıdaraq elmi araşdırmalar və inkişafla məşğul olmağa başlamışdır. Elmi nailiyyətləri və kəşfləri 1. Hindistan kosmik proqramı (ISRO) Vikram Sarabhai, Hindistanın kosmik tədqiqatlarını başlatmaqda böyük bir liderlik göstərmişdir. 1962-ci ildə Hindistanın ilk peyk tədqiqatlarını həyata keçirmək üçün Hindistan Kosmik Təşkilatını (ISRO) qurmuşdur. Sarabhai, Hindistanın kosmosla əlaqəli elmi tədqiqatları üçün bir strateji plan hazırlamış və bunu dövlətin önəmli təşəbbüsü halına gətirmişdir. Onun rəhbərliyi altında, Hindistan 1960-cı illərdə ilk peykini göndərdi və bu, ölkənin kosmos sahəsində mühüm irəliləyişini simvollaşdırdı. 2. Rohini Peyki və IRS (Indian Remote Sensing) proqramı Vikram Sarabhai'nin rəhbərliyi altında Hindistan, xüsusilə 1980-ci illərin əvvəlində özünün ilk "Rohini" peykini orbitə buraxdı. Bu layihə Hindistanın özünü kosmos tədqiqatlarında mühüm bir oyunçu olaraq tanıtmaq məqsədini güdürdü. Sarabhai'nin dəstəyi ilə IRS (Indian Remote Sensing) proqramı da başladı ki, bu proqram, Hindistanın əkinçilik, ətraf mühit və su ehtiyatlarını izləmək üçün peyklərdən istifadə edilməsini təmin etdi. 3. Tətbiqi elmlər və texnologiyalar Sarabhai, kosmik texnologiyaların təkcə kosmos tədqiqatları ilə əlaqədar olmadığını, eyni zamanda bu texnologiyaların Hindistanın yer üzündəki sosial və iqtisadi problemləri həll etmək üçün də istifadə oluna biləcəyini düşünürdü. O, xüsusən də kosmik tədqiqatlardan əldə edilən məlumatların kənd təsərrüfatı, təhsil, səhiyyə və su ehtiyatları sahəsində istifadəsi üçün işlər görmüşdür. 4. Hindistanın ilk xüsusi raketləri Sarabhai'nin rəhbərliyi altında, Hindistanın ilk raketləri də hazırlanmışdır. Tata İnstitiutu və Hindistanın elmi qurumları ilə sıx əməkdaşlıq edən Sarabhai, Hindistanın ilk raketlərinin inkişafına böyük dəstək vermişdir. Bu raketlər, Hindistanın kosmik tədqiqatlarını daha da genişləndirmək və peyk göndərmək məqsədini daşıyırdı. Elmi tanınma və mükafatlar Vikram Sarabhai, Hindistanın elmi inkişafında göstərdiyi əvəzolunmaz xidmətləri ilə bir çox mükafatlar və tanınmalar almışdır. O, Hindistan hökumətinin müxtəlif yüksək mükafatlarına layiq görülmüş və Hindistanın elmi irsinin ayrılmaz bir hissəsinə çevrilmişdir. Sarabhai'nin elmi və texnoloji xidmətləri, onun beynəlxalq səviyyədə tanınmasını təmin etmişdir. Hindistanın ilk kosmik missiyalarının uğuru və təhsil sahəsindəki töhfələri onu elm dünyasında yüksək qiymətləndirilən bir şəxsiyyət halına gətirmişdir. Son dövrləri və irsi Vikram Sarabhai, 1971-ci ildə vəfat etmişdir. Onun elmi irsi, xüsusilə Hindistanın kosmik proqramı, yerli texnologiyaların inkişafı və dünya miqyasında Hindistanın elmi nüfuzunun artması ilə əlaqədar həlledici bir yer tutur. Sarabhai'nin rəhbərliyi altında qurulan ISRO, bu gün Hindistanın kosmik tədqiqat sahəsindəki ən önəmli təşkilatıdır və onun irsi bu təşkilatın uğurları ilə davam etməkdədir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Vikram_Sarabhai
https://www.britannica.com/biography/Vikram-Sarabhai
https://www.nrsc.gov.in/ourfounder?language_content_entity=en
https://iisc.ac.in/vikram-sarabhai-100-2/
https://www.isro.gov.in/sarabhaiformer.html
https://www.mcf.gov.in/website/sarabhai
https://www.iima.ac.in/director/Dr-Vikram-A-Sarabhai
Tarix : 26 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
