Vann Molyvann (1926–2017) - Kambocanın ən məşhur memarı və müasir Kamboca memarlığının banisi hesab edilir. O, 20-ci əsrin ortalarında Kambocanın modernləşmə dövründə əsas memarlıq layihələrinə rəhbərlik etmiş və ölkənin memarlıq üslubunu köklü şəkildə dəyişdirmişdir. Onun üslubu ənənəvi Kxmer memarlığı ilə modernist dizayn prinsiplərinin sintezindən ibarət olmuşdur. Bu yanaşma sonradan "Yeni Kxmer Memarlığı" adlandırılmışdır. Həyatı və memarlıq fəlsəfəsi Vann Molyvann 1926-cı ildə Kambocanın Ream şəhərində anadan olmuşdur. O, Fransada memarlıq təhsili almış və Parisdə École des Beaux-Arts-da oxumuşdur. 1956-cı ildə ölkəsinə qayıtdıqdan sonra Kamboca Kralı Norodom Sihanouk tərəfindən ölkənin baş memarı təyin olunmuşdur. Onun memarlıq fəlsəfəsi Kxmer memarlığının ənənəvi elementlərini müasir materiallar və konstruksiya texnologiyaları ilə birləşdirməyə əsaslanırdı. O, xüsusilə beton konstruksiyalarda tropik iqlimə uyğun ventilyasiya sistemlərinə və geniş açıq məkanlara üstünlük vermişdir. Əsas layihələri Milli İdman Kompleksi (1964) – Phnom Penh, Kamboca Bu stadion Kambocanın modernist memarlığının simvolu hesab olunur. Kompleksdə təbii havalandırma sistemləri, Kxmer məbədlərindən ilhamlanan formalar və nəhəng tribunalar diqqət çəkir. Chaktomuk Konfrans Zalı (1961) – Phnom Penh, Kamboca Bu bina fanat şəklində dizayn edilmiş və şəhərin mədəniyyət mərkəzlərindən biri olmuşdur. Onun simmetrik və açıq konstruksiyası, su və günəş işığını nəzərə alan unikal dizaynı binanı xüsusi edir. Preah Suramarit Milli Teatrı (1968) – Phnom Penh, Kamboca Bu teatr ənənəvi Kxmer incəsənətini və müasir akustik dizaynı bir araya gətirən bir layihə idi. Təəssüf ki, bina 2008-ci ildə dağıdılmışdır. Kamboca Mərkəzi Bankı (1960-cı illər) Bu bina həm funksional, həm də dekorativ elementləri birləşdirən modernist Kxmer memarlığının nümunəsidir. Mirası və təsiri Vann Molyvann Kambocanın modernist memarlığını formalaşdıran əsas fiqur olmuşdur. 1970-ci illərdə Qırmızı Kxmer rejiminin gəlişi ilə o, ölkəni tərk etmiş, daha sonra 1990-cı illərdə geri qayıtmışdır. Bu gün onun layihələri Kambocanın memarlıq irsinin mühüm bir hissəsi hesab edilir. Lakin bəzi binalar baxımsızlıq və şəhər inkişafı səbəbindən məhv edilmiş və ya dəyişdirilmişdir. Vann Molyvann regional memarlığın modernləşdirilməsi baxımından mühüm bir nümunə qoymuş və onun təsiri Cənub-Şərqi Asiya memarlığında bu gün də hiss olunmaqdadır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Vann_Molyvann
http://www.vannmolyvannproject.org/meet-vann-molyvann
http://www.vannmolyvannproject.org/meet-vann-molyvann
http://www.vannmolyvannproject.org/
https://www.greyscape.com/new-khmer-architecture-the-work-of-vann-molyvann/
https://dom-publishers.com/blogs/dom-blog/vann-molyvann-the-architect-who-shaped-the-cambodian-capital
https://www.wmf.org/news/pioneering-modernist-architect-vann-molyvanns-designs-risk
Tarix : 16 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
