Thomas Young (doğum tarixi: 13 iyun 1773 – 10 may 1829) - İngilis fizikaçı, həkim və mühəndis. O, xüsusilə işıq və dalğa nəzəriyyəsi ilə bağlı kəşfləri ilə tanınır. Young-un ən tanınmış işləri, işığın təbiəti, dalğa xüsusiyyətləri və iki yırtıq eksperimentləri ilə bağlıdır. O, həmçinin insan gözünün anatomiyasına dair tədqiqatlar aparmış və çoxsaylı digər elmi sahələrdə də əhəmiyyətli töhfələr vermişdir. Erkən həyatı və təhsili Thomas Young, İngiltərənin Milverton şəhərində anadan olmuşdur. O, 14 yaşında London Kral Kollecinə daxil olmuş və burada təhsilini davam etdirmişdir. Sonralar, Londonda tibb təhsili alaraq həkimlik diplomu əldə etmişdir. Young, ancaq tibb sahəsində deyil, həm də fizika və digər təbiət elmlərində özünün böyük marağını inkişaf etdirmişdir. İşıq və dalğa nəzəriyyəsi Youngun ən məşhur kəşfi, işığın dalğa təbiətini qəbul etməsi və bunu eksperimental olaraq sübuta yetirməsidir. 1801-ci ildə apardığı "iki yırtıq eksperimenti" işığın dalğa xüsusiyyətlərini göstərən ilk əsaslı sübut oldu. Bu təcrübədə, işıq bir ekrandan keçdikdən sonra iki yırtıqdan keçərək qarşı tərəfdəki ekranda parlaq və qaranlıq zolaqların yaranmasına səbəb olur. Bu zolaqların yaranması, işığın dalğa xüsusiyyətlərini göstərir. Bu eksperiment, işığın ikiqat təbiətini (dalğa və zərrəcik) izah etməkdə əsaslı bir addım olmuşdur. İnsan gözünün tədqiqi Young, işıq haqqında olan tədqiqatlarının yanında, insan gözünün quruluşunu da araşdırmış və rəngin necə qəbul edildiyini açıqlayan bir nəzəriyyə irəli sürmüşdür. O, 1802-ci ildə, gözün üç fərqli rəngli reseptor (qırmızı, yaşıl və mavi) vasitəsilə rəngləri qəbul etdiyini təklif etmişdir. Bu nəzəriyyə, sonradan rənglərin qəbul edilməsində "trikromatik nəzəriyyə" kimi tanınmış və bu gün də gözün rəngləri necə gördüyü barədə əsas anlayışlardan biri olaraq qalır. Təcrübələr və tədqiqat sahələri Youngun elmi fəaliyyətləri yalnız işıqla bağlı deyildi. O, həm də mexanika, elastiklik və hidrostatik kimi müxtəlif sahələrdə işlər aparmışdır. Young, elastikliyə dair "Young's modulu"nu inkişaf etdirərək materialların sərtliyini və elastikliyini ölçmək üçün vacib bir metod təqdim etmişdir. Bu, materialşünaslıq və mühəndislik sahələrində hələ də geniş istifadə olunur. O, həmçinin, təbiət elmlərinə dair bir çox nəzəriyyə irəli sürmüş və müasir elmin inkişafına töhfə vermişdir. Həm təcrübə, həm də nəzəriyyat sahəsində Young-un kəşfləri, fizikaya olan əhəmiyyətli töhfələrindən biri olmuşdur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Thomas_Young_(scientist)
https://www.britannica.com/biography/Thomas-Young
https://www.lindahall.org/about/news/scientist-of-the-day/thomas-young/
https://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Biographies/Young_Thomas/
https://thomasyoungcentre.org/about-tyc/who-was-thomas-young/
https://history.rcp.ac.uk/inspiring-physicians/thomas-young
https://www.westminster-abbey.org/abbey-commemorations/commemorations/thomas-young/
Tarix : 26 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
