Tətildə ürək sindromu (ing. Holiday Heart Syndrome) - Adətən tətil və ya bayram zamanı həddindən artıq siprtli içki qəbulu ilə əlaqədar yaranan ürək ritminin pozulması vəziyyəti. Tarix Bu sindrom ilk dəfə 1978-ci ildə təsvir edilmişdir və adını tətil zamanı siprtli içki istifadəsinin artması ilə əlaqədar almışdır. Sindromu, əsasən, atrial fibrilyasiya (AF) kimi ürək ritminin pozğunluqları ilə xarakterizə olunur, lakin digər ürək aritmiyaları da müşahidə edilə bilər. Simptomlar Əsas simptomları ürək döyüntüsü, nəfəs darlığı, başgicəllənmə və ya baş ağrısı, yorğunluq və nadir hallarda sinə ağrısıdır. Bu simptomlar adətən tətil və ya bayram zamanı həddindən artıq siprtli içki qəbulundan sonra ortaya çıxır. Səbəblər Səbəbi həddindən artıq siprtli içki qəbuludur. Siprtli içkinin ürək üzərində bir neçə mənfi təsiri var: elektrolit balansının pozulması, simpatik sinir sisteminin aktivləşməsi və dehidratasiya. Elektrolit balansının pozulması, xüsusilə kalium və maqneziumun itirilməsi, ürək ritminin pozulmasına səbəb ola bilər. Alkohol simpatik sinir sistemini stimullaşdıraraq ürək döyüntüsünü sürətləndirir. Bundan əlavə, spirt bədəndə su itirilməsinə səbəb olur, bu da ürək ritminin pozulmasını asanlaşdırır. Tətil zamanı stres, yuxusuzluq və qeyri-sağlam qidalanma kimi faktorlar da sindromun inkişaf riskini artıra bilər. Diaqnoz Diaqnozu əsasən klinik simptomlara və pasientin siprtli içki qəbulu ilə bağlı tarixçəsinə əsaslanır. Elektrokardioqramma (EKG) ürək ritminin pozğunluqlarını müəyyən etmək üçün istifadə olunur. Qan testləri elektrolit balansını və ürək zədələnməsi markerlərini yoxlamaq üçün tətbiq edilir. Ekokardioqrafiya isə ürəyin strukturunu və funksiyasını qiymətləndirmək üçün istifadə olunur. Müalicə Müalicəsi əsasən simptomatikdir. Siprtli içkidən imtina ürək ritminin bərpasına kömək edir. Kalium və maqnezium kimi elektrolitlərin bərpası üçün dərmanlar təyin edilə bilər. Ürək ritmini nizamlamaq üçün ritm nizamlayıcı dərmanlar istifadə olunur. Maye balansının bərpası üçün maye terapiyası tövsiyə olunur. Əgər simptomlar ciddidirsə və ya uzun müddət davam edirsə, xəstəxanada müşahidə və daha intensiv müalicə tələb oluna bilər. Profilaktika Sindromunun qarşısını almaq üçün siprtli içkidən məhdud istifadə, sağlam qidalanma, stressin idarə edilməsi və normal yuxu tövsiyə olunur. Tətil zamanı siprtli içki qəbulunu məhdudlaşdırmaq, təxminən 2-3 litr su içmək və elektrolitləri balanslaşdırmaq vacibdir. Stressi azaltmaq üçün rahatlaşma texnikalarından istifadə etmək və yuxu rejiminə diqqət yetirmək də faydalıdır.

İstinadlar

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537185/

https://www.webmd.com/heart-disease/atrial-fibrillation/holiday-heart-syndrome-what-to-know

https://www.uab.edu/news/youcanuse/item/13914-holiday-heart-syndrome-what-is-it-how-can-you-prevent-it

https://www.baystatehealth.org/articles/holiday-heart

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3998158/

https://heart.arizona.edu/news/2022/holiday-heart-health-atrial-fibrillation-and-alcohol

https://www.abc.net.au/news/health/2024-12-13/holiday-heart-syndrome-arrhythmia-atrial-fibrillation-alcohol/104578996

https://www.healthonecares.com/healthy-living/blog/recognize-holiday-heart-symptoms-to-stay-healthy-during-the-holidays

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/000287037890296X

https://www.verywellhealth.com/holiday-heart-alcohol-and-atrial-fibrillation-1745775

https://www.sahealth.com/healthy-living/blog/recognize-holiday-heart-symptoms-to-stay-healthy-this-season

https://healthmatters.nyp.org/what-is-holiday-heart-syndrome/

https://health.clevelandclinic.org/can-avoid-holiday-heart-syndrome

https://www.medicalnewstoday.com/articles/holiday-heart-syndrome#causes

https://www.healthline.com/health-news/what-to-know-about-holiday-heart-syndrome#Alcohol-and-heart-health

https://www.medicalpark.com.tr/tatil-kalbi-sendromu/hg-2115

https://acilci.net/tatil-kalbi-sendromu-holiday-heart-syndrome/

https://medyagunlugu.com/tatil-kalbi-sendromu-nedir/

https://aymag.com/understanding-holiday-heart-syndrome/

Tarix : 16 yanvar 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.