Shakuhachi Yaponiyanın ənənəvi bambuk nəfəs alətlərindən biri. Bu alət, təkcə musiqi vasitəsi kimi deyil, həm də Zen Buddizminin bir hissəsi kimi istifadə olunur. Shakuhachi, meditativ və emosional səslənməsi ilə seçilir və klassik, xalq və müasir musiqidə geniş tətbiq olunur. Tarixi və mənşəyi Çin mənşəli bir alət olan "Chi" və ya "Xiao" əsasında inkişaf etmişdir. VII əsrdə Yaponiyaya gətirilmiş və burada özünəməxsus forma və üslub qazanmışdır. Edo dövründə (1603–1868), Fuke Zen rahibləri (Komusō) shakuhachidən meditasiya və dua vasitəsi kimi istifadə etmişdir. Müasir dövrdə həm ənənəvi, həm də müasir musiqidə geniş yayılmışdır. Struktur və dizayn Material: Ənənəvi olaraq qalın bambukdan hazırlanır, müasir versiyaları isə plastik və ya metal variantlarda da mövcuddur. Uzunluq: Əsas shakuhachi 1.8 shaku (təxminən 54 sm) uzunluğundadır, lakin fərqli ölçüləri də mövcuddur. Dəliklər: 1 nəfəs dəliyi (ustunbochi) – üst hissədə yerləşir. 4 ön barmaq dəliyi və 1 arxa dəlik – müxtəlif notların çalınmasına imkan yaradır. Mundstuk (utaguchi): Alətin üfürülmə hissəsi kəsik formalı və ya V şəkilli olur. İfa texnikaları və səslənmə Müxtəlif nəfəs texnikaları: Yumşaq və sərt üfləmə ilə fərqli səslər əldə olunur. Muraiki (nəfəs effekti): Xüsusi nəfəs texnikası ilə səsin sisli və kölgəli çıxmasını təmin edir. Bendinq və vibrato: Barmaqların və nəfəsin incə idarə olunması ilə intonasiya dəyişiklikləri edilir. Ölçülərin fərqliliyi: Müxtəlif ölçülü shakuhachilər fərqli səslənmə diapazonuna malikdir. İstifadə sahələri 1. Zen Buddizmi və Meditasiya Komusō rahibləri shakuhachidən "suizen" (nəfəsli meditasiya) üçün istifadə edirdilər. Meditativ və təbii səsləri sayəsində, dərin ruhani atmosfer yaradır. 2. Ənənəvi yapon musiqisi: Solo ifalarda və ensemble musiqisində geniş istifadə edilir. Koto və shamisen kimi alətlərlə birlikdə çalınır. Honkyoku janrında shakuhachinin ənənəvi melodiyaları yer alır. 3. Müasir və qərb musiqisində Caz, ambient və dünya musiqisində istifadə edilir. Film musiqilərində və oyun soundtrack-lərində yer alır. Elektron və eksperimental musiqidə effektlər üçün tətbiq edilir. Bənzər alətlər Xiao (Çin) – Shakuhachinin erkən forması hesab olunur. Duduk (Ermənistan) – Meditativ və emosional səslənməsi ilə shakuhachiyə bənzəyir. Ney (Türkiyə, İran, Ərəb dünyası) – Şərq musiqisində istifadə olunan nəfəsli alət.
https://en.wikipedia.org/wiki/Shakuhachi
https://www.britannica.com/art/shakuhachi
https://japanhouse.illinois.edu/education/insights/shakuhachi
https://www.metmuseum.org/art/collection/search/500684
https://simple.wikipedia.org/wiki/Shakuhachi
https://oryoki.de/blog/shakuhachi-bamboo-flute
https://komuso.com/top/index.pl
Tarix : 14 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
