Rhinella proboscidea qurbağası - Bufonidae fəsiləsinə aid kiçik bir Cənubi Amerika qurbağa növüdür və Amazon yağış meşələrində çox yayılmışdır. Bu, reproduktiv nekrofiliya tətbiq edən yeganə məlum növdür. Taksonomiya Növün elmi adı latınca "proboscis" (fil xortumu) sözündən gəlir və qurbağanın görkəmli dimdiyinə istinad edir. Bu növ R. margaritifera növ kompleksinə daxildir. Növ ilk dəfə 1824-cü ildə Johann Baptist von Spix tərəfindən Bufo proboscideus adı ilə təsvir edilmişdir. Spix holotip nümunəsini Braziliyaya səfəri zamanı Solimões çayı yaxınlığında toplamışdır. Hal-hazırda bu nümunə Münhen Zooloji Kolleksiyasında saxlanılır. 2006-cı ildə Bufo margaritifera kompleksinə daxil olan növlər yeni Rhinella cinsinə aid edildi və bu, növün indiki adına gətirib çıxardı. Başqa bir cinsin Rhinella cinsinə birləşdirilməsi eyni adı daşıyan başqa bir növün (homonymy) yaranmasına səbəb oldu və bu problem digər növün Rhinella boulengeri (indiki Dendrophryniscus proboscideus) adlandırılması ilə həll edildi. Yayılması Bu qurbağa Braziliya, Kolumbiya, Ekvador və Peruda tapılır. Təbii yaşayış mühiti subtropik və ya tropik rütubətli düzənlik meşələri və müvəqqəti şirin su bataqlıqlarıdır. Yaşayış mühitinin itirilməsi təhlükəsi ilə üzləşir. Amazon yağış meşələrinin bəzi hissələrində çox yayılmışdır. Xüsusiyyətlər Erkəklərin uzunluğu 46-54 mm olub, dəriləri hamardır, dişilər isə 46-55 mm uzunluğunda olub, dəriləri qranulludur. Bel hissəsi qırmızımtıl və ya tünd qəhvəyi rəngdədir və adətən qara və qəhvəyi ləkələrlə örtülüdür. Üçbucaqlı başı və iti burun hissəsi var, qarın hissəsi isə qəhvəti və ya boz rəngdədir. Bu qurbağa əsasən gündüz fəal olur, gecələr kiçik fidanlar və kollarda yatır, lakin çoxalma dövründə gecə fəallığı göstərir. Balaları açıq qəhvəyi rəngdədir və digər R. margaritifera balalarına bənzəyir. Dərisi yüksək dərəcədə zəhərlidir, lakin Xenoxybelis argenteus ilanı tərəfindən ovlandığı müşahidə edilmişdir. Bu növ partlayıcı çoxalma tərzi ilə çoxalır və axarların kənarındakı dayaz göllərdə çoxalır. Qurbağalar bu yerlərdə iki-üç gün toplanaraq minlərlə yumurtanı kollektiv şəkildə mayalandırır. Tipik çoxalma dövrü martdan maya qədər davam edir, lakin yağışdan asılı olaraq dəyişə bilər. Güclü yağışdan sonra 100-ə qədər erkək R. proboscidea-nın cütləşmək üçün səs çıxardığı eşidilmişdir. Erkəklər aqressiv şəkildə çoxalır, yaxınlıqdakı hər hansı bir qurbağaya yaxınlaşır və artıq amplexusda olan digər erkəklərdən cütləri oğurlamağa çalışır. Bu mübarizələr bəzən dişilərin boğulması ilə nəticələnir. Ölü dişilər nekrofiliyaya məruz qala bilər. Erkəklər ölü bədənin qarın hissəsini sıxmaq üçün ön və arxa ətraflarını istifadə edərək oositləri xaric edir. Oositlər daha sonra mayalanır. Bir araşdırmada bu davranış beş fərqli erkəkdə müşahidə edilmişdir. Tədqiqatçılar nekrofiliyanın reproduktiv strategiya olduğunu və dişinin ölümünün fitnes dəyərini kompensasiya etdiyini irəli sürmüşdür. Bu, R. proboscidea-nı təsadüfi deyil, reproduktiv funksional nekrofiliya tətbiq edən yeganə növ edir.
https://amphibiaweb.org/species/8007
https://www.inaturalist.org/taxa/67138-Rhinella-proboscidea
https://amphibiansoftheworld.amnh.org/Amphibia/Anura/Bufonidae/Rhinella/Rhinella-proboscidea
https://animalia.bio/rhinella-proboscidea
http://aha.org.ar/wordpress/wp-content/uploads/2023/05/2021_35_01_03.pdf
https://amphibiaweb.org/cgi/amphib_query?where-genus=Rhinella&where-species=proboscidea&account=nonenglish_account_1
https://en.wikipedia.org/wiki/Rhinella_proboscidea
Tarix : 2 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
