Qonur dəli qarışqa - Həmçinin Rasberry dəli qarışqası kimi tanınan, Cənubi Amerikadan yayılmış bir qarışqa növü. Taksonomiya Uzunbuynuz dəli qarışqa kimi, bu növ də "dəli qarışqa" adlanır, çünki sürətli və qeyri-müəyyən hərəkətlərə malikdir. Bəzən Texasda "Rasberry dəli qarışqası" adlanır, bu ad həmin ərazidə 2002-ci ildə qarışqaların sayının artdığını ilk dəfə qeyd edən dezinfeksiyaçı Tom Rasberry-in şərəfinə verilib. Alimlər bu qarışqa qrupunun taksonomiyasını yenidən təşkil ediblər və indi bu növ Nylanderia fulva kimi tanınır. 2014-cü ildə aşkar edilib ki, bu qarışqa öz bədənini formik turşu ilə örtərək od qarışqasının zəhərinə qarşı antidot kimi istifadə edir. Bu, bir həşəratın başqa bir həşəratın zəhərini neytrallaşdıra bilməsinin ilk məlum nümunəsidir. Bu qabiliyyətin Cənubi Amerikada, hər iki növün eyni yayılma zonasında yaşadığı ərazidə təkamül etdiyi güman edilir. Koloniyalarda çoxlu kraliçalar olur, bu da onların sağ qalma şansını artırır. Təsvir Bu qarışqa təxminən 3 mm uzunluğundadır, yəni qırmızı idxal edilmiş od qarışqası ilə müqayisədə daha kiçikdir. Bədəni qırmızımtıl-qəhvəyi tüklərlə örtülüdür. Onların sürfələri kök, tüklü və xüsusi ağız quruluşuna malikdir, bu da dəqiq növ müəyyənləşdirməyə imkan verir. Koloniyalar daşların altında və ya yığınlarda yaşayır; onların mərkəzləşdirilmiş yuvaları, yataqları və ya təpəcikləri yoxdur. Onlar yeməşələrdən bal şirəsi toplayır, kiçik həşəratlar və onurğalılarla qidalanır, həmçinin bitkilərdən, xüsusilə şirin maddələrdən yemək axtarır. Qarışqalar sahil bölgələrinin istiliyini və rütubətini üstün tuturlar. Yayılma sürəti Texas A&M Universitetinin tədqiqat və genişləndirmə xidməti, qarışqaların yerüstü miqrasiya yolu ilə illik yayılma sürətini məhəllələrdə təxminən 240 m, sənaye ərazilərində 360 m və kənd mənzərələrində 207 m olaraq qeyd edir. Bu, od qarışqaları ilə müqayisədə daha yavaş yayılma deməkdir. Digər mənbələr isə illik yayılma sürətini 800 m olaraq göstərir. İnsanlar, heyvanlar və nəqliyyat vasitələri daşınması nəticəsində müşahidə edilən yayılma sürəti daha yüksəkdir: 2002-ci ildə Texasın beş qraflığından 2007-ci ildə 20 qraflığa yayılması, illik 8 km sürəti göstərir. Bu sürətlə Nyu Orleana çatmaq üçün təxminən 70 il lazım olardı. Lakin 2011-ci ildə qonur dəli qarışqalar Missisipi ştatında, 2012-ci ilin avqustunda Port Allen, Luiziana ştatında və 2013-cü ildə Corciya ştatında qeydə alınıb.
https://urbanentomology.tamu.edu/urban-pests/ants/rasberry/
https://www.texasinvasives.org/pest_database/detail.php?symbol=13
https://tsusinvasives.org/home/database/nylanderia-fulva
https://pir.sa.gov.au/biosecurity/plant_health/emergency_and_significant_plant_pests/exotic_invasive_ants/tawny_rasberry_crazy_ant
https://www.antwiki.org/wiki/Nylanderia_fulva
https://ant-pests.extension.org/tawny-rasberry-crazy-ants/
https://www.orkin.com/pests/ants/tawny-crazy-ants
Tarix : 26 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
