Pratfall effekti - Psixologiyada insanların başqalarına olan baxışlarına təsir edən fenomen. Bu effekti ilk dəfə 1966-cı ildə amerikalı psixoloq Eliot Aronson tədqiq etmişdir. Necə işləyir? - Yüksək kompetensiyalı insanlar: Əgər bir şəxs çox bacarıqlı və mükəmməl hesab olunursa, onun kiçik bir səhv etməsi onun cazibədarlığını artıra bilər, çünki bu, həmin şəxsi daha "real" və "insani" göstərir. - Aşağı kompetensiyalı insanlar: Əksinə, əgər bir şəxs artıq qeyri-bacarıqlı və ya təsirsiz görünürsə, etdiyi səhvlər onun mənfi təsirini daha da gücləndirə bilər. Nümunə: Uğurlu bir natiq çıxış zamanı cüzi bir dil sürüşməsi etsə, bu, onun daha təbii görünməsinə və auditoriya tərəfindən daha çox sevilməsinə səbəb ola bilər. Ancaq təcrübəsiz və ya qeyri-peşəkar görünən bir natiq eyni səhvi edərsə, bu, onun zəifliyini vurğulaya bilər. Tətbiqlər - Liderlik və idarəetmə: Liderlər, kiçik səhvlərini göstərməklə, komanda üzvləri ilə daha yaxşı emosional əlaqə qura bilərlər. - Marketinq və reklam: Brendlər özlərini mükəmməl göstərmək əvəzinə, insan səhvlərinə vurğu edərək daha yaxın və səmimi imic yarada bilərlər. - Empatiya yaratmaq: İnsanlar başqalarının səhvlərinə şahid olduqda, onlarla daha asan empatiya qururlar. Bu, xüsusilə sosial qruplarda insanların bir-birinə daha yaxınlaşmasına səbəb ola bilər. - Rəqabət mühitində: Yüksək rəqabətli mühitdə bir rəqibin kiçik bir səhv etməsi, digərlərinin ona qarşı olan qısqanclığını azalda və münasibətləri yumşalda bilər. - Müasir marketinq: Brendlər bəzən mükəmməlliyə can atmır, əksinə özlərini "qüsurları olan, lakin səmimi" kimi təqdim edirlər. Bu, insanlarda daha böyük etimad yaradır. - Sosial media: Sosial platformalarda "mükəmməl" paylaşımlar yerinə, real və gündəlik anları paylaşan şəxslər daha çox izləyici qazanır. Tədqiqatlar və faktlar - Eliot Aronsonun tədqiqatı: Tədqiqatda yüksək bilikli və aşağı bilikli şəxslərin səhv etmə halları izlənilib. Yüksək bilikli şəxslərin səhv etməsi onların cazibədarlığını artırıb, amma aşağı biliklilərin səhvləri əks təsir göstərib. - Təhsil və məktəb mühiti: Müəllimlər kiçik səhvlərini etiraf etdikdə, tələbələr onların daha səmimi və dostyana olduğunu hiss edirlər.
https://www.brescia.edu/2017/06/pratfall-effect/
https://www.cpsa.com/resources/articles/the-pratfall-effect
https://everydaypsych.com/the-pratfall-effect/
https://medium.com/@goodrebels/the-pratfall-effect-humanise-your-brand-through-its-faults-82a3ea93b122
https://www.matematiksel.org/pratfall-etkisi/
https://www.webtekno.com/pratfall-etkisi-nedir-h122628.html
https://www.uplifers.com/pratfall-etkisi-kusurlu-ve-hatali-olmanin-karsi-konulmaz-cazibesi/
https://www.inc.com/nick-hobson/the-boldest-marketers-use-rule-of-pratfall-to-make-themselves-look-bad-customers-love-it.html
https://psycnet.apa.org/record/1966-05356-001
https://www.choicehacking.com/2022/01/19/what-is-the-pratfall-effect/
https://learningloop.io/blog/pratfall-effect
Tarix : 21 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
