Pastor Qarafiano - İspaniyanın Kanar adalarından La Palma adasında yerləşən "Garafia" bölgəsinə aid olan çoban iti cinsi. Bu cins, adanın şimalındakı "Garafía" bölgəsində ən çox yayılmışdır, lakin adanın hər yerində nümunələri tapıla bilər. Tarix Bu cins, keçi sürülərini idarə etmək üçün çobanlar tərəfindən istifadə edilirdi. Bu səbəbdən, bu itlər dik və qayalıq ərazilərdə yaxşı hərəkət edə bilir. Cinsin xüsusiyyətləri olduqca müxtəlifdir, çünki yalnız funksional seçim aparılmışdır. Əsas vəzifəsi, La Palma adasının dağlıq ərazilərində keçi və qoyun otarmaqdır. Cinsin mənşəyi qədim dövrlərə gedib çıxsa da, ispan işğalından sonra digər it cinsləri (xüsusilə Belçika çoban itləri) ilə qarışdırılması nəticəsində inkişaf etmişdir. Qorunması Pastor qarafiano, 2003-cü ildə "Real Sociedad Canina de España" tərəfindən rəsmi olaraq tanınmışdır. Bir müddət bu cins, digər it cinsləri ilə qarışdırılması səbəbilə yox olmaq təhlükəsi ilə üzləşdi. 1960-cı illərdən etibarən digər çoban itləri ilə ardıcıl qarışdırılmalar, cinsin bərpası və seçimi üçün işlərin aparılmasını zəruri etdi. Bu məqsədlə, Pastor Qarafiano itinin bərpası üzrə işçi qrupu yaradıldı və bu qrup daha sonra "Pastor Qarafiano İtinin İspan Assosiasiyası"na çevrildi. Assosiasiyanın məqsədləri arasında itlərin siyahıya alınması, yetişdiricilik mərkəzlərinin yaradılması, it sərgiləri və yarmarkalarda iştirak və s. var idi. Mədəniyyətdə Bu cins, Kanar adalarında keçirilən yerli it nümunələri sərgilərində, həmçinin "Santa Kruz de Tenerife" və Las Palmasda keçirilən beynəlxalq sərgilərdə nümayiş etdirilmişdir. "Las Palmas de Gran Kanaria Universiteti"nin "Veterinarlıq Məktəbinin Etnologiya" şöbəsi, cins üzrə bir neçə araşdırma aparmış və bu araşdırmalar 1992-ci il mart ayında Kordobada keçirilən yerli cinslər simpoziumunda təqdim edilmişdir. Xüsusiyyətlər Orta ölçülü və ya bir qədər uzun it cinsidir. Yaxşı balanslaşdırılmış bədən quruluşuna sahibdir. Bel nahiyəsi çiynindən bir qədər yüksəkdir, qısa boyun və bədənə nisbətən kiçik başı var. İlkin nümunələrdə erkəklər adətən 28-35 kq, dişilər isə 24-30 kq arasında olurdu. Hal-hazırda erkəklərin çəkisi 35-46 kq, dişilərin isə 25-35 kq arasında dəyişir. Erkəklərin çiynin hündürlüyü 60-70 sm, dişilər üçün isə 55-65 sm olaraq dəyişmişdir. Bədənə nisbətən nisbətən kiçik, qabaq tərəfdən bir qədər əyilmişdir. Qulaqlar arxaya doğru yönəlib və ya irəli əyilə bilər. Bəzən dik qulaqlar da görünə bilər. Burun həmişə qara rəngdədir. Gözlər əyri, badamşəkilli və qəhvəyi rəngdədir. Qısa və yığılmış dodaqlara sahibdir. Dişləri qısqac şəklindədir. Ayaqları güclü, bəzən ikiqat sümük çıxıntılıdır. Tük örtüyü qəhvəyi və ya qəhvəyi-ağ rəngdədir. Körpə itlər qəhvəyi rəngdə doğulur və böyüdükcə rəng dəyişir. Bəzi hallarda ağ tüklər və ya döş, ayaq və ya quyruq ucunda ləkələr görünə bilər, lakin bu ləkələr böyüdükcə yox olur. Tük örtüyü bol və bir qədər uzundur. Bəzən yumşaq, bəzən isə kobud ola bilər. Qulaqların ətrafında, boyunda, quyruqda və ayaqların kənarlarında tük daha sıx olur. Quyruq tüklə zəngindir və qılınc şəklində bir qədər əyilmişdir, lakin heç vaxt arxaya doğru qıvrılmır. Xasiyyət Pastor qarafiano itləri mehriban və dostcanlıdır. Yad insanlarla qarşılaşdıqda tipik bir davranış nümayiş etdirir: hürür, qulaqlarını qatlayır, quyruğunu tərpədir və başını tərpədərək ağzının küncündə təbəssüm ifadəsi göstərir. Sakit görünüşlü olsa da, hər hansı bir fiziki fəaliyyət zamanı çox fəal olur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Pastor_Garafiano
https://www.milouchouchou.com/en/little-known-dog-breeds/rare-breeds/pastor-garafiano
https://petolog.com/dogs/pastor-garafiano.html
https://dogell.com/en/dog-breed/garafian-shepherd
http://www.secrettenerife.co.uk/2022/08/the-recovery-of-garafiano-shepherd-one.html
https://animalxop.com/en/blogs/razas-de-perros/el-pastor-garafiano-negro-sabiduria-y-fidelidad?srsltid=AfmBOoqpMts5QO_xNofoVLKh0HJpWbMzRYNbHbw1o83d3ZB0Y4WX2drU
https://www.aeppastorgarafiano.com/?lang=en
Tarix : 11 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
