Norman Steenrod - Amerikalı riyaziyyatçı olub və xüsusilə cəbri topologiya sahəsində mühüm töhfələr vermiş. O, faser dəstələri (fiber bundles), kohomologiya nəzəriyyəsi və Steenrod operatorları kimi fundamental anlayışları inkişaf etdirmişdir. Onun işləri müasir topologiyanın əsas prinsiplərinin formalaşmasında böyük rol oynamışdır. Həyatı və təhsili Steenrod riyaziyyata erkən yaşlarından maraq göstərmiş və təhsilini Mayami Universitetində almışdır. Daha sonra Prinston Universitetində doktorluq dərəcəsini tamamlamış və akademik karyerasını davam etdirmişdir. Müxtəlif universitetlərdə professor kimi çalışmış və bir çox riyaziyyatçının yetişməsində mühüm rol oynamışdır. Elmi töhfələri Cəbri topologiya və kohomologiya nəzəriyyəsi Steenrod kohomologiya nəzəriyyəsini inkişaf etdirərək, onu daha strukturlaşdırılmış və tətbiq oluna bilən bir hala gətirmişdir. Onun yanaşmaları homotopiya nəzəriyyəsi və topoloji cisimlərin təsnifatında geniş istifadə olunmuşdur. Steenrod operatorları Onun adı ilə bağlı olan Steenrod kvadratları homoloji və kohomologiya nəzəriyyəsində əsas anlayışlardan biridir. Bu operatorlar, cəbri topologiyada kohomologiya siniflərinin xassələrini öyrənmək üçün mühüm bir vasitədir. Faser dəstələri və fibrasiya O, faser dəstələri (fiber bundles) sahəsində də mühüm nəticələr əldə etmiş və onların topoloji sahədə tətbiqlərini genişləndirmişdir. Bu nəzəriyyə riyazi fizika və diferensial həndəsə üçün də əsas anlayışlardan biri hesab olunur. Tanınma və irsi Steenrod, Amerika riyaziyyat cəmiyyətinin fəal üzvlərindən biri olmuş və riyaziyyatın inkişafına əhəmiyyətli töhfələr vermişdir. Onun yazdığı kitablar və tədqiqatlar müasir cəbri topologiya sahəsinin formalaşmasına böyük təsir göstərmişdir. Onun irsi, cəbri topologiyanın əsas strukturlarını formalaşdıran və müasir riyaziyyatda geniş tətbiq olunan nəzəriyyələrdən biri kimi yaşayır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Norman_Steenrod
https://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Biographies/Steenrod/
https://www.britannica.com/biography/Norman-Steenrod
https://www.nasonline.org/wp-content/uploads/2024/06/steenrod-norman.pdf
https://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Biographies/Steenrod/poster/lived/
https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=7811
https://ncatlab.org/nlab/show/Norman+Steenrod
Tarix : 10 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
