- Wikisun
Nikolaus Riehl (1901–1990) - Alman-sovet fiziki. Nüvə fizikası və material elmləri sahələrində mühüm töhfələr vermişdir. O, xüsusilə urana əsaslanan tədqiqatları və nüvə texnologiyasının inkişafında iştirakı ilə tanınır. Riehl həm Almaniyada, həm də SSRİ-də nüvə proqramlarında mühüm rol oynamış və İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Sovet İttifaqına aparılan aparıcı alman alimlərdən biri olmuşdur. Gəncliyi və təhsili Nikolaus Riehl 1901-ci ildə Almaniyada anadan olmuşdur. O, Münhen Texniki Universitetində fizika üzrə təhsil almış və nüvə materiallarının xüsusiyyətlərini öyrənməyə başlamışdır. Onun erkən araşdırmaları bərk cisim fizikası və metalurgiya sahələrinə aid idi. Elmi karyerası və İkinci dünya müharibəsi Almaniyada Nüvə tədqiqatları 1930-cu illərdə Siemens şirkətində işləyərək nüvə materialları, xüsusilə uran və radiasiya təsirləri ilə bağlı araşdırmalar aparmışdır. O, Almaniyanın nüvə proqramı çərçivəsində uranın emalı və tətbiqi sahəsində mühüm işlər görmüşdür. Sovet ittifaqına götürülməsi 1945-ci ildə müharibə bitdikdən sonra Sovet ordusu alman alimlərini SSRİ-yə aparmaq üçün "Operation Osoaviakhim" adlı əməliyyatı həyata keçirdi və Nikolaus Riehl də bu alimlərdən biri oldu. SSRİ-də nüvə proqramına cəlb olunaraq Sovet atom bombasının hazırlanmasına töhfə verdi. SSRİ-də Fəaliyyəti və Nüvə silahlarının inkişafı Riehl, Sovet İttifaqında uran istehsalı və zənginləşdirilməsi sahəsində əsas elmi rəhbərlərdən biri oldu. Moskva yaxınlığındakı elmi-tədqiqat institutlarında çalışaraq Sovet nüvə texnologiyasının inkişafında mühüm rol oynadı. 1949-cu ildə SSRİ-nin ilk atom bombasının hazırlanmasında dolayı töhfəsi olduğu düşünülür. Mükafatları və elmi tanınma Lenin Mükafatı və Sosialist Əməyi Qəhrəmanı kimi SSRİ-nin ən yüksək elmi mükafatlarına layiq görülmüşdür. 1950-ci illərin sonunda Almaniyaya qayıtmasına icazə verilmiş və elmi fəaliyyətini davam etdirmişdir. Son dövrləri və irsi Nikolaus Riehl 1990-cı ildə vəfat etmişdir. Onun tədqiqatları nüvə enerjisi və hərbi texnologiyanın inkişafına mühüm təsir göstərmişdir. O, müasir nüvə fizikası və texnologiyasında həm Almaniya, həm də Sovet İttifaqında iz buraxan əsas fiqurlardan biri hesab olunur. Nikolaus Riehl nüvə elmi və texnologiyasının inkişafında əhəmiyyətli rol oynamış bir fizik idi. Onun həyatı elm, sənaye və hərbi-strateji maraqların kəsişdiyi bir dövrdə mühüm hadisələrlə zəngin olmuşdur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Nikolaus_Riehl
https://www.aip.org/history-programs/niels-bohr-library/oral-histories/4844-1
https://www.wikidata.org/wiki/Q72983
https://www.chemeurope.com/en/encyclopedia/Nikolaus_Riehl.html
https://www.wikidata.org/wiki/Q21607213
https://www.amazon.com/Books-Nikolaus-Riehl/s?rh=n%3A283155%2Cp_27%3ANikolaus%2BRiehl
https://www.geni.com/people/Nikolaus-Riehl/6000000078636635393
Tarix : 25 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.