Nichita Stanescu (1933–1983) - Romanyalı şair və yazıçı, XX əsr Romanya ədəbiyyatının ən əhəmiyyətli simalarından biri. O, xüsusilə poetik dili, metaforaları və modernist yanaşmaları ilə tanınır. Stanescunun şeirləri çox vaxt insanın daxili aləmini, mövcudluq problemini və insanın təbiət və kainatla əlaqəsini araşdırır. Həyatı və təhsili Stanescu, 1933-cü ildə Romanyanın Ploiești şəhərində doğulmuşdur. Gənclik dövründə, o, Bukarestdəki universitetdə fəlsəfə və ədəbiyyat təhsili almışdır. Romanya sosialist dövründə, Stanescu’nun əsərləri, bəzən cəmiyyətin rəsmi doktrinlərinə qarşı olan bir müqavimət olaraq qəbul edilirdi. Ancaq buna baxmayaraq, o, Romanya ədəbiyyatında və dünya şeirindəki müasir yanaşmalarla tanınan bir şəxsiyyətə çevrildi. Əsərləri və yaradıcı fəaliyyəti Stanescunun əsərləri, insan ruhunun və mövcudluğunun dərin təhlilini təqdim edir. O, şeirində həm fəlsəfi, həm də bədii zənginlikdən istifadə edərək, zaman və məkanın sərhədlərini aşır. Stanescu, çox vaxt dilin sirlərini və çox qatlı mənaları araşdıraraq, oxucusuna yeni bir baxış açısı təqdim edir. Əsas əsərləri "Poetry" ("Poezia") – Stanescu’nun ən məşhur əsərlərindən biri olan bu kitab, şairin dil və şeirə olan yanaşmasını, şeirin özünü və təbiətini araşdırır. "Poezia"da, Stanescu şeiri bir sənət və düşüncə forması olaraq təqdim edir, onun universallığını və müxtəlif mənaları əks etdirir. "The Body" ("Corpul") – Bu əsər, insanın bədəninə və onun ruhu ilə olan əlaqəsinə dair fəlsəfi düşüncələri əks etdirir. Stanescu burada bədənin təbiətini, həyatın müxtəlif mərhələlərini və insanın mövcudluğunun dərindən şeirini təqdim edir. "The Absolute" ("Absolutul") – Bu əsərində, Stanescu insanın kainat və Tanrı ilə olan əlaqəsini, metafizik məsələləri və varlıq problemlərini təhlil edir. Şair, həmçinin insanın zamanla, məkanla və təbiət qanunları ilə qarşılaşan qərarlarını və bu qərarların insanın mövcudluğuna təsirini təsvir edir. Üslubu və tematikası Stanescunun şeirlərinin əsas xüsusiyyəti onun zəngin metaforalarından və dilin çox qatlı istifadəsindən ibarətdir. O, tez-tez təbiət, ölüm, zaman və insanın daxili mübarizələri haqqında yazır. Şeirindəki fəlsəfi motivlər və mənəvi axtarışlar, oxucularına insanın mövcudluğunu və kainatda öz yerini tapmağın çətinliyini düşünməyə təşviq edir. Stanescu, həmçinin postmodernist şairlərdə rast gəlinən bir çox xüsusiyyətlərə sahibdir. Onun şeirlərində zamanın və məkanın anlayışları dəyişir və çoxsaylı metaforalarla yenidən qurulur. O, şeir vasitəsilə insanın daxili aləmini təhlil edir, zamanın sürətlə keçdiyini və varlığın müvəqqəti olduğunu vurğulayır. Təsiri Stanescu, Romanya ədəbiyyatında çox böyük bir təsirə sahibdir. O, həm sosialist dövrünün, həm də müasir dövrün fəlsəfi və ədəbi məsələlərini öz şeirində mükəmməl bir şəkildə birləşdirə bilmişdir. Onun əsərləri yalnız Romaniyada deyil, həm də beynəlxalq miqyasda tərcümə edilmiş və müxtəlif mükafatlarla qiymətləndirilmişdir. Stanescunun poetik üslubu və onun ədəbiyyata yanaşma tərzi, Romanya ədəbiyyatının müasir inkişafında mühüm yer tutmuşdur. O, şeirini yalnız bədii ifadə forması kimi deyil, həm də fəlsəfi bir təhlil vasitəsi kimi qəbul etmiş və hər iki aspekti mükəmməl şəkildə birləşdirmişdir.

İstinadlar

https://mypoeticside.com/poets/nichita-stanescu-poems

https://archipelagobooks.org/book_author/stanescu-nichita/

https://allpoetry.com/Nichita-Stanescu

https://www.libertatea.ro/lifestyle/nichita-stanescu-biografie-3409326

https://www.romanianvoice.com/poezii/poeti/stanescu.php

https://pantheon.world/profile/person/Nichita_St%C4%83nescu

https://www.britannica.com/biography/Nichita-Stanescu

https://snl.no/Nichita_St%C4%83nescu

Tarix : 10 mart 2025