Moshe Safdie - 1938-ci ildə Haifada (İsrail) doğulmuş məşhur bir memar və şəhərsalma mütəxəssisidir. O, xüsusilə modern memarlıq sahəsindəki yenilikçi yanaşmaları və insan mərkəzli dizaynları ilə tanınır. Safdie, həm estetik, həm də funksional baxımdan əhəmiyyətli layihələrə imza atmışdır və onun işləri dünya miqyasında böyük təqdir görmüşdür. Onun memarlığı, sosial məsuliyyət və müasir şəhərsalma məsələlərinə verdiyi diqqət ilə seçilir. Həyatı və təhsili Moshe Safdie, 1938-ci ildə İsrailin Haifa şəhərində doğulmuşdur, amma ailəsi 1950-ci illərdə Kanadaya köçmüşdür. O, McGill Universitetində memarlıq təhsili almışdır. Təhsilini başa vurduqdan sonra, Louis Kahn kimi böyük memarlarla əməkdaşlıq etmiş və onun rəhbərliyində təcrübə qazanmışdır. Safdienin təhsil və əmək fəaliyyətindəki erkən dövrləri, onu memarlığın insan həyatına və cəmiyyətə təsiri barədə dərindən düşünməyə yönəltmişdir. Onun işləri, binaların yalnız estetik baxımdan deyil, həm də sosial və cəmiyyətə qarşı olan məsuliyyət baxımından necə dizayn edilməsi lazım olduğu fikrini ortaya qoymuşdur. Memarlıq üslubu və yanaşması Moshe Safdienin memarlıq üslubu, müasir dizaynın və sosial məsuliyyətin birləşməsini vurğulayır. Onun memarlıq yanaşması çox vaxt futuristik formalar və sosial strukturlar ilə əlaqələndirilir. Safdie, binaların və məkanların yalnız estetik gözəlliklərini deyil, həm də insanların sosial münasibətlərini və cəmiyyətin ehtiyaclarını nəzərə alır. O, layihələrində açıq məkanlar, təbii işıq və ətraf mühitlə harmoniyaya diqqət yetirir. Bununla yanaşı, onun işləri çox vaxt modular dizayn və sosial mənzillər üzərində fokuslanır, cəmiyyətin ehtiyaclarına uyğun şəkildə planlaşdırılır. Ən məşhur layihələri Moshe Safdienin ən tanınmış və təsirli layihələrindən bəziləri bunlardır: Habitat 67 (1967, Montreal, Kanada): Safdie'nin ən məşhur layihəsi, Habitat 67-dir. Bu layihə, Montreal Beynəlxalq Sərgisi (Expo 67) üçün hazırlanmış və gələcəyin yaşayış məkanlarını təmsil edən bir kompleksdir. Habitat 67, modular və bir-birinə bağlanmış fərdi mənzillərdən ibarət olan bir çox mərtəbəli bir layihədir. Bu layihə, yüksək sıxlıqda yaşayış şəraiti təmin edərkən, eyni zamanda sosial birlik və insanların təbii işıq almasını nəzərə alan bir dizayna malikdir. Yas Island Şəhəri (2008, Abu Dabi, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri): Bu böyük layihə, Safdie'nin memarlıq və şəhərsalma sahəsindəki yanaşmalarını göstərən bir nümunədir. Yas Island Şəhəri, müxtəlif yaşayış və ticarət məkanlarını birləşdirən, həmçinin şəhərsalma və ekologiya arasında balans yaratmağa çalışan bir dizayndır. Vancouver Kütləvi Nəqliyyat Stansiyası (2010, Vancouver, Kanada): Bu layihə, Vancouver şəhərindəki ictimai nəqliyyatın inkişafı məqsədilə dizayn edilmişdir. Safdie'nin burada təqdim etdiyi dizayn, nəqliyyat sistemlərinin sosial və şəhərsalma aspektlərini nəzərə alaraq cəmiyyətin ehtiyaclarına uyğunlaşdırılmışdır. Singapore Jewel Changi Airport (2019, Singapore): Safdie'nin son dövrlərdəki mühüm layihələrindən biri də Changi Airport'dakı Jewel kompleksidir. Bu layihə, böyük bir daxili park, şəlalələr və ticarət mərkəzləri ilə təchiz edilmişdir. Jewel Changi ilə, Safdie təbii mühit ilə şəhərsalmanı və turistlərin rahatlığını birləşdirməkdə müvəffəq olmuşdur. Mirası və təsiri Moshe Safdie, öz memarlıq layihələrində həm insan ehtiyaclarını, həm də ekoloji davamlılığı nəzərə alan yanaşmalar təqdim etməklə, müasir memarlıq dünyasında mühüm bir yer tutmuşdur. Onun memarlığı yalnız estetik gözəllikləri ilə deyil, həm də sosial və cəmiyyətə verdiyi töhfələrlə də tanınır. Safdie, memarlığın yalnız bina yaratmaqla bitmədiyini, eyni zamanda cəmiyyətə xidmət etməli olduğunu vurğulamışdır. Safdienin işləri, həm kommersiya binaları, həm də sosial mənzillər və ictimai layihələr arasında bir körpü qurur. Onun yaradıcılığı, müasir şəhərsalma və binaların dizaynında funksionallıq, estetik gözəllik və sosial məsuliyyət arasında balans yaratmağın əhəmiyyətini göstərir. Bugün Moshe Safdie'nin işləri dünya miqyasında müxtəlif mükafatlara layiq görülmüş və müasir memarlığın inkişafında əvəzolunmaz bir yerə sahibdir.

İstinadlar

https://en.wikipedia.org/wiki/Moshe_Safdie

https://www.safdiearchitects.com/

https://www.safdiearchitects.com/people/moshe-safdie

https://tr.wikipedia.org/wiki/Moshe_Safdie

https://www.britannica.com/biography/Moshe-Safdie

https://cac.mcgill.ca/moshesafdie/biography.html

https://www.archdaily.com/tag/moshe-safdie

Tarix : 16 mart 2025