"Monarchia" və ya "De Monarchia" - İtalyan şairi və filosofu Dante Alighieri tərəfindən yazılmış siyasi-fəlsəfi traktatdır. Latın dilində yazılmış bu əsər, dünyəvi (laik) və dini hakimiyyət arasındakı münasibətləri araşdırır və Dante’nin bu mövzudakı baxışlarını ortaya qoyur. Əsərin məqsədi və məzmunu "Monarchia" əsəri əsasən üç kitabdan ibarətdir və əsas tezisi, insan cəmiyyətində ideal hakimiyyətin tək və universal bir hökmdarın rəhbərliyi altında olmasıdır. Dante, Kutsal Roma İmperatorunun dünyəvi (laik) hakimiyyəti təmsil etdiyini, Papalığın isə dini hakimiyyəti idarə etməli olduğunu müdafiə edir. Onun fikrincə, bu iki güc bir-birindən asılı olmamalıdır. Birinci kitab: Bütün bəşəriyyətin rifahı üçün universal bir imperatorluğun olması lazım olduğunu izah edir. İkinci kitab: Roma imperiyasının universal hakimiyyət iddiasının tarixi və hüquqi əsaslarını araşdırır. Üçüncü kitab: İmperatorun hakimiyyətinin ilahi mənşəli olduğunu və papalıqdan müstəqil olmalı olduğunu əsaslandırır. Siyasi və tarixi kontekst Dante bu əsəri XIV əsrdə, Avropada papa və imperator arasındakı güc mübarizəsinin qızğın olduğu dövrdə yazmışdır. O, zamanın siyasi parçalanmasına qarşı çıxaraq, vahid və güclü bir monarxiyanın insanları daha ədalətli idarə edəcəyinə inanırdı. Bu əsər, sonralar İtaliya və Avropada siyasi fəlsəfə və hüquq düşüncəsinə təsir göstərmişdir. Əsərin təsiri "Monarchia", Dante’nin yalnız şair deyil, həm də dərin bir siyasi düşüncə adamı olduğunu göstərən əsərlərdən biridir. Papa və imperator arasındakı mübarizəyə dair baxışları, dövrünün siyasi diskursuna böyük təsir göstərmişdir. Baxmayaraq ki, bu əsər bəzi dairələrdə mübahisəli sayılırdı və kilsə tərəfindən qadağan edilmişdi, sonrakı dövrlərdə siyasi filosoflar və tarixçilər tərəfindən diqqətlə öyrənilmişdir. Bu əsər, müasir dünyəvi və dini hakimiyyət arasındakı münasibətləri anlamaq üçün də dəyərli mənbələrdən biri olaraq qalır.

İstinadlar

https://tr.wikipedia.org/wiki/Monarchia

https://en.wikipedia.org/wiki/Monarchia

https://www.brepols.net/products/IS-9780888441317-1

https://www.garzanti.it/libri/dante-alighieri-monarchia-9788811363293/

https://www.internetculturale.it/directories/ViaggiNelTesto/dante/b24.html

https://www.oscarmondadori.it/libri/monarchia-dante-alighieri/

https://www.editriceantenore.com/prodotto/monarchia/

Tarix : 14 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.