• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
2
5
5
mircea-cartarescu

Mircea Cartarescu

Mircea Cartarescu (1 iyun 1956, Buxarest)-Rumıniyalı şair, roman yazarı, esseist və akademik. Ümumi məlumat O, “Nostalgia” (Nostalji, 1993), “Orbitor” (Kör Edici, 1996–2007) trilogiyası və “Solenoid” (Solenoid, 2015) kimi əsərləri ilə tanınır. Cartarescu Rumın ədəbiyyatında postmodernizm və sehrli realizmin ən mühüm nümayəndələrindən biridir, əsərlərində kommunizm dövrü Rumıniyasını, insan şüurunu və xəyali dünyaları poetik və fəlsəfi üslubla təsvir edir. 2018-ci ildə “Formentor Ədəbiyyat Mükafatı”nı qazanmış və Rumıniyanın Nobel mükafatı namizədlərindən biri kimi görülür. Həyatı Mircea Cartarescu 1956-cı il iyunun 1-də Buxarest şəhərində işçi ailəsində anadan olmuşdur. Atası Ion Cărtărescu texniki işçi, anası Maria isə evdar qadın idi. Uşaqlığını Buxarestin Colentina məhəlləsində keçirmiş, bu da əsərlərindəki şəhər mənzərələrinə təsir etmişdir. 1974-cü ildə “Sfântul Sava Liseyi”ni bitirmiş, 1976-cı ildə “Buxarest Universiteti”nə Rumın dili və ədəbiyyatı fakültəsinə daxil olmuş və 1980-ci ildə bakalavr dərəcəsi qazanmışdır. 1980-ci illərdə “Cenaclul de Luni” (Bazar ertəsi Ədəbi Dərnəyi) adlı avanqard şairlər qrupunda fəaliyyət göstərmiş, kommunist senzura şəraitində şeir yazmağa başlamışdır. 1991-ci ildən “Buxarest Universiteti”ndə müəllimlik etmiş, hal-hazırda professor kimi fəaliyyətini davam etdirir. Cartarescu Nina Cassian ilə evlidir və övladı yoxdur. 2025-ci ilə qədər sağdır və Buxarestdə yaşayır. Yaradıcılığı Cartarescu ədəbiyyata “Faruri, vitrine, fotografii” (Farlar, Vitrinlər, Fotoşəkillər, 1980) şeir toplusu ilə başlamış, bu əsər Rumıniyada postmodern poeziyanın başlanğıcı kimi qiymətləndirilmişdir. “Nostalgia” (1993, əvvəlki adı “Visul” – Yuxu) qısa hekayələr toplusu ilə beynəlxalq şöhrət qazanmış, burada kommunizm dövrü Buxaresti xəyali və simvolik üslubla təsvir edilir. “Orbitor” trilogiyası (1996–2007) onun ən iddialı əsəridir; bu epik roman avtobioqrafik detallarla sehrli realizmi birləşdirir və insan şüurunun sərhədlərini araşdırır. “Solenoid” (2015) isə Buxarestdəki bir müəllimin həyatını fəlsəfi və surrealist baxışla təhlil edir. Onun üslubu zəngin metaforalar, vizual təsvirlər və fəlsəfi dərinliklə xarakterizə olunur; Gabriel García Márquez, Franz Kafka və Jorge Luis Borges ilə müqayisə edilir. Cartarescu-nun əsərləri Rumıniyanın kommunizm sonrası mədəni şüurunun əksidir. Əsərləri Mircea Cartarescu şeir, roman və esselər yazmışdır. Onun ən tanınmış əsərlərindən bəziləri: “Faruri, vitrine, fotografii” – “Farlar, Vitrinlər, Fotoşəkillər” (1980) – şeir toplusu. “Levantul” – “Levant” (1990) – epik poema. “Nostalgia” – “Nostalji” (1993) – qısa hekayə toplusu. “Orbitor. Aripa stângă” – “Kor Edici. Sol Qanad” (1996) – roman (trilogiyanın 1-ci hissəsi). “Orbitor. Corpul” – “Kor Edici. Bədən” (2002) – roman (trilogiyanın 2-ci hissəsi). “Orbitor. Aripa dreaptă” – “Kor Edici. Sağ Qanad” (2007) – roman (trilogiyanın 3-cü hissəsi). “Solenoid” – “Solenoid” (2015) – roman. Mükafatlar və tanınma Cărtărescu çoxsaylı mükafatlar qazanmışdır: "Rumın Yazıçılar Birliyi Mükafatı" (1980) – “Faruri, vitrine, fotografii” üçün. "Vilenica Beynəlxalq Ədəbiyyat Mükafatı" (2011). "Spycher: Literaturpreis Leuk" (2013, İsveçrə). "Formentor Ədəbiyyat Mükafatı" (2018). Əsərləri 20-dən çox dilə tərcümə olunmuşdur, o cümlədən ingilis, fransız, ispan və alman dillərinə. “Solenoid” 2022-ci ildə “Dublin Ədəbiyyat Mükafatı”na namizəd olmuşdur. Şəxsi həyatı Cărtărescu Nina Cassian ilə evlidir və Buxarestdə yaşayır. O, kommunizm dövründəki təcrübələrini əsərlərində tez-tez əks etdirir, lakin siyasi fəallıqdan çəkinir. 1989-cu il Rumın İnqilabını dəstəkləmiş, sonrakı illərdə Rumıniyanın mədəni və ədəbi həyatında aktiv rol oynamışdır. Cărtărescu həmçinin “Ziarul de Duminică” qəzetində köşə yazarı kimi fəaliyyət göstərmişdir. Mirası Mircea Cartarescu Rumın ədəbiyyatında postmodernizmin və sehrli realizmin öncüsüdür. Onun əsərləri Rumıniyanın kommunizm dövrü və sonrasını qlobal ədəbi kontekstdə təqdim edir. “Orbitor” və “Solenoid” kimi əsərləri müasir dünya ədəbiyyatında klassikə çevrilməkdədir. Cărtărescu-nun adı Buxarestdə ədəbi tədbirlərə və mədəni mərkəzlərə verilmiş, o, Rumıniyanın Nobel mükafatı qazanma potensialı olan ən güclü namizədlərindən biridir.


İstinadlar

Tarix : 15 mart 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.