Mary Astell (1666–1731) - İngilis yazıçısı və filosof. O, qadınların təhsil hüququ və cəmiyyətdəki rolları haqqında qabaqcıl fikirləri ilə tanınır. Onun əsərləri erkən feminist düşüncənin əsasını qoymuşdur. Həyatı və yaradıcılığı Mary Astell 1666-cı ildə İngiltərənin Nyukasl şəhərində anadan olmuşdur. O, kiçik yaşlarından fəlsəfə və teologiya ilə maraqlanmış və qadınların intellektual inkişafını təşviq etməyə çalışmışdır. Maddi imkanları məhdud olmasına baxmayaraq, özünü təhsil etmiş və tezliklə İngiltərədə qadın hüquqlarının müdafiəçilərindən birinə çevrilmişdir. Onun yazıları əsasən qadınların təhsil imkanlarını artırmaq və onları cəmiyyətdə daha fəal rol almağa təşviq etmək məqsədi daşıyırdı. O, qadınların yalnız evlilik və ailə həyatı ilə məhdudlaşdırılmasına qarşı çıxır və onların intellektual və mənəvi inkişafına şərait yaradılmasını tələb edirdi. Əsas fəlsəfi görüşləri Mary Astellin fikirləri əsasən qadınların təhsil hüququ və onların cəmiyyətdəki yerinin dəyişdirilməsi üzərində qurulmuşdur. O, cəmiyyətin qadınları yalnız ailə və ev işlərinə yönləndirməsini tənqid etmişdir. Onun ən mühüm əsərləri bunlardır: "A Serious Proposal to the Ladies" (1694) – Bu əsərində o, qadınlar üçün yüksək səviyyəli təhsil müəssisələrinin yaradılmasını müdafiə edir. "Some Reflections upon Marriage" (1700) – Burada o, evliliyin qadınlar üçün nə qədər çətin və məhdudlaşdırıcı ola biləcəyini izah edir və qadınların daha çox seçim azadlığına sahib olmasını təklif edir. Cəmiyyətə təsiri Mary Astell, feminist düşüncənin inkişafına böyük töhfə vermişdir. Onun fikirləri XVIII və XIX əsr feminist hərəkatları üçün ilham mənbəyi olmuşdur. O, qadınların təhsilinin və intellektual inkişafının vacibliyini vurğulayaraq, onların cəmiyyətdəki statusunu dəyişdirmək üçün əsaslı arqumentlər irəli sürmüşdür. Mary Astell, erkən feminist fəlsəfənin ən mühüm nümayəndələrindən biri kimi qəbul edilir. Onun yazıları və ideyaları qadın hüquqlarının inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Bu gün də onun fikirləri cinsiyyət bərabərliyi və qadın təhsili sahəsində aktual olaraq qalır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Mary_Astell
https://plato.stanford.edu/entries/astell/
https://historyofwomenphilosophers.org/project/directory-of-women-philosophers/astell-mary-1666-1731/
https://www.ub.edu/duoda/diferencia/html/en/secundario2.html
https://www.cam.ac.uk/stories/mary-astell-collection-magdalene-college
https://www.britannica.com/biography/Mary-Astell
https://www.researchgate.net/publication/288840343_The_Philosophy_of_Mary_Astell_An_Early_Modern_Theory_of_Virtue
Tarix : 20 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
