• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
2
2
4
0
keshond-it-cinsi

Keşhond (it cinsi)

Keşhond - Gümüşü və qara rəngli tükləri və qıvrılmış quyruğu olan orta ölçülü bir it növü. Bu irq, alman şpitsləri ilə yaxın qohumluğa malikdir. Keşhond əvvəllər Hollandiya Barj iti kimi tanınırdı, çünki tez-tez Hollandiyanın kanallarında və çaylarında gəzən barjalarda görülürdü. Keşhond, Fransa inqilabından əvvəlki illərdə Hollandiyada baş verən siyasi qarışıqlıq zamanı Patriot fraksiyasının simvolu idi. Xüsusiyyətlər "Amerika Kinoloji Klubu" (AKC) standartına görə, boyu 43–46 sm, çəkisi isə 14–18 kq arasındadır. Bədən quruluşu möhkəm olan bu itlər tipik şpits görünüşünə malikdir. Başları pazşəkilli, orta uzunluqda burunları, kiçik və iti qulaqları, ifadəli üzləri var. Quyruqları qıvrılmış vəziyyətdə olurvə profildən baxıldıqda bədənindən ayrılmaz görünür. Tükləri Keşhondun sıx ikiqat tükləri var və boyun ətrafında qalın bir yeləkləri var. Erkəklərin yeləkləri dişilərdən daha qalın və daha görkəmlidir. Bədəni uzun, düz və sərt tüklərlə örtülüdür. Alt tüklər isə qalın və yumşaqdır. Ayaqlarındakı tüklər hamar və qısadır, yalnız ön ayaqlarda yüngül lələklər və arxa ayaqlarda "şalvar" tükləri var. Quyruğundakı tüklər zəngin bir lələk əmələ gətirir. Baş, o cümlədən burun, kəllə və qulaqlar hamar, yumşaq və qısa tüklərlə örtülüdür. Tüklər arxada ayrılmamalıdır. Tüklərin qulluğu üçün müntəzəm olaraq xəttli fırçalama tələb olunur. Keşhondlar adətən ildə bir dəfə (erkəklər) və ya iki dəfə (dişilər) alt tüklərini tökür. Bu zaman tüklərin itirilməsi həddindən artıq olur və qoruyucu tüklər bədənə yapışır. Yeni alt tüklərin böyüməsi üçün təxminən iki həftə lazımdır. Tükləri qırxılmamalıdır, çünki alt tükləri isti və soyuğa qarşı təbii bir müdafiə təbəqəsi təşkil edir. Tükləri yaxşı vəziyyətdə saxlamaq həm isti, həm də soyuq havalarda effektiv izolyasiya təmin edir. Rəngi Keşhondun rəngi boz və qarışıq olmalıdır. Bəzi ağ tüklər də ola bilər. Alt tüklər çox açıq boz və ya krem rəngində olmalıdır. Xarici tüklərin ucları qara olmalıdır və bu qara uclar xarakterik kölgələnmə yaradır. Rəng açıqdan tündə qədər dəyişə bilər. Quyruğun lələyi çox açıq boz, quyruq ucunda qara bir nöqtə, ayaqlar və pəncələr krem rəngində, qulaqlar qara olmalıdır. Çiyin xəttindəki işarələr (açıq boz) yaxşı müəyyən edilməlidir. Yelək və "şalvar" tükləri ümumiyyətlə bədəndən daha açıq rəngdə olmalıdır. "Eynəklər" və kölgələmə, sonradan təsvir edildiyi kimi, irqin xarakterik xüsusiyyətləridir və müəyyən dərəcədə olmalıdır. Aşkar ağ işarələr olmamalıdır. "Amerika Kinoloji Klubu" standartına görə, ayaqlar və pəncələr krem rəngində olmalıdır. Tamamilə qara və ya ağ pəncələr ciddi qüsur sayılır. Ön ayaqlarda qara işarələrin yarısından çoxu qüsurlu sayılır. Digər vacib işarə "eynəklər"dir. Hər bir gözün xarici küncündən hər bir qulağın aşağı küncünə doğru uzanan incə qara xətt var.Bu "eynəklər" adlanır. Bu işarə, qısa qaş işarələri ilə birlikdə, irqin ifadəli baxışını yaradır. Bütün işarələr aydın olmalıdır, qarışıq və ya qırıq olmamalıdır. "Eynəklərin" olmaması ciddi bir qüsul sayılır. Gözlər tünd qəhvəyi, badam formasındadır. Qulaqlar kiçik, tünd, üçbucaq şəkilli və dik olmalıdır. Xasiyyət Keşhondlar yüksək enerji, sürətli reflekslərə və güclü tullanma qabiliyyətinə malikdir. Onlar düşüncəli, xoşbəxt və çox tez öyrənən itlərdir, bu da onların sahiblərinin öyrətmək istəmədiyi şeyləri də tez öyrənməsi deməkdir. Bununla belə, Keşhondlar əla çeviklik və itaət itləridir. Hətta bu irqin itləri korlar üçün bələdçi it kimi də uğurla istifadə edilmişdir, yalnız ölçülərinin kiçik olması bu rolda daha geniş istifadəsinə mane olur. Onlar uşaqları çox sevir və əla ailə itləridir. Mümkün olduğu qədər sahiblərinə yaxın olmağı üstün tuturlar. Ümumiyyətlə digər itlərlə yaxşı yola gedirlər və həyətdə yaxşı bir qovuşma oyunundan zövq alırlar. Keşhondlar çox intuitiv və empatikdir. Tez-tez terapiya itləri kimi istifadə olunur. Məsələn, 11 Sentyabr hücumlarından sonra Tikva adlı bir Keşhond, xilasetmə işçilərini rahatlatmaq üçün "Ground Zero"da olmuşdur. Bu irq sahiblərinə xüsusi bir bağlılıq göstərir və digər irqlərdən daha çox "yapışqan" ola bilər. Sahibləri yox olduqda və ya başqa bir otaqda qapalı qapı arxasında olduqda, yaxınlıqda başqa insanlar olsa belə, sahiblərinin yenidən görünməsini gözləyərək otura bilərlər. Buna görə də onları tez-tez "sahibinin kölgəsi" və ya "yapışqan itlər" adlandırırlar. Keşhondlar fərqli səslə hürürlər. Əsrlər boyu bu irq Hollandiya və Mərkəzi Avropanın kanallarında gözətçi iti kimi çox populyar olmuşdur. Bu xüsusiyyət bu gün də davam edir və onlar sahiblərini yeni qonaqlar haqqında xəbərdar edən diqqətli itlərdir. Bununla belə, Keşhondlar qonaqlara qarşı aqressiv deyillər. Ümumiyyətlə, ailəsi qonaqları qəbul etdikdən sonra onları məhəbbətlə qarşılayırlar. Təəssüf ki, hürməsi düzgün idarə edilmədikdə problem ola bilər. Sahibləri ilə birlikdə olmayan Keşhondlar kefsiz olur və tez-tez narahatlıq yaradan hürmə fəaliyyəti göstərirlər. Keşhondlar iş və itaətdə çox ağıllıdır. Stanley Corenin "İtlərin Zəkası" kitabında Keşhond 18-ci yerdə qərarlaşır və əla iş/itaət zəkasına malikdir. Bu zəka, Keşhondun düzgün dərsləri öyrənməyə kömək etmək istəyən it sahibləri üçün yaxşı bir seçim olmasını təmin edir, lakin bu, həm də əlavə məsuliyyət daşıyır. Sağlamlıq Keşhondlar ümumiyyətlə çox sağlam bir irqdir. Anadangəlmə sağlamlıq problemləri nadir hallarda görülür, lakin Keşhondlarda bəzən bud displaziyası, diz çıxığı, epilepsiya, "Cushing" xəstəliyi, diabet, ilkin hiperparatiroidizm və hipotiroidizm kimi problemlər müşahidə edilə bilər. Von Willebrand xəstəliyi Keşhondlarda bilinir, lakin çox nadirdir. İlkin hiperparatiroidizmə (PHPT) səbəb olan gen üçün dəqiq bir test Cornell Universitetində hazırlanmışdır. Hər hansı bir irqdə olduğu kimi, it alarkən valideynlərin irsi problemlərdən azad olduğundan əmin olmaq vacibdir. Test nəticələri yetişdiricidən və ya satıcıdan tələb edilməlidir. 2024-cü il Böyük Britaniya tədqiqatına görə, Keşhondların orta ömrü 12,3 ildir (55 ölüm nümunəsi əsasında), bu göstərici safqanlar üçün 12,7 il və mələz itlər üçün 12 il ilə bərabərdir. Tarix Keşhond, 18-ci əsrdə Hollandiyada Patriot hərəkatının lideri Cornelis (Kees) de Gyselaerin şərəfinə adlandırılmışdır. Bu it üsyançıların simvolu oldu və "House of Orange" hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra bu irq demək olar ki, yox oldu. "Keşhond" sözü birləşmiş bir sözdür: "Kees" Cornelius (de Gyselaer) üçün ləqəb, "hond" isə holland dilində it deməkdir. Hollandiyada "keşhond" termini Pomeranian (cırtdan Alman Şpitsi) və Keşhond (Canavar Şpitsi) daxil olmaqla bütün Alman şpitsləri üçün istifadə olunur. Alman şpitsləri arasında yeganə fərq onların rəngləri və ölçüləridir. İrqin mənşəyi ilə bağlı mübahisələr var. Bir çox İngilis mənbələri Keşhondun Hollandiyada yaranmasını qeyd edir. Digər tərəfdən, FCI-ə görə, bu irq Alman Şpits ailəsinin bir hissəsidir və Pomeranian (oyuncaq və ya cırtdan Alman Şpitsi) və Amerika Eskimo iti (kiçik və ya standart Alman Şpitsi) ilə birlikdə Almaniyada yaranmışdır. Keşhond üçün ilk standart 1880-ci ildə Berlində keçirilən it nümayişində təqdim edildi.


İstinadlar

Tarix : 18 yanvar 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.