Keniyada təhsil rəsmi təhsil sistemi çərçivəsində təşkil olunur və şagirdlər müəyyən tədris proqramına uyğun olaraq məktəblərdə və xüsusi təhsil müəssisələrində təhsil alırlar. Bu sistem ənənəvi təhsildən fərqlənir. Ənənəvi təhsil müstəmləkəçilikdən və missionerlikdən əvvəl, yerli xalqların mədəniyyət və adət-ənənələrinə əsasən həyata keçirilirdi. Tarix Erkən dövr Keniyada formal təhsilin ilk izlərinə 18-ci əsrdə Swahili xalqı arasında rast gəlinir. Ən erkən məktəb missionerlər tərəfindən Rabai şəhərində təsis edilmişdir. Kolonial dövrdə, təhsil əsasən Avropa müstəmləkəçiləri və dini icmalar üçün təşkil olunmuşdu. Dəmir yolu tikintisinin genişlənməsi ilə missionerlər ölkənin içərilərinə doğru irəliləyərək yeni məktəblər açdılar. Keniyanın qərb bölgəsində açılan ilk məktəb 1903-cü ildə Kaimosi şəhərində təsis edilmişdir. Müstəqillikdən sonrakı dövr və kurikulumlar Keniyanın 1963-cü ildə müstəqillik qazanmasından sonra təhsil sistemində bir neçə islahat həyata keçirilmişdir. Təhsil sistemində əsas dəyişikliklər 1963-1985: Britaniya modeli əsas götürülən 7-4-2-3 sistemi tətbiq olundu. 1985-2017: 8-4-4 sistemi istifadəyə verildi (8 il ibtidai, 4 il orta, 4 il ali təhsil). 2017-ci ildən: Bacarıq əsaslı kurikulum (CBC - Competency-Based Curriculum) mərhələli şəkildə tətbiq olunmağa başlandı. CBC tədris proqramı ənənəvi akademik yanaşmadan fərqli olaraq praktiki bilik və bacarıqların inkişafına yönəldilmişdir. Keyfiyyət və çətinliklər Keniyada hökumət təhsilin əlçatanlığını artırmaq üçün müxtəlif addımlar atmışdır. 2010-cu il Konstitusiyası hər bir uşağın pulsuz və məcburi ibtidai təhsil almaq hüququnu təsbit etmişdir. Təhsildə mövcud problemlər - Yoxsulluq – Kənd yerlərində maddi sıxıntılar bəzi ailələrin övladlarını məktəbə göndərməsinə mane olur. - Erkən hamiləliklər – Yeniyetmə qızlar arasında hamiləlik təhsili yarımçıq qoyma hallarına səbəb olur. - İşsizlik – Universitet məzunları üçün iş imkanlarının məhdud olması təhsil sistemində narahatlıq doğurur. - Narkotik vasitələrin istifadəsi və məktəbdən yayınma (truancy) – Xüsusilə şəhərlərdə bəzi gənclər təhsildən uzaqlaşırlar. Keniyada ali təhsil və tanınmış məzunlar Keniyada təhsil alan bəzi şəxslər xaricdə təhsillərini davam etdirmiş və ölkənin inkişafında mühüm rol oynamışlar. Müstəmləkə dövründə və müstəqillikdən sonra xaricdə təhsil alan bəzi tanınmış keniyalılar: Jomo Kenyatta – London School of Economics Mwai Kibaki – London School of Economics Barack Obama Sr. – University of Hawaii at Manoa Tom Mboya – Ruskin College, Oxford Julius Gikonyo Kiano – Stanford University (Keniyadan ilk PhD məzunu) 1959-1963-cü illər arasında Airlift Africa proqramı çərçivəsində 800-dən çox Keniyalı tələbə ABŞ və Kanadada təhsil almışdır.
https://medium.com/edwell/how-kenya-became-the-strongest-education-system-in-africa-70cdc72024c4
https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/kenya/
https://web.archive.org/web/20090322042358/http://www.sacmeq.org/education-kenya.htm
https://www.cue.or.ke/index.php/status-of-universities-universities-authorized-to-operate-in-kenya-1
Tarix : 5 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
