Julio Baghy (13 yanvar 1891, Seqed – 18 mart 1967, Budapeşt; macar dilində Baghy Gyula) — Macar aktyor və Esperanto hərəkatının aparıcı yazıçılarından biri. O, bir neçə məşhur romanın müəllifidir, lakin xüsusilə şeir sahəsində Esperanto dilindəki sənətkarlığını sübut etmişdir. Erkən həyatı Baghy teatr ailəsində anadan olub — atası aktyor, anası isə səhnə sufloru idi. O, 1911-ci ildə Esperanto öyrənməyə başladı. Aktyor və teatr meneceri kimi işləməyə başladı, lakin Birinci Dünya Müharibəsi başladı və onu altı il ərzində öz vətənindən uzaqlaşdırdı. O, əsir düşdü və Sibirdə hərbi əsir kimi saxlanıldı. Məhz bu dövrdə o, Esperanto hərəkatı üçün işləməyə başladı, şeirlər yazdı və həmkarlarına bu dili öyrətdi. Ədəbi əsərləri Kitablar Baghy Sibirdə əsirlik mövzusunda iki kitab yazdı: "Viktimoj" (Qurbanlar, 1925) və "Sur Sanga Tero" (Qanlı Torpaqda, 1933), bu kitablar 1971-ci ildə bir cilddə yenidən nəşr olundu. Onun satirik romanı "Hura!" (Ura!, 1930) bir qədər daha az uğur qazandı. Onun davamı olan "Insulo de Espero" (Ümid Adası) müharibə zamanı itdi. Onun ən məşhur romanı "Printempo en Aŭtuno" (Payızda Yaz) 1931-ci ildə yazılmışdır. Şeirlər Lakin Baghy əsasən şeirləri ilə tanınır. Onun ilk şeirləri Sibirdə əsirlik dövründə yazılmışdır. O vaxta qədər Esperanto dilində yazan şairlər, məsələn, Zamenhof, hələ gənc olan bu dillə məhdudlaşırdı və Antoni Qrabovskidən başqa heç bir şair bu dildə öz izini qoya bilməmişdi. Baghynin ən əhəmiyyətli şeir toplusu onun ilk kitabı idi: "Preter la Vivo" (Həyatdan Kənarda, 1922-ci ildə nəşr olunub). Onun digər məşhur şeir topluları arasında "Pilgrimo" (Zəvvarlıq, 1926) və "Vagabondo Kantas" (Sərsəri Oxuyur, 1933) var. Esperanto hərəkatı Müharibədən sonra Macarıstana qayıdan Baghy, Esperanto hərəkatının əsas müəllimlərindən birinə çevrildi, xəbər qrupları və ədəbi axşamlar təşkil etdi. Öz vətəni Macarıstandan əlavə, Estoniya, Latviya, Niderland və Fransa kimi ölkələrdə də kurslar təşkil etdi. O, 1933-cü ilə qədər Esperanto ədəbiyyat jurnalı olan "Literatura Mondo" üçün əsas yazıçılardan biri idi. Onun bir neçə əsəri Esperanto Akademiyası tərəfindən mükafatlandırılmış və bir neçə romanı müxtəlif dillərə tərcümə olunmuşdur.
https://adp.library.ucsb.edu/index.php/mastertalent/detail/109034/Baghy_Julio
https://musicbrainz.org/artist/06e3764b-a551-40af-a069-6033a9b1ba12
https://librivox.org/author/8203?primary_key=8203&search_category=author&search_page=1&search_form=get_results&search_order=alpha
https://www.famousbirthdays.com/people/julio-baghy.html
https://www.wikidata.org/wiki/Q12773
https://www.goodreads.com/author/show/2837465.Julio_Baghy
https://www.poetrysoup.com/julio_baghy
Tarix : 4 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
