John Polkinghorne (1930–2021) - İngilis fizikası və fizika və dini əlaqələri öyrənən alim. O, həm də bir dini lider olaraq tanınır və Fizika üzrə Royal Society üzvü olarkən həm fizika, həm də din sahəsindəki fəal fəaliyyəti ilə məşhurlaşmışdır. Polkinghorne, həmçinin çoxsaylı əsərlərin müəllifi olub, fizika ilə dini birləşdirən və müasir dünyada bunların bir-birinə necə uyğunlaşa biləcəyini araşdıran düşüncələri ilə tanınır. Həyatı və təhsili John Polkinghorne, 1930-cu ildə İngiltərənin Bristol şəhərində doğulmuşdur. O, Cambridge Universitetində fizika üzrə təhsil almış və 1955-ci ildə doktorluq dərəcəsini almışdır. Polkinghorne, elementar hissəciklər və kvant sahə nəzəriyyəsi sahəsindəki işləri ilə tanınmışdır. Onun fizika sahəsindəki ilkin araşdırmaları, kristalloqrafiya və subatomik hissəciklər sahələrinə aid idi. Fizika karyerası John Polkinghorne, Cambridge Universitetində professor olaraq fəaliyyət göstərmiş və burada fizika sahəsindəki bir çox elmi araşdırmalar aparmışdır. O, xüsusilə elementar hissəcik fizikasına dair müxtəlif tədqiqatlar həyata keçirmiş və həmçinin kristalloqrafiya və kvant sahə nəzəriyyəsi sahələrində mühüm töhfələr vermişdir. O, Royal Societynin üzvü olmuş və böyük bir nüfuz qazandığı bir akademik karyera yaratmışdır. Polkinghorne, həmçinin bir çox önəmli elmi məqalələrin müəllifi olmuşdur. Din və fizika: teoloji məlumatlar John Polkinghornein ən fərqləndirici xüsusiyyətlərindən biri, elmin və dinin bir-birini tamamladığını düşünməsi idi. 1979-cu ildə fizika sahəsindən ayrılan Polkinghorne, Episkopal (Anglikan) kilsəsinin keşişi oldu və burada həm dini təhsil aldı, həm də dini düşüncələri elmi biliklərlə birləşdirməyə çalışdı. O, din və elm arasındakı əlaqələrə dair bir çox əsər yazdı və bu sahədəki mübahisələrə yeni yanaşmalar gətirdi. Polkinghorne, din və elm arasında bir uyğunlaşma qurmağa çalışdı və bu istiqamətdəki tədqiqatlarına dini düşüncələr və elmi həqiqətlərin bir-birinə zidd olmadığını müdafiə etdi. O, dinin, xüsusilə Xristianlıq fəlsəfəsinin, elmi tədqiqatları dəstəklədiyini və hər iki sahənin insanlığın dünyanı başa düşməkdə birləşə biləcəyini vurğuladı. Onun fikrincə, yaradılışın təbiətini və məqsədini anlamaq üçün həm elm, həm də din vacibdir. Əsərləri və kitabları John Polkinghorne, fizika və din arasındakı əlaqələri araşdıran bir çox kitab yazmışdır. Onun məşhur əsərlərindən bəziləri bunlardır: - "Science and Providence: God's Interaction with the World" (1989) – Bu əsərində Polkinghorne, elmin yaradılış və təbiət haqqında verdiyi məlumatların, dini baxışlarla necə uyğunlaşdığını müzakirə edir. - "The Faith of a Physicist" (1994) – Bu kitab, Polkinghorne-in elm və dini düşüncələr arasındakı əlaqəni necə gördüyünü və dinin fizika nəzəriyyələri ilə necə qarşılıqlı təsir göstərdiyini izah edir. - "Belief in God in an Age of Science" (1998) – Burada, Polkinghorne, müasir dövrdə elmin inkişafı ilə Xristian inancının necə uyğunlaşdığını izah edir. Kitablarında Polkinghorne, elm və dini birləşdirməkdən daha çox, hər iki sahənin insanın varlığına və kainatın mənasına dair daha geniş bir təsəvvür yarada biləcəyini müdafiə edir. Fizikadan dini liderliyə John Polkinghorne, fizika üzrə Royal Society üzvü olduqdan sonra, 1982-ci ildə Anglikan keşişi olaraq təyin edilmişdir. O, həmçinin Cambridge Universitetində teologiya üzrə təhsil almış və Xristianlıq sahəsindəki dərin bilikləri ilə tanınmışdır. Polkinghorne, müxtəlif dini icmalarda və dini alimlər arasında elmi müzakirələr təşkil edərək, elm və dinin harmoniyası haqqında geniş müzakirələrə səbəb olmuşdur. Təqdir və tanınma Polkinghorne-in, həm fizika sahəsindəki töhfələri, həm də din və elm arasında qurduğu əlaqələr sayəsində bir çox mükafata layiq görülmüşdür. O, həmçinin bir çox elmi və dini icmalarda hörmətlə qarşılanmış və Cambridge Universitetinin və Royal Society kimi nüfuzlu təşkilatlarla əməkdaşlıq etmişdir. İrsi və yaddaş John Polkinghorne, elm və din sahəsindəki qeyri-adi yanaşmaları ilə geniş tanınmış və həm din adamları, həm də elm adamları arasında əhəmiyyətli bir nüfuz qazanmışdır. O, dinin və elmin bir-birini tamamladığını və hər iki sahənin insanın həyatı və kainat haqqında daha dərindən başa düşülməsinə kömək etdiyini irəli sürərək bir çox insanın düşüncə tərzini dəyişdirmişdir. John Polkinghorne, həm elm sahəsindəki töhfələri, həm də dini düşüncələri ilə elmi və dini dairələrdəki qarşılıqlı dialoqu təşviq etmiş və müasir dövrün ən önəmli elm və din filosoflarından biri olaraq yadda qalmışdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Polkinghorne
https://www.britannica.com/biography/John-Polkinghorne
https://closertotruth.com/contributor/john-polkinghorne/
https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsbm.2021.0044
https://www.perse.co.uk/team/john-polkinghorne-kbe/
https://www.templeton.org/news/in-memoriam-john-c-polkinghorne-1930-2021
https://www.templetonprize.org/laureate/john-c-polkinghorne/
Tarix : 25 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
