John-David Francis Bartoe - Amerikalı astrofizik, NASA astronavtı və Beynəlxalq Kosmik Stansiya proqramının elmi rəhbərlərindən biridir. O, 1985-ci ildə STS-51-F missiyası ilə kosmosa uçmuş və mikroqravitasiya şəraitində astrofiziki tədqiqatlar aparmışdır. NASA-dan sonra Smithsonian Astrofizika Rəsədxanasında və Beynəlxalq Kosmik Stansiya proqramında mühüm elmi və rəhbərlik vəzifələrində çalışmışdır. Erkən həyatı və təhsili John-David F. Bartoe 17 noyabr 1944-cü ildə Pensilvaniya ştatının Abington şəhərində anadan olmuşdur. O, erkən yaşlarından elmə, xüsusilə astrofizikaya maraq göstərmişdir. 1966-cı ildə Lehigh Universitetində fizikadan bakalavr dərəcəsi almışdır. 1967-ci ildə Delaver Universitetində fizika üzrə magistr dərəcəsini tamamlamışdır. 1972-ci ildə Delaver Universitetində fizika üzrə doktorluq (PhD) dərəcəsi almışdır. Elmi fəaliyyəti əsasən ulduzların fizikası, günəş fizikası və kosmos tədqiqatları sahələrinə yönəlmişdir. NASA karyerası və STS-51-F missiyası Astronavt seçimi və NASA-ya qoşulması Bartoe Smithsonian Astrofizika Rəsədxanasında aparıcı tədqiqatçı kimi çalışarkən NASA-nın xüsusi mülki astronavt proqramına seçilmişdir. O, Spacelab-2 proqramı çərçivəsində kosmosa uçmaq üçün namizəd olmuş və elmi eksperimentlər həyata keçirmək üçün təyin edilmişdir. STS-51-F missiyası (Spacelab-2, 1985) 29 iyul - 6 avqust 1985-ci il tarixlərində həyata keçirilmişdir. Space Shuttle Challenger vasitəsilə Spacelab-2 laboratoriyası ilə birlikdə kosmosa uçmuşdur. Günəş fizikası, plazma fizikası və mikroqravitasiya sahəsində elmi eksperimentlər aparmışdır. Kosmosda günəşin rentgen şüaları və yüksək enerjili hissəcikləri ilə bağlı tədqiqatlar aparmışdır. Missiya zamanı kosmik gəminin əsas mühərriklərindən biri nasazlıq yaşamış, lakin ekipaj missiyanı uğurla başa vurmuşdur. Elmi tədqiqatlara töhfələri John-David Bartoe əsasən Günəş fizikası və kosmik plazma tədqiqatları sahəsində ixtisaslaşmışdır. Onun elmi araşdırmaları aşağıdakı sahələri əhatə etmişdir: Günəşin rentgen və ultrabənövşəyi şüalanmasının analizi. Kosmik plazma mühitində elektrik və maqnit sahələrinin təsiri. Mikroqravitasiya şəraitində astrofiziki eksperimentlər. Onun STS-51-F missiyasındakı müşahidələri Günəşin rentgen şüalarının Yerə təsirini daha yaxşı anlamağa kömək etmişdir. NASA-dan sonra karyerası Kosmik uçuşundan sonra Bartoe NASA və elmi institutlarda yüksək vəzifələrdə çalışmışdır: Smithsonian Astrofizika rəsədxanasında Günəş fizikası üzrə aparıcı tədqiqatçı olmuşdur. 1990-cı illərdə Beynəlxalq Kosmik Stansiya proqramında elmi rəhbər vəzifəsini icra etmişdir. NASA-nın astronavt təlim proqramlarında mühazirələr vermişdir. O, kosmos tədqiqatlarının inkişafına və yeni elmi texnologiyaların tətbiqinə mühüm töhfələr vermişdir. Mükafatlar və nailiyyətlər Bartoe elmi nailiyyətlərinə və kosmik tədqiqatlara verdiyi töhfələrə görə NASA-nın Fəxri Xidmət Medalı, NASA Uçuş Medalı və Beynəlxalq Kosmik Tədqiqat Mükafatları ilə təltif edilmişdir. John-David F. Bartoe astrofizika, günəş fizikası və kosmik elmlər sahəsində mühüm tədqiqatlar aparmış, NASA-da və Beynəlxalq Kosmik Stansiya proqramında böyük töhfələr vermişdir. Onun STS-51-F missiyasındakı elmi işləri və sonrakı araşdırmaları gələcək kosmik tədqiqatlar üçün əsaslı biliklər yaratmışdır. O, elm və kosmos arasında mühüm körpü quran alimlərdən biridir.
https://en.wikipedia.org/wiki/John-David_F._Bartoe
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwjt8t_9ko2MAxXUgSoKHYlCF0sQFnoECBYQAQ&url=https%3A%2F%2Fscholar.google.com%2Fcitations%3Fuser%3Dgdc5DZYAAAAJ%26hl%3Den&usg=AOvVaw0P2nWh5sQrETsUv1D7hyf6&opi=89978449
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwjt8t_9ko2MAxXUgSoKHYlCF0sQFnoECDIQAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.kennedyspacecenter.com%2Flaunches-and-events%2Fevents-calendar%2F2024%2Fdecember%2Fmeet-astronaut-john-d-bartoe&usg=AOvVaw1xlzKlCZ1kl63jYK2h30af&opi=89978449
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjt8t_9ko2MAxXUgSoKHYlCF0sQFnoECDEQAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.iafastro.org%2Fbiographie%2Fjohn-david-bartoe.html&usg=AOvVaw2EReVgdAfW4wPa_BYUPI6C&opi=89978449
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjt8t_9ko2MAxXUgSoKHYlCF0sQFnoECC4QAQ&url=https%3A%2F%2Fpreserve.lehigh.edu%2Fdigital-special-collections%2Flehigh-photographs%2Fbartoe-john-david-f%2Fnasa-0&usg=AOvVaw23wzjMG4junmiKlOxxYaX3&opi=89978449
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjt8t_9ko2MAxXUgSoKHYlCF0sQFnoECB0QAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.supercluster.com%2Fastronauts%2Fjohn-david-f.-bartoe%3Fsort%3Dlaunch%2520order%26ascending%3Dfalse%26list%3Dtrue%26limit%3D5009%26life%2520form%3Dhuman&usg=AOvVaw3ywaQXlRL7kc7SQnc8sL1C&opi=89978449
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjt8t_9ko2MAxXUgSoKHYlCF0sQFnoECBQQAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.kennedyspacecenter.com%2Fperson%2Fjohn-david-francis-bartoe%2F&usg=AOvVaw31-kAeS5j_URabHqDd6rO6&opi=89978449
Tarix : 16 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
