John Cassavetes (9 iyun 1929 – 3 fevral 1989) - Amerikalı aktyor, rejissor, ssenarist və prodüserdir. O, müstəqil kino sənətinin inkişafında önəmli bir rol oynamış və müasir kinonun əsas şəxsiyyətlərindən biri olaraq tanınmışdır. Cassavetes, xüsusilə "müstəqil kino" adlandırılan bir hərəkata rəhbərlik etməsi və ənənəvi Hollivud istehsal üsullarından fərqli olaraq sənətkarlığa diqqət yetirməsi ilə tanınır. Erkən həyatı və karyerası John Cassavetes, 9 iyun 1929-cu ildə New York City-də anadan olub. O, Greek Orthodox ailəsində böyüdü və orta məktəbdən sonra New York’s Neighborhood Playhouse School of the Theatre-də aktyorluq təhsili aldı. 1950-ci illərin ortalarında teatrda fəaliyyətə başlayaraq Hollivuda köçdü. Aktyorluq sahəsində karyerasına başlamış olsa da, sonradan rejissorluğa və ssenaristliyə də böyük maraq göstərmişdir. Cassavetes, 1950-ci illərin sonlarında Hollivudda bir neçə tanınmış film və serialda rol almışdır, amma o, müstəqil kinoya olan marağını erkən yaşlarda aşkar etmişdir. O, həmçinin böyük kinostudiyaların istehsal sistemindən narazı idi və buna görə də özünün özəl, müstəqil filmlərini çəkməyə qərar verdi. Kino karyerası Cassavetes, kino sahəsindəki əsas uğurunu 1960-cı illərin əvvəllərində başladı və əsasən müstəqil filmlər yaratmağa yönəldi. Onun filmləri çox vaxt qırılmalar, şəxsi əlaqələr və emosional gərginliklər üzərində qurulurdu. Cassavetes-in kinoda ən çox diqqət çəkən xüsusiyyətlərindən biri, aktyorların azad improvizasiyası və həqiqi duyğularını əks etdirən performanslardır. Cassavetesin ilk rejissorluq təcrübəsi "Shadows" (1959) adlı filmində oldu. Film, Afroamerikalıların həyatını təsvir edir və 1960-cı illərdəki irqi məsələlərə toxunur. "Shadows" həm tənqidçilərdən, həm də tamaşaçılardan böyük təqdir topladı. Bu film, Cassavetes-in həyat və münasibətlər mövzusundakı kəskin baxışlarını və bədii təcrübələrini ortaya qoyan bir layihə oldu. Bu filmin müvəffəqiyyəti, onun gələcəkdəki müstəqil layihələrinə əsas hazırlıq idi. Sonrakı illərdə Cassavetes, filmlərində daha çox şəxsi dramaları, ailə və münasibətlər üzərindəki gərginliyi əks etdirdi. "Faces" (1968) adlı filmi, onun ən məşhur və təsirli əsərlərindən biri oldu. Film, orta yaşlı bir cütlüyün həyatını və əlaqələrini açıq şəkildə göstərir və bütün emosiya yüklü vəziyyətlər həqiqi və təbii şəkildə təqdim edilir. Bu film, Cassavetes-in müstəqil kinoya olan bağlılığını və onun bədii üslubunu daha da möhkəmləndirdi. Şəxsi həyatı John Cassavetes, şəxsi həyatı ilə də tanınırdı. O, Gena Rowlands ilə evlənmişdi və onların iki uşağı olmuşdur. Gena Rowlands, Cassavetes'in bir çox filmlərində baş rol oynamışdır və onun sənətkarlığının ən yaxın tərəfdaşı olmuşdur. Rowlands, həmçinin "A Woman Under the Influence" (1974) və "Gloria" (1980) kimi məşhur filmlərindəki performansları ilə çox təqdir olunub. Cassavetesin həyatında teatr və kinonun yanında onun ailəsi və şəxsi əlaqələri də mühüm yer tuturdu. Onun və Rowlands arasındakı yaxın münasibət, çox vaxt onun filmlərində də əks olunmuşdur, çünki onların təbii və həyat dolu əlaqələri, onun filmlərindəki emosional gücü artırırdı. Uğurları və mükafatlar John Cassavetes, müstəqil kino sahəsindəki fəaliyyətləri ilə böyük tanınma qazandı. Onun filmləri, kino sənətində yeni bir üslubun yaranmasına və müstəqil kino filmlərinin daha çox yayılmasına şərait yaratdı. Cassavetes-in karyerası, həm tənqidçilər, həm də tamaşaçılar tərəfindən yüksək qiymətləndirildi. Cassavetesin işləri, onun öz dövrünün ən böyük rejissorlarından biri olaraq tanınmasına səbəb oldu. Onun filmləri adətən Academy Award (Oscar) mükafatı və Golden Globe kimi mükafatlara namizəd olmuşdur. Onun ən böyük mükafatı, John Cassavetes Award adında, müstəqil kino sənətinə töhfə vermiş rejissorlara verilən bir mükafatdır. Bu mükafat, onun kino sənətinə verdiyi önəmli töhfələri qiymətləndirmək üçün təqdim olunur. John Cassavetes, özünəməxsus bədii üslubu, təbii və emosional performanslara verdiyi önəm, və kino sənətinə olan dərin marağı ilə kino tarixində unudulmaz bir yer tutmuşdur. O, müstəqil kinonun pionerlərindən biri olaraq qəbul edilir və onun filmləri hələ də müasir rejissorlar üçün ilham mənbəyi olaraq qalır. Cassavetes’in yaratdığı dünya, şəxsi əlaqələrin və insan psixologiyasının dərindən araşdırılması ilə tanınır və o, sadəcə bir rejissor deyil, həm də kino sənətinin inqilabçı bir simasıdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Cassavetes
https://www.imdb.com/name/nm0001023/
https://www.britannica.com/biography/John-Cassavetes
https://www.rottentomatoes.com/celebrity/john_cassavetes
https://www.criterion.com/boxsets/558-john-cassavetes-five-films?srsltid=AfmBOooDimgiZearhyslk-_anNb5-JvNoHfq1H_Io5Mc_GyGsrxllaMD
https://elcinema.com/en/person/2016920/
https://mubi.com/en/us/films/john-cassavetes
Tarix : 11 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
