Johann Faulhaber (1580–1635) - Alman riyaziyyatçısı olub, qüvvət cəmləri, ardıcıllıqlar və məxfi şifrələmə sahələrində mühüm tədqiqatlar aparmışdır. O, xüsusilə müxtəlif qüvvətlərin cəmlərini hesablayan formulların inkişafı ilə tanınır. Erkən həyatı və təhsili Faulhaber 5 may 1580-ci ildə Almaniyanın Ulm şəhərində doğulmuşdur. O, gənc yaşlarında riyaziyyata böyük maraq göstərmiş və mühəndislik üzrə təhsil almışdır. Daha sonra Avropada müxtəlif mühəndislik layihələrində iştirak etmiş və riyazi hesablamalar üzərində ixtisaslaşmışdır. Elmi nailiyyətləri Qüvvət cəmləri və formullar o birinci 100 qüvvətin cəmi üçün xüsusi formullar hazırlamışdır. Onun işləri Bernoulli ədədləri və sonralar Eulerin çalışmalarına böyük təsir göstərmişdir. Məxfi şifrələmə və kodlar o müxtəlif kodlaşdırma sistemləri üzərində işləyərək, şifrələmə sahəsində erkən töhfələr vermişdir. Konstruktiv Riyaziyyat o praktik mühəndislikdə istifadə olunan riyazi hesablamalarla məşğul olmuş və kanal qazıntısı, şəhər planlaşdırılması kimi layihələrdə riyazi modelləri tətbiq etmişdir. Tanınma və irsi Faulhaber öz dövründə mühəndis və riyaziyyatçı kimi böyük nüfuz qazanmışdır. Onun qüvvət cəmləri ilə bağlı nəticələri sonralar Bernoulli, Euler və digər böyük riyaziyyatçıların tədqiqatlarına təməl olmuşdur. Son illəri və vəfatı Johann Faulhaber 10 sentyabr 1635-ci ildə vəfat etmişdir. Onun adı müasir ədədi nəzəriyyənin inkişafına töhfə verən alimlər sırasında qalır və onun tədqiqatları riyaziyyat tarixində mühüm rol oynamağa davam edir.

İstinadlar

https://en.wikipedia.org/wiki/Johann_Faulhaber

https://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Biographies/Faulhaber/

https://www.nature.com/articles/136862b0

https://www.ams.org/mcom/1993-61-203/S0025-5718-1993-1197512-7/S0025-5718-1993-1197512-7.pdf

https://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Strick/faulhaber.pdf

https://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Strick/faulhaber.pdf

https://www.encyclopedia.com/science/dictionaries-thesauruses-pictures-and-press-releases/faulhaber-johann

Tarix : 11 mart 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.