Johan Gadolin (1760–1852) - Finlandiyalı kimyaçı və mineraloq. O, xüsusilə nadir torpaqların kəşfi ilə tanınır və kimyanın müxtəlif sahələrində, xüsusilə analitik kimya və mineraloqiya sahələrindəki töhfələri ilə məşhurdur. Gadolin, həmçinin Finlandiyanın ilk müasir kimyaçıları arasında yer alır və onun tədqiqatları, kimya və mineralogiyanın inkişafına əhəmiyyətli təsir göstərmişdir. Erkən həyatı və təhsili Johan Gadolin 1760-cı ildə Finlandiyanın Turku şəhərində anadan olub. O, təhsilini Turku Universitetində almış və burada mineralogiya və kimya sahəsində dərslər alaraq öz elmi fəaliyyətinə başlamışdır. Gadolin, həmçinin, mineralogiya üzrə tədqiqatlar aparmış və bu sahədəki elmi əsasları təkmilləşdirmişdir. Təhsili boyunca o, kimya və mineraloqiya sahəsindəki qabaqcıl alimlərlə əlaqələr qurmuş və onların təcrübələrindən faydalanmışdır. Karyera və elmi töhfələr Johan Gadolin, mineralogiya və kimyanın müxtəlif sahələrində çoxsaylı tədqiqatlar aparmışdır. Onun ən mühüm kəşfi, 1794-cü ildə etdiyi bir tapıntı ilə bağlıdır: o, nadir torpaq elementi olan "yterbium"u (sonradan lanthanum kimi tanınmağa başlandı) kəşf etmişdir. Bu, onun kimya sahəsindəki ən böyük töhfəsidir. Gadolin, bu elementin mineral torpaqdan ayrılmasını və izolyasiya edilməsini bacaran ilk alimlərdən biri olub. Gadolin, həmçinin, bir neçə mineraldan yeni maddələrin ayrılması metodunu inkişaf etdirərək mineraloqiyanın təkmilləşməsinə töhfə vermişdir. O, müxtəlif mineral növlərinin kimyəvi tərkibini təhlil etmiş və onların xüsusiyyətləri barədə əhəmiyyətli məlumatlar toplamışdır. Bu tapıntılar mineraloqiya elminin inkişafına və yeni mineralların kəşfinə böyük təsir göstərmişdir. Nadirs torpaqların kəşfi Johan Gadolin, "Ytterby" adlı bir mədən yatağında apardığı tədqiqatlar nəticəsində nadir torpaq elementləri kəşf etmişdir. Onun ən böyük kəşfi, yterbium adlandırılan yeni elementin varlığını aşkar etməsi olmuşdur. Bu element, sonradan lanthanum adlandırılmış və bu sahədəki araşdırmaların təməlini qoymuşdur. Bu tapıntı, mineraloqiya və kimyanın inkişafında mühüm bir addım olmuşdur və nadir torpaqların kəşf edilməsi sahəsindəki tədqiqatlara öncüllük etmişdir. Miras və tanınma Johan Gadolin, kimya və mineraloqiya sahəsindəki dəyərli işləri ilə tanınır və bu sahələrin inkişafına əhəmiyyətli töhfələr vermişdir. O, yalnız Finlandiyada deyil, bütün Avropada tanınan bir alim olmuşdur. Gadolin, həmçinin, Finlandiya Elmlər Akademiyasının üzvü olmuş və bu elmi cəmiyyətdə böyük nüfuz qazanmışdır. Onun işləri, kimya və mineralogiyanın inkişafına töhfə vermiş və bu sahələrdə gələcək tədqiqatçılara ilham vermişdir. Johan Gadolin, kimya və mineraloqiya sahələrindəki mühüm kəşfləri və təcrübələri ilə böyük əhəmiyyət kəsb edir.

İstinadlar

https://en.wikipedia.org/wiki/Johan_Gadolin

https://www.britannica.com/biography/Johan-Gadolin

https://www.chemistryviews.org/details/ezine/10594537/165th_Anniversary_Death_of_Johan_Gadolin/

https://www.encyclopedia.com/people/history/historians-miscellaneous-biographies/johan-gadolin

http://web.abo.fi/instut/pcc/johan_gadolin.html

https://www.redalyc.org/journal/1816/181676102013/html/

https://www.geni.com/people/Johan-Gadolin/6000000000659934240

Tarix : 27 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.