Johan Falkberget (əsl adı Johan Petter Lillebakken; 30 sentyabr 1879 – 5 aprel 1967)-Norveç roman yazarı və jurnalist. Ümumi məlumat O, “Den fjerde nattevakt” (Dördüncü Gecə Növbəsi) və “An-Magritt” kimi əsərləri ilə tanınır və Norveçin mədənçi icmalarının həyatını epik üslubda təsvir etmişdir. Falkberget 1922, 1931 və 1937-ci illərdə "Ədəbiyyat üzrə Nobel Mükafatı"na namizəd olmuşdur. Onun yaradıcılığı sosial realizm və tarixi roman janrında Norveç ədəbiyyatında mühüm yer tutur. Həyatı Johan Falkberget 1879-cu il sentyabrın 30-da Norveçin Trøndelag bölgəsindəki Rugeldalen (indiki Røros) kəndində anadan olmuşdur. Atası Martinus Lillebakken mədənçi, anası Gjertrud Bolette Hesselberg isə evdar qadın idi. Səkkiz uşaqlı ailədə böyüyən Falkberget kasıb şəraitdə yetişmiş və cəmi beş il ibtidai təhsil almışdır. 12 yaşında Røros mis mədənlərində işə başlamış və 1898-ci ilə qədər mədənçi kimi çalışmışdır. 1902-ci ildə “Trondhjems Adresseavis” qəzetində jurnalist kimi fəaliyyətə başlamış və 1906-cı ildən etibarən tam ştatlı yazıçı olmuşdur. 1908-ci ildə Anna Marie Jørgensen ilə evlənmiş və bu nikahdan dörd övladı olmuşdur. 1922-ci ildə ailəsi ilə Osloya köçsə də, həyatının böyük hissəsini Rørosda keçirmişdir. Falkberget 1967-ci il aprelin 5-də Rørosda vəfat etmişdir. Yaradıcılığı Falkberget ədəbiyyata “Bør Børson” (1904) romanı ilə başlamışdır, lakin əsl uğurunu “Lisbet på Jarnfjeld” (Jarnfjeldli Lisbet, 1915) ilə qazanmışdır. Onun ən məşhur əsərlərindən biri “Den fjerde nattevakt” (1937) Røros mədənlərində 17-ci əsrdə keşiş və mədənçi həyatını təsvir edir. “An-Magritt” seriyası (1940-1960) kasıb bir qadının mübarizəsini və Norveçin sənaye tarixini işıqlandırır. “Christianus Sextus” (1927-1935) trilogiyası isə mədən sənayesinin sosial təsirlərini araşdırır. Falkberget-in üslubu realist detallar və tarixi dərinliklə zəngindir; o, Knut Hamsun və Selma Lagerlöf ilə müqayisə edilir. Əsərləri Norveçin işçi sinfinin həyatını və təbiətlə münasibətini əks etdirir. Əsərləri Johan Falkberget romanlar və povestlər yazmışdır. Onun ən tanınmış əsərlərindən bəziləri bunlardır: “Bør Børson” – “Bør Børson” (1904) – debüt romanı. “Lisbet på Jarnfjeld” – “Jarnfjeldli Lisbet” (1915) – roman. “Christianus Sextus” – “Christianus Sextus” (1927-1935) – trilogiya. “Den fjerde nattevakt” – “Dördüncü Gecə Növbəsi” (1937) – roman. “An-Magritt” – “An-Magritt” (1940) – seriyanın ilk kitabı. “Nattens brød” – “Gecənin Çörəyi” (1949) – An-Magritt seriyası. “Johannes” – “Yohannes” (1959) – An-Magritt seriyası. Mükafatlar və tanınma Falkberget aşağıdakı mükafatlar və tanınmalar əldə etmişdir: "Gyldendalprisen" (1937) – “Den fjerde nattevakt” üçün. "Doblougprisen" (1951) – ümumi yaradıcılığına görə. O, 1922, 1931 və 1937-ci illərdə "Ədəbiyyat üzrə Nobel Mükafatı"na namizəd olmuş, lakin qazanmamışdır. 1960-cı ildə “Oslo Universiteti” tərəfindən fəxri doktor dərəcəsi ilə təltif olunmuşdur. Əsərləri ingilis, alman və isveç dillərinə tərcümə olunmuşdur. “Den fjerde nattevakt” 1960-cı ildə Norveçdə filmə çevrilmişdir. Ölümündən sonra Rørosda onun adına muzey və “Falkberget Mükafatı” təsis edilmişdir. Şəxsi həyatı Falkberget 1908-ci ildə Anna Marie Jørgensen (1883–1961) ilə evlənmişdir. Cütlüyün dörd övladı – iki oğul və iki qız – olmuşdur. Oğlu Magnus (1910–1992) də yazıçı olmuşdur. Falkberget həyatının çox hissəsini Rørosda keçirmiş, mədənçi köklərinə sadiq qalmış və təbiətlə sıx bağlı yaşamışdır. Son illərində gözləri zəifləsə də, yazmağa davam etmişdir. Mirası Johan Falkberget Norveç ədəbiyyatında mədənçi icmalarının və işçi sinfinin həyatını təsvir edən ən mühüm yazarlardan biridir. “Den fjerde nattevakt” və “An-Magritt” Norveçin tarixi roman janrında klassiklərə çevrilmişdir. Onun əsərləri sosial ədalət və insan mübarizəsi mövzularını işıqlandırır və Norveç mədəni irsinin bir hissəsi kimi qalır.
https://www.encyclopedia.com/reference/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/falkberget-johan
https://www.britannica.com/biography/Johan-Petter-Falkberget
https://en.wikipedia.org/wiki/Johan_Falkberget
https://www.visitnorway.com/listings/johan-falkberget-the-museum-at-ratvolden/191407/
https://www.goodreads.com/author/list/240748.Johan_Falkberget
https://www.imdb.com/name/nm0266216/
https://www.jstor.org/stable/40915534
https://voicemap.me/tour/roros/digging-up-the-past-exploring-the-old-mining-town-and-world-heritage-site/sites/johan-falkberget
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
