Jean-Baptiste Dumas (1800–1884) - XIX əsrdə kimya sahəsində mühüm töhfələr vermiş fransız alimi. O, xüsusilə üzvi kimya və analiz metodları sahəsində aparıcı araşdırmalar aparmış və atom çəkilərinin dəqiqləşdirilməsində əhəmiyyətli rol oynamışdır. Erkən həyatı və təhsili Jean-Baptiste Dumas 14 iyul 1800-cü ildə Fransanın Alès şəhərində anadan olmuşdur. O, gənc yaşlarından kimyaya maraq göstərmiş və təhsilini Cenevrədə davam etdirmişdir. Burada o, André Déluc və digər alimlərin rəhbərliyi altında təcrübə keçmişdir. Elmi karyerası və nailiyyətləri Dumasın kimya sahəsində ən mühüm töhfələrindən biri üzvi birləşmələrin analiz metodlarının inkişaf etdirilməsi olmuşdur. O, xüsusilə üzvi radikallar nəzəriyyəsini irəli sürmüş və bu sahədə fundamental tədqiqatlar aparmışdır. Onun atom çəkilərinin təyini və qazların sıxlıqlarının ölçülməsi üzrə metodu geniş yayılmışdır. O, həmçinin amin turşularının və üzvi azot birləşmələrinin tədqiqi sahəsində irəliləyişlər etmiş və orqanizmlərdə azotun rolunu daha yaxşı izah edən nəzəriyyələr təklif etmişdir. Mükafatlar və ictimai fəaliyyəti Dumas elmi uğurlarına görə bir çox mükafatlara layiq görülmüşdür. O, Fransa Elmlər Akademiyasının üzvü olmuş və 1843-cü ildə onun prezidenti seçilmişdir. Bundan əlavə, o, senator kimi fəaliyyət göstərmiş və Fransa hökumətində elm və təhsil sahəsində islahatların həyata keçirilməsinə kömək etmişdir. Mirası və təsiri Jean-Baptiste Dumas kimya elminin inkişafına mühüm töhfələr vermiş və onun metodu bu gün də elmi araşdırmalarda istifadə olunmaqdadır. O, həm təcrübəçi, həm də nəzəriyyəçi kimi kimyanın bir çox sahələrinə dərin təsir göstərmişdir. 1884-cü ildə vəfat etsə də, onun irsi hələ də kimya elminin ayrılmaz hissəsi olaraq qalmaqdadır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Jean-Baptiste_Dumas
https://www.britannica.com/biography/Jean-Baptiste-Andre-Dumas
https://catholicscientists.org/scientists-of-the-past/jean-baptiste-dumas/
https://www.pasteurbrewing.com/jean-baptiste-dumas/
https://kids.britannica.com/students/article/Jean-Baptiste-Andr%C3%A9-Dumas/321913
https://chromobase.huma-num.fr/people/jean-baptiste-dumas/
https://www.goodreads.com/author/show/3341473.Jean_Baptiste_Dumas
Tarix : 27 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
