Inge Lehmann (1888–1993) — Danimarkalı seysmoloq və geofizik, yerin daxili strukturlarını tədqiq edən qabaqcıl alimlərdən biri. O, Yer kürəsinin daxili təbəqələri barədə yeni və inqilabi fikirlər təqdim etmiş və yer titrəyişləri (seysmik dalğalar) üzərindəki tədqiqatları ilə elm dünyasında böyük bir iz qoymuşdur. Lehmann, Yer kürəsinin nüvəsi barədəki nəzəriyyələri ilə tanınır və bu sahədəki əsas nailiyyətləri sayəsində seysmologiyanın inkişafında mühüm rol oynamışdır. Həyat və təhsil Inge Lehmann 1888-ci ildə Kopenhagen, Danimarka şəhərində anadan olmuşdur. O, təhsilini Kopenhagendə almış və əvvəlcə riyaziyyat və fizika sahələrində təhsil görmüşdür. 1910-cu ildə Kopenhagen Universitetindən riyaziyyat üzrə diplom almışdır. Lehmannın elmi maraqları, təhsilini başa vurduqdan sonra, onun geofizika və seysmologiya sahələrinə yönəlmişdir. Lehmann, ilk dövrlərdə Danmarkanın Geoloji Xidmətində çalışmışdır və burada seysmologiya sahəsindəki təcrübəsini artırmışdır. Onun təhsil aldığı dövrlərdə, o, kişilərin üstünlük təşkil etdiyi bir sahədəki işlərdə fəaliyyət göstərirdi, buna baxmayaraq, o, elmi karyerasında əhəmiyyətli irəliləyişlər əldə edərək tanınmış bir alim olmuşdur. Karyera və elmi tədqiqatlar Inge Lehmann, 1930-cu illərin ortalarında seysmologiya sahəsində aparılan tədqiqatlarda əhəmiyyətli irəliləyişlər etmişdir. O, Yer kürəsinin daxili strukturlarını öyrənmək üçün seysmik dalğalar üzərində apardığı tədqiqatları ilə tanınır. Lehmann, yerin daxili strukturu ilə bağlı əvvəlki anlayışlara meydan oxuyaraq yeni bir nəzəriyyə irəli sürmüşdür. 1936-cı ildə, Inge Lehmann, Yer kürəsinin daxili nüvəsinin iki hissədən ibarət olduğunu təklif etmişdir: bərk nüvə (daxili nüvə) və maye nüvə (xarici nüvə). Bu kəşf, əvvəlki düşüncələrə əsaslanaraq yerin nüvəsinin tamamilə maye olduğu nəzəriyyəsinə qarşı böyük bir inqilab yaratmışdır. Onun təklif etdiyi bu yeni model, seysmologiyada seysmik dalğaların davranışını izah etmək üçün çox mühüm bir vasitə olmuşdur. Elmi nailiyyətlər və mükafatlar Inge Lehmannın kəşfi, Yerin nüvəsinin strukturu ilə bağlı inqilabi bir addım olmuşdur və bu, geofizika sahəsindəki ən əhəmiyyətli nailiyyətlərdən biri sayılır. O, bu kəşfi ilə çoxsaylı mükafatlar və təqdirlər qazanmışdır. Lehmann, Danimarka Kral Elmlər Akademiyasına üzv seçilmiş və həmçinin bir çox beynəlxalq mükafatlar almışdır. Onun seysmologiya sahəsindəki işləri, gələcəkdəki alimlər üçün bir çox yeni tədqiqat imkanları yaratmış və Yer kürəsinin strukturu sahəsindəki anlayışları dərinləşdirmişdir. Lehmannın nəzəriyyələri, sonrakı dövrlərdə yerin daxili nüvəsinin tədqiqatında tətbiq olunmuş və bu sahədəki elmi araşdırmalara böyük təsir göstərmişdir. Mirası və təsiri Inge Lehmann, seysmologiya sahəsindəki böyük kəşfi və Yer kürəsinin daxili nüvəsinin strukturu ilə bağlı gətirdiyi inqilabi yanaşmalarla elm dünyasında uzunmüddətli təsir göstərmişdir. Onun işləri, geofiziklər və seysmoloqlar üçün əsrlər boyu mühüm bir istinad nöqtəsi olmuşdur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Inge_Lehmann
https://www.britannica.com/biography/Inge-Lehmann
https://oumnh.ox.ac.uk/learn-inge-lehmann
https://www.encyclopedia.com/people/science-and-technology/geology-and-oceanography-biographies/inge-lehmann
https://scientificwomen.net/women/lehmann-inge-137
https://www.aps.org/apsnews/2023/08/seismologist-lehmann-earth-inner-core
https://trowelblazers.com/2014/10/16/inge-lehmann/
Tarix : 5 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
