Hovavart - Almaniyaya məxsus orta ölçülü it növü. Adı alman dilindəki "hova" (məhkəmə, həyət, ferma) və "wart" (gözətçi) sözlərindən gəlir və "həyət gözətçisi" və ya "ferma gözətçisi" mənasını daşıyır. Xüsusiyyətlər Əzələli, orta ölçülü və uzun tüklü bir iş itidir. Bədən uzunluğu, çiynin hündürlüyünün 110-115%-i arasında dəyişir. Burun köprüsü düzdür. Ağız hissəsi kəllə ilə təxminən eyni uzunluqdadır. Üz rəngi qara olmalıdır. Gözlər oval formalı və tünd və ya orta qəhvəyi rəngdədir. Qulaqlar üçbucaq formasında və asıq vəziyyətdədir. Ağız xəttinə qədər uzanır. Quyruq topuqlara qədər uzanır, lakin yerə toxunmamalıdır. Uzun tüklər bədənə yaxın uzanır və yalnız az miqdarda alt tük mövcuddur. Tüklər sinə, qarın və arxa ayaqlarda daha uzundur. Üç müxtəlif rəng variantı mövcuddur: qara, qara-qızılı və sarı. Erkəklərin boyu 63-70 sm, dişilərin boyu isə 58-65 sm-dir. Axtarış-xilasetmə, izləmə və iş iti fəaliyyətlərində əla nəticələr göstərir. Bu cins həm iş qabiliyyəti, həm də ailə yoldaşı kimi məşhurdur. Onlar sadiq, zəkalı və qoruyucu təbiəti ilə tanınır. Tarix Orta əsrlərdən sonra Hovavartın populyarlığı azalmağa başladı. Alman çoban iti kimi yeni növlər Hovavartı qoruyucu və iş iti kimi əvəz etdi və 20-ci əsrin əvvəllərinə qədər bu cins demək olar ki, yox olmaq ərəfəsində idi. 1915-ci ildə bir qrup həvəskar, bu cinsi xilas etmək qərarına gəldi. Bu qrupda zooloq Kurt Fridrix König də var idi. Onlar "Qara Meşə" bölgəsindəki fermalarda bu cinsdən olan itlər axtarmağa başladılar. König daha sonra bu itləri "Kuvasz", "Nyufaundlend", "Alman Çoban iti", "Leonberger", "Bern dağ iti" və "Afrika ov iti" ilə çarpazlaşdıraraq diqqətli bir yetişdirmə proqramına başladı. 1922-ci ildə ilk Hovavart balaları "Alman Yetişdirmə Qeydiyyatı"na daxil edildi. 1937-ci ildə "Alman Kennel Klubu" Hovavartı rəsmi olaraq tanıdı. İkinci Dünya Müharibəsinin başlaması ilə bu işlər demək olar ki, ləğv edildi. Hovavartlar bacarıqları səbəbilə bir çoxu müharibədə istifadə edildi və həlak oldu. 1945-ci ildə yalnız bir neçə Hovavart qalmışdı. 1947-ci ildə Otto Şram və bəzi həvəskarlar Koburqda yeni bir klub qurdular. Bu klub "Rassezuchtverein für Hovawart-Hunde Coburg" adını daşıyırdı və bu gün də fəaliyyət göstərir. 1964-cü ildə Alman Kennel Klubu Hovavartı ölkənin yeddinci iş iti kimi tanıdı. Qidalanma Vacib vitaminlər və minerallarla zəngin yüksək keyfiyyətli it yeməyi ilə qidalanmalıdır. Enerjili bir cins olduğu üçün, bu itlər karbohidratları yaxşı həzm edir, amma seçilən yeməyin yüksək miqdarda ət tərkibinə malik olması onların zülal ehtiyaclarını qarşılamaq üçün vacibdir. Hovavart həm yüksək keyfiyyətli yaş, həm də quru yemək yeyə bilər. Həmçinin məhdud miqdarda təzə ət verilə bilər. Quru yeməyə ət bulyonu əlavə edərək dadını artırmaq olar. Sağlamlıq Hovawart çox sağlam bir itdir və məlum sağlamlıq problemləri azdır. Bir çox digər it cinsində olduğu kimi, keçmişdə bu cinsdə də diz displaziyası problemi var idi. Lakin, diqqətli yetişdirmə proqramları sayəsində bu problem hal-hazırda çox nadir hallarda müşahidə olunur. Həddindən artıq az fəaliyyətsiz qalan itlərdə qalxanabənzər vəzi hipotiroidizmi görmək olsa da, buna nadir hallarda rast gəlinir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Hovawart
https://a-z-animals.com/animals/hovawart/
https://www.akc.org/dog-breeds/hovawart/
https://dogtime.com/dog-breeds/hovawart
https://www.purina.co.uk/find-a-pet/dog-breeds/hovawart
https://www.thesprucepets.com/hovawart-dog-breed-profile-5114579
Tarix : 9 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
