Heinrich Cornelius Agrippa von Nettesheim - Alman filosofu, okkultist, yazıçı və sehrbazlıq nəzəriyyəçisi. O, mistika, astrologiya, teologiya, magiya və alkimya kimi sahələrdə mühüm əsərlər yazmış və dövrünün ən təsirli okkult düşüncə adamlarından biri olmuşdur. Agrippa, orta əsr xristian teologiyası ilə Qərb ezoterizmi arasında bir körpü yaratmış, həm mistik, həm də rasionallığa əsaslanan düşüncələri ilə tanınmışdır. Həyatı və təhsili Agrippa, 1486-cı ildə Köln şəhərində anadan olmuşdur. Gənc yaşlarından klassik dilləri, humanist fəlsəfəni və mistik təlimləri öyrənmişdir. O, İtaliya, Fransa və Almaniyada səyahət edərək, neoplatonizm, kabala və hermetizm kimi müxtəlif fəlsəfi və dini ənənələrlə tanış olmuşdur. Agrippa hərbçi, diplomat və hüquqçu kimi də fəaliyyət göstərmiş və müxtəlif Avropa məhkəmələrində xidmət etmişdir. Lakin onun okkultizm və mistikaya olan marağı onu inkvizisiyanın diqqətinə çəkmiş, nəticədə Agrippa həyatının son dövrlərində təqiblərə məruz qalmışdır. "De Occulta Philosophia" (1533) – Okkult fəlsəfə Agrippanın ən məşhur əsəri "De Occulta Philosophia" (Okkult Fəlsəfə haqqında) üç cilddən ibarətdir və magiya, kabala, astrologiya və numerologiya kimi mövzulara toxunur. O, burada sehrin və okkult elmlərin ciddi bir elm kimi qəbul edilməli olduğunu müdafiə edir və mistik biliklərin təbiət elmləri, fəlsəfə və dinlə necə birləşdirilə biləcəyini izah edir. Bu kitab Agrippanın ən təsirli və mübahisəli əsərlərindən biri olmuşdur. O, burada sehrin üç əsas sahəsini müəyyən edir: - Təbii magiya – təbiətdəki gizli güclərdən istifadə etmək - Riyazi və simvolik magiya – rəqəmlərin və formaların mistik mənalarını öyrənmək - Teoloji və kabalistik magiya – ilahi sirləri və Tanrının adlarının gücünü anlamaq Bu əsər sonradan Qərb okkultizminin və ezoterik fəlsəfənin əsas mənbələrindən biri olmuşdur və John Dee, Giordano Bruno və Eliphas Levi kimi sonrakı ezoterik düşüncə adamlarına böyük təsir göstərmişdir. Skeptisizm və humanizm Agrippa yalnız okkultizmlə məşğul olmamış, həm də humanist fəlsəfəni müdafiə etmişdir. O, orta əsr sxolastik fəlsəfəsinə qarşı çıxmış və Aristotelə əsaslanan köhnə düşüncə sistemlərini tənqid etmişdir. Bununla yanaşı, Agrippa hüquq, siyasət və qadınların hüquqları barədə də yazılar yazmışdır. Onun "De nobilitate et praecellentia foeminei sexus" (Qadın cinsinin nəcibliyi və üstünlüyü haqqında) əsəri, dövrü üçün feminist baxışlara malik nadir fəlsəfi əsərlərdən biri hesab olunur. Dini və mistik təsirləri Agrippa həm xristian mistikasından, həm də yəhudi kabalasından təsirlənmişdir. O, Tanrının adlarının sehrli gücünü, mələklərin təsirini və iblislə bağlı inanc sistemlərini araşdırmışdır. Lakin Agrippa, Katolik Kilsəsi və rəsmi dini qurumları tənqid etdiyinə görə, onun nəzəriyyələri inkvizisiya tərəfindən təhlükəli hesab edilmişdir. Onun bəzi əsərləri "qadağan olunmuş kitablar siyahısına" (Index Librorum Prohibitorum) daxil edilmişdir. Agrippanın mirası və təsiri Agrippanın ideyaları Qərb okkultizminin və ezoterik fəlsəfənin əsas dayaqlarından biri olmuşdur. O, mistik ənənələrlə fəlsəfi analizləri birləşdirən ilk alimlərdən biri idi və onun yazıları magiyanın elmi əsaslarını anlamağa çalışan sonrakı filosoflar və ezoteriklər üçün ilham mənbəyi olmuşdur. Onun fikirləri 16-18-ci əsrlərdə Avropada gizli cəmiyyətlər və hermetik məktəblər tərəfindən mənimsənilmişdir. Onun yazıları Fransız inqilabından sonra Avropada yaranan yeni ezoterik və simvolist cərəyanlara da təsir göstərmişdir. Agrippa həm Qərb ezoterikasında, həm də intibah humanizmində unudulmaz iz buraxmışdır və onun yazıları bu gün də mistik biliklərə marağı olan tədqiqatçılar üçün mühüm qaynaq hesab olunur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Heinrich_Cornelius_Agrippa
https://plato.stanford.edu/entries/agrippa-nettesheim/
https://www.britannica.com/biography/Heinrich-Cornelius-Agrippa-von-Nettesheim
https://www.goodreads.com/author/show/165979.Cornelius_Agrippa
https://publicdomainreview.org/essay/agrippa-occult-philosophy/
https://www.britishmuseum.org/collection/term/BIOG143770
https://plato.stanford.edu/ARCHIVES/WIN2009/entries/agrippa-nettesheim/
Tarix : 20 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
