Guqin - Çin mədəniyyətində və musiqisində mühüm yer tutan ən qədim simli musiqi alətlərindən biri. Bu alət, həm tarixən, həm də mədəniyyət baxımından çox əhəmiyyətlidir. Guqin, zəngin melodiyaları, incə tonları və təsirli ifadə imkanları ilə tanınır və Çin musiqisinin təməl daşlarından biridir. Guqin, həm solo ifalar, həm də meditativ və filosofik məzmunları ilə məşhurdur və bu, onu bənzərsiz bir musiqi aləti halına gətirir. Tarixi Guqin'in tarixi, Çinin çox qədim dövrlərinə qədər gedib çıxır və min illərlə bir tarixə malikdir. Tarixçilərin fikrincə, Guqin, eramızdan əvvəl 3000-ci illərə qədər istifadə olunmuş və Çində mədəni və fəlsəfi bir simvol halına gəlmişdir. Guqin, "sinəsi olan bir daş" kimi təsvir edilir, çünki o, çox nadir hallarda həqiqi bir "musiqi aləti" olaraq deyil, daha çox bir həyat tərzi və fəlsəfi düşüncə vasitəsi kimi qəbul edilirdi. Çinin qədim dövrlərində, Guqin həm saraylarda, həm də məbəd və təbiət mühitində çalınırdı. Bu alət, təbiətlə birləşən və insanın daxili sükunətini tapmasına kömək edən bir vasitə olaraq görülürdü. Guqin'in ən populyar dövrü, ənənəvi Çin mədəniyyətində Taoizm, Konfutsiçilik və Buddizm fəlsəfələrinin ən yüksək inkişafına təsadüf etmişdir. Bu dövrlərdə, Guqin ifası, düşüncə və intellektual müzakirələrin bir hissəsi olaraq qəbul edilirdi. Strukturu və təsviri Guqin, uzunluğu 120-130 santimetr arasında dəyişən, düz və taxta bir rezonator qutusuna sahib olan bir alətdir. Bu alət, ümumiyyətlə, 7 simdən ibarətdir və hər bir sim təbii materiallardan hazırlanır, əsasən metal və ya bitki lifləri kimi materiallardan istifadə olunur. Guqin’in rezonator qutusu, alətin zəngin və dolğun tonunu artırmaq məqsədilə açıq və düz bir dizayna malikdir. Bu rezonator, simlərin titrəməsini gücləndirir və zəngin bir səsin yaranmasına səbəb olur. Alətin üzərində çox kiçik fretlər mövcuddur, lakin bunlar, digər simli alətlərdən fərqli olaraq, böyük ölçüdə musiqiçinin əldə etdiyi səsin subtilliyini təsir etməməsi üçün daha az təzyiq yaradır. Guqin, sadə bir forma malik olsa da, zəngin bir musiqi dili ilə tanınır. İstifadəsi Guqin, Çinin ənənəvi musiqisində çox önəmli yer tutmuşdur və əsasən solo ifalarda istifadə olunur. Bu alət, xüsusilə meditasiya, təbiət və daxili harmoniya ilə əlaqələndirilir. Guqin'in ifasında ritm və melodik quruluşlar bəzən bir-birinə qarışır, çünki alətin səsi sadə və dərin bir şəkildə əks olunur. Guqin ifası, həmçinin çox mürəkkəb bir texnika və ifadə tərzi tələb edir. Musiqiçilər, Guqin'i çalarkən əllə və barmaq ucları ilə müxtəlif çalma texnikaları tətbiq edirlər. Bu texnikalar arasında tremolo, arpeggio və müxtəlif "glissando" hərəkətləri yer alır. Guqin, hər notada fərqli vibrasiya və harmoniya yaratmaq üçün çox incə bir alət olaraq tanınır. Guqin, həm də "qi"nin (enerji) axışını təmin etmək üçün bir vasitə kimi istifadə olunur və bu, onu Çində meditasiya və fəlsəfi düşüncə ilə əlaqələndirir. Bu səbəbdən, Guqin musiqisi, yalnız dinləyiciləri əyləndirmək məqsədini daşımır, eyni zamanda insanın daxili dünyasına yol açan bir təcrübədir. Müxtəlif tip və variantlar Guqin'in müxtəlif növləri və versiyaları mövcuddur. Ənənəvi Guqin modeli 7 simdən ibarət olsa da, zamanla bəzi bölgələrdə 5 və ya 10 simli versiyalar da yaranmışdır. Bu dəyişikliklər, musiqiçilərin daha geniş bir not aralığına sahib olmasını təmin etmək məqsədini güdmüşdür. Bir çox Guqin ifaçısı, fərdi ifalarını daha şəxsi hala gətirmək və yeni texnikalar kəşf etmək üçün müxtəlif əlavələr və dəyişikliklər etməklə, bu aləti müasir dövrə uyğunlaşdırmağa çalışmışdır. Bununla yanaşı, bəzi musiqiçilər, Guqin'in ənənəvi formalarını qorumağa və qədim ənənələrə sadiq qalmağa çalışırlar. Musiqiçilər və populyarlığı Guqin, yalnız Çində deyil, bütün dünyada tanınan və öyrənilən bir musiqi alətinə çevrilmişdir. Məşhur Guqin ustaları, bu aləti ənənəvi Çin musiqisi ilə yanaşı, dünya səhnəsində də təqdim etmişlər. Guqin'in məşhur ifaçıları arasında Liu Fang, Xu Fengxia və Wu Na kimi müasir musiqiçilər yer alır. Bununla yanaşı, Guqin, çox zaman yalnız ənənəvi musiqiçilər tərəfindən deyil, həm də müasir musiqiçilər tərəfindən sintez edilmiş və digər musiqi alətləri ilə qarışdırılaraq yeni janrlar yaradılmışdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Guqin
https://ich.unesco.org/en/RL/guqin-and-its-music-00061
https://www.metmuseum.org/art/collection/search/500624
https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_the_guqin
https://www.britannica.com/art/qin-musical-instrument
https://www.idcpc.org.cn/english2023/chinadelights/arts/music/202307/t20230727_157754.html
https://www.metmuseum.org/art/collection/search/503523
Tarix : 13 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
