Gözəl milçəkqapan ("Nephelomyias pulcher") - "Tyrannidae" fəsiləsinə aid olan milçəkqapan növü. Taksonomiya və sistematika Gözəl milçəkqapan ilk dəfə "Myiobius pulcher" adı ilə təsvir edilmişdir. Daha sonra "Myiophobus" cinsinə aid edilmişdir. 2009-cu ildə aparılan bir araşdırma nəticəsində gözəl milçəkqapan və digər iki növün bu cinsə aid olmadığı müəyyən edilmiş və 2010-cu ildə onlar üçün "Nephelomyias" cinsi yaradılmışdır. Gözəl milçəkqapanın üç yarımnövü var: -"N. p. pulcher" (Sclater, PL, 1861) — nominativ yarımnöv. -"N. p. bellus" (Sclater, PL, 1862). -"N. p. oblitus" (Bond, J, 1943). Təsvir Gözəl milçəkqapanın uzunluğu 9,5–11 sm arasındadır. Erkək və dişi fərdlər çox oxşardır. Nominativ yarımnövün erkək fərdlərinin başının üstü zeytun-boz rəngdədir və ortasında qismən gizli narıncı-qəhvəyi ləkə var. Hər iki cinsin gözün üstündə ağ ləkə və zeytun-boz üzdə ağ qırıq göz halqası var. Boyunları zeytun-boz, bel və belə yaxın hissələri zeytun rəngindədir. Qanadları tünd rəngli olub, uçuş lələklərinin kənarları oxra və ağ rəngdədir, qanad örtüklərinin ucları isə açıq oxra rəngindədir və iki qanad zolağı kimi görünür. Qısa quyruğu tünd rəngdədir. Boğazı və sinəsi solğun oxra-sarı, qarnı isə daha açıq sarıdır. Dişi fərdlərin başının üstündəki ləkə daha solğun və ya heç yoxdur. "N. p. bellus" yarımnövü nominativdən bir qədər böyükdür, üst hissələri daha tünd boz-yaşıl rəngdədir, qanad zolaqları daha tünd oxra rəngindədir və sinəsində dərin oxra zolağı var. "N. p. oblitus" yarımnövü nominativə bənzəyir, lakin başının üstü daha tünd və uçuş lələklərinin kənarları bir qədər sarımtıldır. Bütün yarımnövlərin gözləri tünd, ayaqları boz, dimdiyi kiçik, üst çənəsi qara, alt çənəsi isə narıncı-sarı rəngdədir. Yayılması və yaşayış mühiti Gözəl milçəkqapanın parçalı yayılma sahəsi var. Nominativ yarımnöv And dağlarının qərb yamacında, Kolumbiyanın Valle del Kauca departamentindən Ekvadorun şimal-qərbində Kotopaksi əyalətinə qədər yayılıb. "N. p. bellus" yarımnövünün iki ayrı yayılma sahəsi var, baxmayaraq ki, bu sahələr arasında da rast gəlinə bilər. Biri Kolumbiyanın Mərkəzi və Şərqi And dağlarında, digəri isə Ekvadorun cənub-şərqindəki Zamora-Çinçipe əyalətindən Perunun şimalındaki Kaqamarka departamentinə qədər uzanır. "N. p. oblitus" yarımnövü Perunun cənub-şərqindəki And dağlarının şərq yamacında, Kusko və Puno departamentlərində tapılır. Boliviyada bu yarımnövə aid sənədləndirilməmiş qeydlər var, buna görə də Amerika Ornitoloji Cəmiyyətinin Cənubi Amerika Təsnifat Komitəsi onu bu ölkədə hipotetik növ kimi qiymətləndirir. Gözəl milçəkqapan rütubətli subtropik meşələrin daxili hissələrində və kənarlarında, həm ilkin, həm də ikinci dərəcəli meşələrdə yaşayır. Kolumbiyada 1800–2500 m, Ekvadorda 1500–2400 m, şimali Peruda 2000–2200 m, cənubi Peruda isə 1500–2600 m yüksəkliklərdə rast gəlinir. Davranış Gözəl milçəkqapanın il boyu qalıcı olduğu güman edilir. Qidalanma Gözəl milçəkqapan əsasən həşəratlarla qidalanır. Adətən kiçik qruplarla (ehtimal ki, ailə qrupları) meşənin orta səviyyəsindən təpəliyinə qədər qidalanır və tez-tez qarışıq növlərdən ibarət qidalanma dəstələrinə qoşulur. Qidasını yarpaqlardan və havadan qısa uçuşlarla toplayır. Çoxalma Gözəl milçəkqapanın çoxalma mövsümü dəqiq müəyyən edilməmişdir, lakin Kolumbiyada fevral-avqust aylarını əhatə edir. Növün çoxalma biologiyası haqqında digər məlumatlar məlum deyil. Səs və çağırışlar Gözəl milçəkqapanın mahnısı "kəskin və aydın 'tsi-tsi-tsi'" səslənməsidir. Çağırışları arasında "yüksək və incə 'tsew-tsip'", "aşağıya doğru enən 'tseetsititititititew'" və "yüksək, aşağıya doğru enən zəngli notlar: 'TEE-ti-ti-ti'" daxildir. Status "İUCN" gözəl milçəkqapanı "ən az narahatlıq doğuran" növ kimi qiymətləndirir. Geniş yayılma sahəsinə malikdir; populyasiya ölçüsü məlum deyil və azalma tendensiyası göstərir. Dərhal təhlükələr müəyyən edilməmişdir. Kolumbiyada yerli səviyyədə ümumi, Ekvador və şimali Peruda nadir, cənubi Peruda isə nadir və yerli növ hesab edilir. Kolumbiyada ən azı bir, Ekvadorda isə bir neçə qorunan ərazidə rast gəlinir.
https://ebird.org/species/hanfly1
https://en.wikipedia.org/wiki/Handsome_flycatcher
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/handsome-flycatcher-nephelomyias-pulcher
https://birdsoftheworld.org/bow/species/hanfly1/cur/introduction
https://xeno-canto.org/species/Nephelomyias-pulcher
https://www.peruaves.org/tyrannidae/handsome-flycatcher-nephelomyias-pulcher/
https://www.oiseaux.net/birds/handsome.flycatcher.html
Tarix : 2 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
