Girgentana keçisi - İtaliyanın Siciliya adasının cənubunda yerləşən Aqricento əyalətinə aid yerli keçi növü. Mənşəyi Bu növün adı, Aqricentonun Siciliya dilindəki adı olan "Girgenti" sözündən gəlir. Keçmişdə əyalətin təpəlik və sahil bölgələrində 30.000-dən çox Girgentana keçisi mövcud idi. Lakin XXI əsrdə bu növ yox olma təhlükəsi ilə üzləşir. Tarix Girgentana keçisi ilk dəfə 1930-cu ildə Arturo Maqliano tərəfindən təsvir edilmişdir. Növün mənşəyi dəqiq məlum deyil. Heyvanlar e.ə. 700-cü illərdə Yunan kolonistləri tərəfindən və ya eramızın VIII əsrdə Ərəb işğalçıları tərəfindən Siciliyaya gətirilə bilərdi. Johann Volfqanq Amşler, Girgentana keçisini Leonard Vulleyin 1927–1928-ci illərdə Ur şəhərində qazıntılar zamanı aşkar etdiyi "Capra prisca" və "Ram in a Thicket" heykəlləri ilə eyniləşdirmişdir. Leopold Adametz isə bu növün mərkəzi Asiya keçi-antilopu olan markhor (Capra falconeri) ilə qohum olduğunu irəli sürmüşdür. Bununla belə, bu fərziyyə yalnız buynuzların oxşarlığına əsaslanır, çünki Girgentananın buynuzları saat yönünün əksinə, markhorun buynuzları isə saat yönündə burulur. Xüsusiyyətlər Girgentana keçisinin ən diqqətçəkən xüsusiyyəti spiral şəkilli buynuzlarıdır. Uzun saqqalı və əsasən ağ xəzi var, baş və boğaz ətrafında boz-qəhvəyi rəngli tüklər mövcuddur. Bu növ yüksək keyfiyyətli süd istehsalı ilə tanınır. Erkəklərin çəkisi ortalama 65, dişilərin isə 46 kq olur. Erkəklər 85 sm, dişilər isə 80 sm hündürlüyündə olur. Məhsuldarlıq Girgentana keçisinin süd məhsuldarlığı geniş diapazonda dəyişir: gündəlik 0,5–4,5 kq arasında olur və orta hesabla gündə 1,4 kq süd verir. İllik süd məhsuldarlığı isə 450 litr qədər çıxa bilir. Südün yağ və zülal tərkibi də dəyişkəndir: orta hesabla yağ tərkibi 4,3%, zülal tərkibi isə 3,7% təşkil edir. Keçi südündən pendir hazırlanarkən, yerli İtaliya keçilərinin südü "Saanen" növünün südü ilə müqayisə edilmişdir. Yerli növlərin südü daha zəngin zülal tərkibinə malikdir və daha tez qatılaşır. Girgentana keçisinin südündən hazırlanan pendir ən möhkəm pendir hesab olunur. Çoxalma Dişi fərdlər (doelar) 6–8 il ərzində məhsuldar olur və yüksək məhsuldarlıq göstərirlər. Çox vaxt əkiz və ya üçüz doğumlar olur (orta hesabla hər doğuşda 1,8 bala). Dişi balalar (doelings) ilk dəfə təxminən 15 aylıq olarkən doğum edir və balalar 50 gün müddətində ana südü ilə qidalanır. Balaların ətinin xüsusilə Pasxa və Milad bayramlarında dəyəri yüksəkdir, buna görə də doğum mövsümü noyabr ayından mart ayına qədər davam edir.
https://goatjournal.iamcountryside.com/goat-breeds/girgentana-goat-breed-profile/
https://en.wikipedia.org/wiki/Girgentana
https://www.hellabrunn.de/en/animals/europe/girgentana
https://www.fondazioneslowfood.com/en/slow-food-presidia/girgentana-goat/
https://badoca.com/en/animals/girgentana-goat/
https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-71294-9_14
http://www.crumbs-on-travel.com/la-capra-girgentana-ancient-goat-of-agrigento/
https://www.roysfarm.com/girgentana-goat/
https://lacamelerie.fr/en/our-pets/girgentana-goats/
https://www.thehappychickencoop.com/girgentana-goats/
https://eng.agraria.org/goat/girgentana.htm
https://www.livestockoftheworld.com/Goats/Breeds.asp?BreedLookupID=805&SpeciesID=6
https://www.lifeonwhite.com/-/galleries/vertebrates/mammals/domestic-goats-capra-hircus/girgentana-goat
https://www.fao.org/dad-is/en/?sid=0b1613ebf16355cf65f6a05b9a65fe25,reportsreport8a_50006878
Tarix : 23 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
