Ghatam - Cənubi Hindistanın Karnatik klassik musiqisində istifadə olunan zərb aləti. Adi su qabına bənzəsə də, ritmik və melodik imkanları ilə seçilir. Ghatam həm ənənəvi Hind klassik musiqisində, həm də müasir eksperimental musiqidə geniş istifadə olunur. Tarixi və mənşəyi Min illər əvvəl Hindistanda istifadə olunmağa başlamışdır. Sanskrit mənbələrində və qədim məbədlərin divar rəsmlərində təsvir edilmişdir. Karnatik musiqisində əsas zərb alətlərindən biri olmuşdur. Tanjavur və Maddur bölgələrində yüksək keyfiyyətli Ghatam istehsal olunur. Struktur və dizayn Ghatam gil qabdan hazırlanmış zərb alətidir. Onun əsas xüsusiyyətləri: Material: Xüsusi növ gil və metal qarışığından düzəldilir. Forma: Kürəvari və ya uzunsov su qabı formasında olur. Səth: Sərt və bərkdir, çünki yüksək temperaturda bişirilir. Ağızlıq: Açıq olur və ifa zamanı akustik səslənməni dəyişmək üçün istifadə edilir. Ağırlıq və ölçü: Müxtəlif ölçülərdə olur, səsi ifaçının texnikasına uyğun dəyişir. İfa texnikaları və səslənmə Barmaq və ovuc vurğuları: Fərqli ritmik effektlər yaradır. Ağızlığın açılıb-bağlanması: Akustik rezonans və bas effektlər yaradır. Çoxsəsli texnika: Müxtəlif barmaq vuruşları ilə zərb ritmləri formalaşdırılır. Dizlə təmas: Ghatam ifaçı dizlərinə toxunduraraq səs tonlarını dəyişdirə bilər. İstifadə sahələri 1. Hind slassik musiqisində Karnatik musiqisində əsas ritm alətlərindən biridir. Mridangam, Kanjira və Morsing ilə birlikdə ansambllarda istifadə olunur. 2. Müasir və eksperimental musiqidə Qərb musiqisində perkussiya aləti kimi istifadə edilir. Jazz, fusion və dünya musiqisində yer alır. Elektron musiqidə və film musiqilərində xüsusi akustik effektlər üçün istifadə olunur. 3. Meditasiya və terapiyada Dərin və rezonanslı səsləri sakitləşdirici təsir göstərir. Ritmik terapiyada istifadə edilir. Bənzər alətlər Udu (Nigeriya) – Afrikada istifadə olunan oxşar gil alət. Maddalam və Mridangam (Hindistan) – Klassik zərb alətləri. Darbuka (Orta Şərq) – Gil və ya metal gövdəli ritmik alət.
https://en.wikipedia.org/wiki/Ghatam
https://www.britannica.com/art/ghatam
https://www.ghatamudupa.com/ghatam
https://www.ipassio.com/wiki/musical-instruments/percussion/ghatam?srsltid=AfmBOopJLsejSE-sjJMhVQ2_XAOoIojsAko3t4Nuujwi726yGWHZYClR
https://www.thehindu.com/entertainment/music/ghatam-karthicks-heartbeat-ensemble-completes-25-years/article68831910.ece
https://www.india-instruments.com/drums-percussion-details/ghatam-percussion.html
https://thadhim.com/ghatam/
Tarix : 14 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
