Georges Balandier - 20-ci əsrin ən önəmli sosial antropoloqlarından biri olaraq, Afrika və postkolonial cəmiyyətlər üzərində apardığı tədqiqatlarla tanınır. O, xüsusilə mədəniyyətin və gücün qarşılıqlı əlaqələrini, sosial quruluşları və müasir dünyadakı dəyişiklikləri başa düşmək üçün əhəmiyyətli nəzəriyyələr irəli sürmüşdür. Balandier'in işləri, mədəniyyətin və cəmiyyətin sosial strukturları üzərindəki təsirini, həmçinin müstəmləkəçilik və postkolonial vəziyyətin insanların həyatına necə təsir etdiyini dərindən araşdırmışdır. Həyat və təhsil Georges Balandier 1920-ci ildə Fransanın Paris şəhərində doğulmuşdur. O, təhsilini Parisdəki Sosial Elmlər Məktəbində almış və burada antropologiya üzrə fəlsəfə doktoru dərəcəsini qazanmışdır. Erkən yaşlarından etibarən, Balandier sosial və mədəni tədqiqatlara maraq göstərmiş və bu marağını Afrika və digər qeyri-Qərb cəmiyyətlərindəki sosial quruluşlar üzərindəki təhlillərlə inkişaf etdirmişdir. Antropologiya və "Sosial Güc" yanaşması Balandier'in ən məşhur yanaşmalarından biri "sosial güc" anlayışıdır. Onun nəzəriyyəsinə görə, güc yalnız dövlətlər və ya böyük institutlar tərəfindən formalaşan bir fenomen deyil, həm də gündəlik həyatda insanlar arasında münasibətlər və qarşılıqlı təsirlər vasitəsilə baş verən bir prosesdir. Balandier gücü, yalnız bir tərəfin hegemonluğu olaraq deyil, eyni zamanda cəmiyyətdəki fərqli sosial qrupların bir-birinə təsir etməsi və əlaqələri kimi başa düşürdü. Balandierin "sosial güc" yanaşması, fərqli mədəniyyətlərdə və cəmiyyətlərdəki güc dinamikalarını başa düşməyə imkan verir. O, sosial gücün yalnız formal strukturlarda deyil, həm də mədəniyyətlərdə, dil və gündəlik həyat praktikalarında necə tətbiq olunduğunu vurğulamışdır. Balandier'e görə, güc və mədəniyyət qarşılıqlı olaraq formalaşır və bir cəmiyyətdəki hər bir dəyişiklik, sosial gücün və mədəniyyətin dəyişməsi ilə bağlıdır. Postkolonial tədqiqatlar və Afrika Balandierin ən əhəmiyyətli tədqiqat sahələrindən biri, Afrika və postkolonial cəmiyyətlər üzərindəki təhlilləridir. O, 1940-cı illərdə Fransada Afrika cəmiyyətlərinin vəziyyətini araşdırmağa başlamış və xüsusilə müstəmləkə dövrü və sonrasındakı dəyişiklikləri araşdırmışdır. Balandier'in ən məşhur əsərlərindən biri "La civilisation africaine" (Afrika Sivilizasiyası) adlı kitabıdır, burada o, Afrika mədəniyyətlərinin və cəmiyyətlərinin tarixini, quruluşunu və müstəmləkə dövründən sonrakı inkişaflarını təhlil etmişdir. Afrika cəmiyyətlərindəki sosial və mədəni dəyişikliklər üzərində apardığı tədqiqatlar, onun postkolonial nəzəriyyə sahəsindəki töhfələrini göstərir. O, Afrikanın kolonializm və müstəmləkə sonrası dövrlərindəki cəmiyyətlərinin sosial və mədəni xüsusiyyətlərini başa düşmək üçün yeni yanaşmalar irəli sürmüşdür. Balandier, postkolonial dövrün yalnız siyasi müstəqilliklə bitmədiyini, həmçinin mədəniyyətin və sosial strukturların da dəyişdiyini vurğulamışdır. "Sosial Antropologiyanın Təşkilatlanması" və Balandier'in metodologiyası Balandier, sosial antropologiyanın tədqiqinə yanaşma tərzi ilə də tanınır. O, sosial antropologiyanı yalnız obyektiv təhlil və ya sadə müşahidə ilə məhdudlaşdırmayıb, həm də cəmiyyətdəki sosial qrupların və mədəniyyətlərin kompleksliyini anlamaq üçün daha inteqrativ və hərtərəfli bir metodologiya tətbiq etmişdir. Bu yanaşma, antropologiyanın tədqiqatlarını yalnız mədəniyyət və davranışla deyil, həm də cəmiyyətdəki güc dinamikaları, ideologiyalar və sosial münasibətlərlə əlaqələndirmişdir. Balandierin metodologiyasına görə, antropoloqlar, cəmiyyətin müxtəlif aspektlərini – tarixi, sosial, mədəni və iqtisadi faktorları – təhlil edərək, yalnız bir cəmiyyətin "dərin strukturlarını" deyil, həm də onun sosial güc dinamikalarını başa düşməlidirlər. Bu yanaşma, onun həm müstəmləkə dövrü, həm də postkolonial cəmiyyətlər üzərindəki tədqiqatlarında özünü göstərmişdir. Cəmiyyət və modernləşmə Balandier, modernləşmənin yalnız iqtisadi və texnoloji inkişafla deyil, həm də mədəniyyətin dəyişməsi və sosial strukturun yenilənməsi ilə əlaqəli olduğunu müdafiə etmişdir. Onun nəzəriyyəsinə görə, modernləşmə, cəmiyyətin strukturunda və mədəniyyətində köklü dəyişikliklərə səbəb olur, bu da cəmiyyətin sosial quruluşunu və güc münasibətlərini formalaşdırır. Balandierin işləri, cəmiyyətin modernləşmə prosesindəki çətinlikləri və ziddiyyətləri araşdıran bir çox nəzəriyyənin əsasını qoymuşdur. O, modernləşmənin yalnız Qərbdə deyil, həm də qeyri-Qərb dünyasında necə təzahür etdiyini izah etmiş və bu prosesin fərqli mədəniyyətlərə təsirini təhlil etmişdir. Təsiri və tanınması Georges Balandier, antropologiya və sosial elmlər sahəsindəki mühüm işləri ilə beynəlxalq səviyyədə tanınmışdır. Onun tədqiqatları, sosial antropologiya sahəsinin inkişafına böyük təsir göstərmiş, mədəniyyət və güc haqqında olan anlayışlarımızı zənginləşdirmişdir. Balandier'in əsərləri, həm akademik, həm də praktik sahələrdə geniş qəbul edilmişdir. O, həmçinin Fransada və digər ölkələrdə çoxsaylı konfranslara və simpoziumlara qatılmış, bu sahədəki elmi müzakirələrə əhəmiyyətli töhfələr vermişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Georges_Balandier
https://monoskop.org/Georges_Balandier
https://www.berose.fr/article2085.html?lang=en
https://www.imdb.com/name/nm3797098/
https://shs.cairn.info/journal-cahiers-d-etudes-africaines-2017-4-page-819?lang=en&contenu=resume
https://journals.uhk.cz/modernafrica/article/download/148/144/257
https://classiques.uqam.ca/contemporains/balandier_georges/balandier_georges_photo/balandier_georges_photo.html
Tarix : 27 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
