Eugen Varga - Macar iqtisadçısı və marksist nəzəriyyəçidir. O, marksizm və sosializmə dair öz nəzəriyyələrini inkişaf etdirərək, xüsusən iqtisadiyyat, beynəlxalq əlaqələr və sinfi mübarizə məsələlərini təhlil etmişdir. Varga, həmçinin Macarıstanda iqtisadi inkişaf və sosial bərabərlik mövzusunda əhəmiyyətli töhfələr vermişdir. Həyatı və təhsil Eugen Varga, 1901-ci ildə Macarıstanın Budapeşt şəhərində anadan olmuşdur. O, Budapeşt Universitetində iqtisadiyyat və sosial elmlər sahəsində təhsil almış və daha sonra marksist nəzəriyyələrə maraq göstərmişdir. 1920-ci illərdə marksist iqtisadiyyat və sosialist ideologiyalarına olan marağı onu siyasi fəaliyyətə cəlb etmişdir. Əsas fəlsəfi görüşləri və nəzəriyyələri 1. Marksizm və sosializm Eugen Varga, marksist iqtisadiyyatın təkidli müdafiəçisi olmuş və sosializmin inkişafı üçün iqtisadiyyatın dövlət tərəfindən tənzimlənməsinin vacib olduğunu vurğulamışdır. O, marksist nəzəriyyənin tətbiqi və inkişafı barədə fikirlərini genişləndirmiş, xüsusilə iqtisadiyyatın necə sosialist prinsiplərə əsaslanaraq inkişaf etməli olduğunu təhlil etmişdir. 2. Beynəlxalq iqtisadiyyat və kapitalizmin kritikası Varga, kapitalist sisteminin beynəlxalq iqtisadiyyat üzərindəki təsirini çox dərindən analiz etmiş və onun imperializm və kolonializm vasitəsilə zəngin ölkələrin yoxsul ölkələri istismar etdiyini qeyd etmişdir. O, kapitalizmin iqtisadi qeyri-bərabərliklər yaratdığı və beynəlxalq sinfi mübarizədə mövqeyinin gücləndiyini düşünmüşdür. Varga bu məsələləri marksist iqtisadiyyata uyğun olaraq təhlil edərək kapitalizmin sonunun yaxınlaşacağını iddia etmişdir. 3. Sosializm və planlı iqtisadiyyat Eugen Varga, planlı iqtisadiyyat modelinin sosialist cəmiyyətlərində tətbiqini vurğulamış və mərkəzləşdirilmiş dövlətin iqtisadiyyata müdaxiləsinin vacibliyini irəli sürmüşdür. O, iqtisadiyyatın inkişafında dövlətin rolunun artmasını dəstəkləmiş və özəlləşdirmə və kapitalist bazar iqtisadiyyatının sosialist cəmiyyətlərinə uyğun olmadığını qeyd etmişdir. 4. Ticarət və iqtisadi münasibətlər Varga, ticarət siyasətini də marksist yanaşmalarla izah etmiş və imperializmin dünya bazarında ticarətə necə təsir etdiyini analiz etmişdir. O, xüsusən beynəlxalq bazarlarda ticarət mübarizəsini və bu mübarizənin sosialist ölkələrinə olan təsirini araşdırmışdır. Əsərləri və töhfələri "The Economic Theory of the Soviet State" – Bu əsərində Varga, Sovet İttifaqının iqtisadiyyatını və onun planlı iqtisadiyyat modelini nəzəri cəhətdən təhlil etmişdir. "Imperialism and the Economic Development of the Underdeveloped Countries" (İmperializm və İnkişaf Etməyən Ölkələrin İqtisadi İnkişafı) – Bu əsərində Varga, imperializmin inkişaf etməyən ölkələr üzərindəki təsirini və kapitalizmin bu ölkələrdəki iqtisadi qeyri-bərabərlik yaratdığını müzakirə etmişdir. "Problems of the Socialist Economy" (Sosialist İqtisadiyyatının Problemləri) – Bu kitabda Varga, sosialist iqtisadiyyatlarının qarşılaşdığı əsas iqtisadi problemləri və dövlətin bu problemləri necə həll edə biləcəyinə dair təkliflər vermişdir. Nəticə və irsi Eugen Varga, marksist iqtisadiyyatın inkişafında əhəmiyyətli bir fiqur olaraq tanınır və sosialist iqtisadiyyat modellərinin həyata keçirilməsi mövzusunda mühüm töhfələr vermişdir. O, xüsusilə kapitalizmin beynəlxalq və imperializm aspektlərini geniş şəkildə təhlil etmiş və sosialist dövlətlərin planlı iqtisadiyyat modelini mənimsəmələri ilə bağlı fikirlərini inkişaf etdirmişdir. Varga, sosialist iqtisadiyyatın inkişafı və tətbiqi üçün mühüm nəzəriyyələr təqdim etmiş və onun fikirləri sosialist iqtisadiyyatlarının inkişafında bir çox sosialist ölkələrində istifadə olunmuşdur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Eugen_Varga
https://www.gw2ru.com/science-and-tech/231878-hungarian-academian-varga-soviet-economist
https://www.transfermarkt.com/eugen-varga/profil/spieler/296852
https://www.haymarketbooks.org/books/1778-selected-political-and-economic-writings-of-eugen-varga
https://www.amazon.com/Eugen-Varga/e/B001JWY2CK
https://www.haymarketbooks.org/books/1778-selected-political-and-economic-writings-of-eugen-varga
https://www.marxists.org/archive/varga/index.htm
Tarix : 13 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
