Emil Lenz (1804–1865) - Alman fizikidir və ən çox Lenz qanunu ilə tanınır. Onun elektromaqnetizm və termodinamika sahələrindəki töhfələri, bu sahələrin inkişafında mühüm rol oynamışdır. Lenz qanunu, indüksiya olunan cərəyanın istiqamətini və onun səbəb olduğu dəyişikliklərə qarşı müqavimətini izah edən əsas prinsiplərdən biridir. Erkən həyatı və təhsili Emil Lenz 1804-cü ildə, indi Estoniya Respublikasının paytaxtı olan Tallində anadan olmuşdur. O, Tartu Universitetində təhsil almış və sonradan Berlin Universitetinə gedərək, fizika sahəsindəki qabaqcıl alimlərlə tanış olmuşdur. Lenz, elmi fəaliyyətinə gənc yaşlarından başlamış və çox keçmədən özünün dərin elmi anlayışı və fizika üzrə istedadı ilə tanınmağa başlamışdır. Lenz qanunu və elektromaqnetizmə töhfəsi Lenz, 1834-cü ildə Lenz qanununu təqdim etmişdir. Bu qanun elektromaqnetizmin əsas prinsiplərindən biridir və Faradeyin induksiya qanunu ilə sıx bağlıdır. Lenz qanunu, maqnit sahəsinin dəyişməsinə cavab olaraq bir keçirici daxilində induksiya olunan cərəyanın istiqamətini izah edir. Qanun belə deyir ki, induksiya olunan cərəyan, maqnit sahəsinin dəyişməsinə qarşı hərəkət edir, yəni bu cərəyan dəyişiklikləri əks etdirir. Bu prinsip enerji mühafizəsi qanunu ilə uyğundur və elektrik mühəndisliyi sahəsində mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Məsələn, elektrik mühərrikləri, transformatorlar və digər elektromaqnit qurğularının işləmə prinsipində Lenz qanunu mühüm rol oynayır. Termodinamika və digər töhfələr Lenz yalnız elektromaqnetizm ilə bağlı deyil, həmçinin termodinamika sahəsində də bəzi töhfələr vermişdir. O, Joul təsirini (keçirici vasitəsilə cərəyanın keçməsi ilə yaranan istilik) araşdırmış və enerjinin dəyişmə prosesləri haqqında əhəmiyyətli işlər aparmışdır. Lenzin nəzəriyyələri enerji çevrilməsi və istilik ilə elektrik enerjisinin qarşılıqlı əlaqələri haqqında anlayışımızı inkişaf etdirmişdir. Əhəmiyyəti və irsi Emil Lenzin qanunu və digər elmi işləri elektromaqnetizm və elektrik mühəndisliyi sahələrində böyük əhəmiyyət kəsb edir. Onun təklif etdiyi qanun, indüksiya olunan cərəyanın istiqamətini və maqnit fluksundakı dəyişikliklərə qarşı necə müqavimət göstərildiyini anlamağa kömək edir. Bu anlayış elektrik mühərriklərinin, transformatorların və digər elektromaqnit texnologiyalarının dizaynında əsas prinsiplərdən biridir. Lenzin yaşadığı dövrdə onun elmi kəşfləri geniş şəkildə tanınmamışdı, lakin zamanla onun işləri elmin müxtəlif sahələrində dərin təsir göstərdi və bu gün elektromaqnetizm sahəsindəki əsas prinsiplərdən biri kimi qəbul olunur. Emil Lenz, elektromaqnetizm və fizikanın müxtəlif sahələrində mühüm töhfələr vermiş almadır. Onun Lenz qanunu bu gün də fizika və mühəndislik sahəsində tədris edilən və tətbiq olunan əsas anlayışlardan biridir. Lenzin qanunu elektromaqnit induksiyası və enerji mühafizəsi prinsiplərinin daha dərindən anlaşılmasına yol açmış və müasir texnologiyaların inkişafına töhfə vermişdir. Onun elmi irsi, müasir fizikada və mühəndislikdə davam etməkdədir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Emil_Lenz
https://nationalmaglab.org/magnet-academy/history-of-electricity-magnetism/pioneers/heinrich-friedrich-emil-lenz/
https://www.oxfordreference.com/display/10.1093/oi/authority.20110803100100162
https://dbpedia.org/page/Emil_Lenz
https://www.apexmagnets.com/news-how-tos/magnetic-personalities-heinrich-friedrich-emil-lenz/?srsltid=AfmBOoqWo-YzG3-PpWW21_BWLcx03ZAFrSNnrFjpCBgnS2SbsBAtMKFi
https://www.wikidata.org/wiki/Q154325
https://www.encyclopedia.com/science/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/heinrich-friedrich-emil-lenz
Tarix : 5 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
