Elena Garro - Meksikalı yazıçı, dramaturq, ssenarist və jurnalist. Ümumi məlumat O, Latın Amerikası ədəbiyyatında sehrli realizm hərəkatının ilkin liderlərindən biri kimi tanınır, baxmayaraq ki, bu etiketi özü rədd edib və onu "ucuz ticarət etiketi" adlandırıb. Garro-nun ilk üç kitabı – "Un hogar sólido" ("Möhkəm Ev", 1958), "Los recuerdos del porvenir" ("Gələcəyin Xatirələri", 1963) və "La semana de colores" ("Rənglər Həftəsi", 1964) – Juan Rulfo-nun əsərləri ilə birlikdə sehrli realizmin ən erkən nümunələri sayılır. Onun üslubu poetik elementlərlə zəngin olub və gündəlik dili şeir formasında canlandırmağa çalışıb. Həyatı Elena Garro 1916-cı ildə Pueblada, ispaniyalı ata José Antonio Garro Melendreras və meksikalı ana Esperanza Navarro Benítez-in ailəsində anadan olub. Beş uşaqlı ailənin üçüncü övladı olan Garro uşaqlığını Mexiko şəhərində keçirib, lakin Kristero müharibəsi zamanı İquala, Querrero şəhərinə köçüb. 12 yaşında Mexiko şəhərinə qayıdaraq "Antiguo Colegio de San Ildefonso"da təhsil alıb. Daha sonra "Meksika Milli Muxtar Universiteti"ndə ədəbiyyat, xoreoqrafiya və teatr üzrə təhsil alıb və Julio Bracho-nun teatr qrupunda fəal iştirak edib. 1937-ci ildə yazıçı Oktavio Paz ilə evlənib və eyni ildə onunla birlikdə İspaniyadakı "II Beynəlxalq Yazıçılar Konqresi"nə qatılıb. Bu səfərdən ilhamlanaraq 1992-ci ildə "Memorias de España 1937" ("İspaniya 1937 Xatirələri") əsərini yazıb. Cütlüyün Laura Helena Paz Garro adlı bir qızı olub, lakin 1959-cu ildə boşanıblar. Garro 1968-ci ildə Tlatelolko qırğından sonra mübahisəli açıqlamalar verib və Meksika intellektual cəmiyyəti tərəfindən tənqid olunaraq 1972-ci ildə qızı ilə birlikdə 20 illik sürgün həyatına başlayıb. O, ABŞ, İspaniya və Fransada yaşayıb, 1991-ci ildə Meksikaya qayıdıb. 1998-ci ildə Kuernavakada ürək-damar xəstəliyindən vəfat edib. Yaradıcılığı Elena Garronun ədəbi karyerası 1941-ci ildə "Así" jurnalında jurnalist kimi başlayıb. İlk kitabı "Un hogar sólido" ("Möhkəm Ev", 1958) teatr əsərlərindən ibarət olub. 1963-cü ildə nəşr olunan "Los recuerdos del porvenir" ("Gələcəyin Xatirələri") romanı Meksika İnqilabının və Kristero müharibəsinin təsirlərini İquala şəhəri fonunda təsvir edir və sehrli realizmin klassik nümunəsi sayılır. 1964-cü ildə "La semana de colores" ("Rənglər Həftəsi") hekayə toplusu ilə yerli inancları və folkloru işıqlandırıb. Garronun digər əsərləri arasında "Testimonios sobre Mariana" ("Mariana Haqqında Şəhadətlər", 1981), "Reencuentro de personajes" ("Personajların Yenidən Görüşməsi", 1982) və "La casa junto al río" ("Çay Kənarındakı Ev", 1983) kimi romanlar var. O, həmçinin "Felipe Ángeles" (1979) kimi tarixi dram əsərləri və "La culpa es de los tlaxcaltecas" ("Tlaxkalkalıların Günahı") kimi qısa hekayələr yazıb. Garro-nun üslubu sürrealist və absurd teatr elementləri ilə zəngin olub, Meksika cəmiyyətində qadın azadlığı və siyasi məsələləri vurğulayıb. Mükafatları "Xavier Villaurrutia Mükafatı" (1963) — "Los recuerdos del porvenir" romanı ilə. "Grijalbo Mükafatı" (1981) — "Testimonios sobre Mariana" romanı ilə. "Sor Juana Inés de la Cruz Mükafatı" (1996) — ümumi yaradıcılığına görə. Şəxsi həyatı Elena Garro Oktavio Paz ilə evli olub və onların münasibətləri həm ədəbi, həm də şəxsi müstəvidə gərgin keçib. Qızları Helena Paz Garro da yazıçı olub. 1968-ci ildə Tlatelolko qırğını ilə bağlı verdiyi bəyanatlar – bəzi intellektualları tələbə hərəkatını təhrik etməkdə ittiham etməsi – onun sürgünə getməsinə səbəb olub. Garro həyatının son illərini yoxsulluq içində keçirib və siqaret asılılığından yaranan ağciyər xəstəliyindən əziyyət çəkib. Əsərləri "Un hogar sólido" ("Möhkəm Ev", 1958) — teatr toplusu. "Los recuerdos del porvenir" ("Gələcəyin Xatirələri", 1963) — roman. "La semana de colores" ("Rənglər Həftəsi", 1964) — hekayə toplusu. "Felipe Ángeles" (1979) — dram. "Testimonios sobre Mariana" ("Mariana Haqqında Şəhadətlər", 1981) — roman. "Reencuentro de personajes" ("Personajların Yenidən Görüşməsi", 1982) — roman. "La casa junto al río" ("Çay Kənarındakı Ev", 1983) — roman. "Memorias de España 1937" ("İspaniya 1937 Xatirələri", 1992) — səyahət yazısı. Ədəbiyyatda təsiri Elena Garro Latın Amerikası ədəbiyyatında "Boom" nəslinin gizli qəhrəmanlarından biri kimi qəbul edilir. Onun əsərləri Meksika cəmiyyətinin qaranlıq tərəflərini – siyasi repressiya, gender bərabərsizliyi və tarixi travmaları – poetik və sehrli üslubla təsvir edir. Garro-nun yaradıcılığı Juan Rulfo, Gabriel García Márquez və Julio Cortázar kimi yazarlarla müqayisə olunur, lakin o, Meksika ədəbi dairələrindəki şəxsi və siyasi qarşıdurmalar səbəbindən layiq olduğu tanınmanı tam ala bilməyib. 1968-ci il hadisələrindən sonra sürgündə yazdığı əsərlər Meksikanın mədəni yaddaşında dərin iz qoyub.
https://en.wikipedia.org/wiki/Elena_Garro
https://latinamericanliteraturetoday.org/lal_author/elena-garro/
https://www.latamdialogue.org/post/elena-garro-rewriting-the-past-through-fantastic-literature
https://www.goodreads.com/author/show/2420.Elena_Garro
https://literalmagazine.com/elena-garro-octavio-paz-and-the-battle-for-cultural-memory/
https://www.nytimes.com/1998/08/25/books/elena-garro-a-mexican-literary-figure-dies-at-78.html
https://www.kcl.ac.uk/events/elena-garro-recollections-of-things-to-come
https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1998-aug-24-mn-16096-story.html
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
