Eichhornia - Pontederiaceae ailəsinə aid olan və əsasən su mühitlərində böyüyən bir bitki cinsidir. Bu cinsin nümayəndələri, xüsusilə tropik və subtropik ərazilərdə rast gəlinir, lakin bir çox növü dünya üzrə digər su ekosistemlərində də yayılmışdır. Eichhornia bitkiləri suyun səthində və yaxın ərazilərdə sərbəst böyüyən, müxtəlif xüsusiyyətlərə malik bitkilərdir. Ən tanınmış növü, Eichhornia crassipes, adətən "su zanbağı" adı ilə tanınır. Botanika xüsusiyyətləri Eichhornia cinsinin bitkiləri əsasən çoxillik, suyun səthində və ya sığ suda üzən bitkilərdir. Bitkilərin gövdələri suyun səthində yerləşərək üzür və sıx, geniş yarpaqları ilə xarakterizə olunur. Yarpaqları ümumiyyətlə qalın, yaşıl və parlaq olur. Eichhornia crassipes növü, xüsusilə böyüklükdə və yarpaqlarının sıxlığı ilə seçilir. Bu bitkilərin çiçəkləri gözəl və rəngarəng olur, adətən mavi, bənövşəyi və ya çəhrayı rəngdədir. Çiçəklər çox vaxt böyük və cəlbedici olur, su mühitindəki estetik dəyərini artırır. Çiçəklər qruplar şəklində düzülür və çox vaxt polen daşıyıcıları olan həşəratları cəlb edir. Ekoloji rol Eichhornia bitkiləri su ekosistemlərində əhəmiyyətli ekoloji funksiyalar yerinə yetirir. Bu bitkilər, suyun oksigenlə zənginləşdirilməsinə kömək edir və su mühitlərindəki ekosistemlərin tarazlığını qorumağa kömək edir. Yarpaqlarının sıx örtüyü suyun səthini örtür və istilik balansını tənzimləyir, suyun daha dərin qatlarında temperatur dəyişikliklərini azaldır. Bundan əlavə, Eichhornia bitkiləri su mühitində digər canlılar üçün sığınacaq və yemək mənbəyi təmin edir. Bu bitkilər, xüsusilə balıqlar və digər su canlıları üçün mühitin şəffaflığını və ekosistemin sağlamlığını artırır. Su ekosistemlərində yayılma və istifadəsi Eichhornia bitkiləri çox sürətlə böyüyür və əgər nəzarət altında saxlanmazsa, ərazilərdə çoxalaraq suyun səthini tamamilə örtə bilər. Bu xüsusiyyət, həm faydalı, həm də zərərli ola bilər. Yüksək yayılma qabiliyyəti, su mühitinin oksigenlə zənginləşdirilməsini təmin etsə də, çoxalması, su mühitindəki digər bitkilərin inkişafını məhdudlaşdıra bilər və yerli ekosistemdə tarazlığı poza bilər. Eichhornia crassipes, xüsusilə su göllərində və çaylarda invaziv növ kimi qəbul edilir. Bu bitkinin qeyri-yerli ərazilərdə sürətli yayılması, su yollarının bağlanmasına və digər su bitkilərinin məhv olmasına səbəb ola bilər. Buna görə də, ekosistemin tarazlığını qorumaq üçün Eichhornia bitkilərinin böyüməsi mütəmadi olaraq nəzarət edilməlidir. Akvariumlarda və bəzək bağlarında istifadə Eichhornia bitkiləri həm də akvariumlarda və bəzək bağlarında dekorativ məqsədlər üçün istifadə olunur. Akvariumlarda bu bitki, suyun təmizlənməsi və oksigenlə zənginləşdirilməsi üçün faydalıdır. Həmçinin, estetik baxımdan da akvariumların gözəlliyini artırır. Eichhornia-nın üzən yarpaqları və cazibədar çiçəkləri, su mühitindəki təbii gözəlliyi vurğulayır. Bəzək bağlarında isə Eichhornia bitkiləri gölməçələr və digər su ərazilərində gözəl vizual təsir yaradır. Bu bitkilər həm də suyun təmizlənməsi və su mühitinin bioloji müxtəlifliyinin artırılmasına kömək edir. Yetişdirmə və qulluq Eichhornia bitkiləri, su mühitində asanlıqla yetişir və çox sürətlə böyüyür. Bu bitki üçün işıqlandırma və su şəraiti vacibdir. Eichhornia-nın böyüməsi üçün yaxşı işıqlandırma, suda yüksək temperatur (18-30°C) və zəngin qida maddələri tələb olunur. Su mühitində bu bitkilər sürətlə böyüyə bilər, buna görə də mütəmadi olaraq budama və nəzarət edilməlidir. Akvariumda və bəzək bağlarında Eichhornia bitkilərini yetişdirmək üçün müntəzəm su dəyişmələri, lazımi qida maddələrinin təmin edilməsi və düzgün işıqlandırma vacibdir. Bitki, həmçinin, suyun səthində sərbəst şəkildə üzərək genişlənə bilər, buna görə də yayılmasını nəzarət altında saxlamaq lazımdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Eichhornia
https://www.inaturalist.org/taxa/57390-Eichhornia-crassipes
https://www.frontiersin.org/journals/pharmacology/articles/10.3389/fphar.2022.842511/full
http://www.misin.msu.edu/facts/detail/?project=misin&id=48&cname=Water+hyacinth
https://www.missouribotanicalgarden.org/PlantFinder/PlantFinderDetails.aspx?taxonid=285493
https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/eichhornia-crassipes
https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:1198589-2
Tarix : 8 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
