Edwin Lutyens (1869–1944) - İngilis memarı və "Arts and Crafts" hərəkatının və neoklassik memarlığın ən önəmli nümayəndələrindən biridir. Lutyens, xüsusilə böyük şəhər memarlığı, kotec və villalar kimi yaşayış məkanları, eləcə də tarixi abidələrin bərpası sahəsindəki işləri ilə tanınır. Onun memarlıq üslubu, həm klassik, həm də modern yanaşmaların birləşməsidir və Lutyens, xüsusilə Britaniya memarlığına təsiri ilə tanınır. Təhsil və karyera başlanğıcı Edwin Lutyens, 1869-cu ildə Londonda anadan olmuşdur. O, Londra Memarlıq Məktəbində təhsil almış və burada təhsilini tamamladıqdan sonra memarlıq sahəsində fəaliyyətə başlamışdır. 1890-cı illərdə o, Arts and Crafts hərəkatının təsiri altında çalışmağa başlamış və müasir dövrün tələblərinə uyğun yeni dizaynlar inkişaf etdirmişdir. Lutyens, böyük layihələr və şəhər planlaşdırma ilə məşğul olarkən, həm də ağır bəzəkli və zəngin dizaynların tərəfdarı olmuşdur. O, həmçinin, İngiltərədəki ən möhtəşəm parklar və günümüzün ən məşhur binalarının dizaynlarında mühüm rol oynamışdır. Lutyens-in memarlıq üslubu Edwin Lutyens-in memarlıq üslubu, klassik elementləri və bəzəkli detalları müasir dövrün funksionallığı ilə birləşdirən bir yanaşmadır. O, neoklassik və Arts and Crafts hərəkatlarının təsiri altında, simmetrik, həndəsi dizaynlar və dayanmış memarlıq formaları ilə çalışmışdır. Lutyens-in memarlıq fəlsəfəsi, hər zaman təmiz xəttlər, təkrarlanan formalar və təbii materialların istifadəsi ilə xarakterizə olunurdu. Lutyens-in işləri, həm şəhər planlaşdırması, həm də gözəl bağlar və parklar yaratmaqla əlaqədar olmuşdur. Onun ağır daşlardan istifadə etməsi, həm də təbii və möhkəm materiallardan yararlanması onun memarlıq dilini unikal etmişdir. Əhəmiyyətli layihələri Lutyens-in ən məşhur layihələrindən biri "New Delhi-nin şəhər planı"dır. 1912-ci ildə Britaniya hökuməti tərəfindən Hindistanın yeni paytaxtı olaraq seçilən New Delhi-nin şəhər planı Lutyens tərəfindən hazırlanmışdır. Bu layihə, Britaniya imperiyasının təsirini əks etdirən və İngilis klassik üslubunu Hindistanın yerli mədəniyyəti ilə birləşdirən bir memarlıq layihəsidir. Lutyens-in dizaynı, həm simmetrik tərtibatları, həm də gözəl parklar və geniş prospektlər ilə fərqlənir. Başqa bir əhəmiyyətli layihəsi, "Viceroy's House" (indiki Raisina Hill sarayı) Hindistanda yerləşir. Bu bina, kolonial dövrün ən möhtəşəm memarlıq nümunələrindən biri olaraq neoklassik və Hindistan mədəniyyətinin birləşməsini əks etdirir. Viceroys House, Lutyens-in memarlıq üslubunun mükəmməl bir nümunəsidir. Wembley Stadionu (1923) və War Memorial (1930) kimi layihələr də Lutyens-in məşhur işləri arasında yer alır. Wembley Stadionu, İngiltərənin idman mədəniyyəti ilə əlaqəli mühüm bir memarlıq layihəsi ikən, War Memorial isə Birinci Dünya Müharibəsinin xatirəsi olaraq hərbi abidə olaraq dizayn edilmişdir. Memarlıq və sosial fəaliyyət Lutyens, həm də memarlığın sosial funksiyasına önəm vermişdir. O, memarlığı cəmiyyətin ehtiyaclarına cavab verən bir vasitə kimi görmüş və əlverişli və gözəl məkanlar yaratmağa çalışmışdır. New Delhi və Wembley Stadionu kimi layihələr, onun böyük sosial layihələr və ictimai məkanların formalaşdırılması mövzusundakı yanaşmalarını nümayiş etdirir. Təsiri və irsi Edwin Lutyens, Britaniya memarlığının inkişafında mühim bir şəxsiyyət olaraq, həm klassik, həm də müasir elementləri birləşdirərək məkanın və şəhər planlamasının inkişafına töhfə vermişdir. O, həmçinin xatirə abidələri, hökumət binaları və yaşayış evləri ilə sosial faydaları nəzərə alaraq memarlıq sahəsində önəmli işlər görmüşdür. Arts and Crafts hərəkatının təsiri altında, Lutyens-in işləri həm gözəl, həm də funksional olaraq birləşən memarlıq nümunələrini təmsil edir. Edwin Lutyens, neoklassik memarlıq ilə tanınan və Britaniya və Hindistan memarlığına böyük təsir göstərmiş bir memardır. Onun işləri, təmiz xəttlər, funksionallıq, estetik harmoniya və sosial fayda prinsiplərinə əsaslanaraq müasir memarlığın inkişafına böyük töhfələr vermişdir. Lutyens, həmçinin tarixi binaların qorunması və yeni şəhər planlarının inşasında da müstəsna bir sənətkar kimi tanınır.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Edwin_Lutyens
https://en.wikipedia.org/wiki/Edwin_Lutyens
https://www.britannica.com/biography/Edwin-Lutyens
https://kids.britannica.com/students/article/Edwin-Lutyens/312255
https://www.lutyenstrust.org.uk/about-lutyens/biography/
https://www.exploringsurreyspast.org.uk/themes/people/architects/edwin_lutyens/
https://www.classicist.org/calendar/travelTours/lutyens-in-england/
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
