Edward Albee (12 mart 1928 – 16 sentyabr 2016) — insan münasibətlərini və cəmiyyət normalarını kəskin və təhrikedici təhlillərə qoyan innovativ Amerika dramaturqu. XX əsrin teatr sənətində mühüm rol oynamış Albee, "Absurd Teatrı" ilə psixoloji realizmi birləşdirərək şəxsiyyətin kövrəkliyini və müasir həyatdakı illüziyaları ifşa edən əsərləri ilə tanınır. Əsas əsərləri: "Virciniya Şiri Kimdən Qorxur?" (1962): Ən məşhur pyesi. Uğursuz bir evliliyin kəskin təsviri, illüziya və reallıq arasındakı mübarizə mövzuları ilə diqqət çəkir. Pulitzer mükafatından kontroversial məzmununa görə məhrum edilsə də, Tony mükafatı qazanmış və Elizabeth Teylor və Riçard Burtonun iştirak etdiyi filmə çevrilmişdir. "Heyvandarlıq Hekayəsi" (1959): İlk böyük əsəri. Bir pərdəlik bu pyes şəhər tənhalığını və ekzistensial ümidsizliyi təsvir edir. "Nəzik Balans" (1966), "Dəniz Mənzərəsi" (1975), "Üç Uzun Qadın" (1994): Hər üçü Pulitzer mükafatı qazanıb. "Üç Uzun Qadın" əsəri yaşlanma və yaddaş mövzularını Albee-nin ögey anası ilə mürəkkəb münasibətləri əsasında işləyir. "Keçi, yaxud Kimdir Silviya?" (2002): Məhəbbət və cəmiyyət tabularını sındıran trajikomediya. Əsas mövzular və üslub: Mövzular: Yadlaşma, ailə pozğunluğu, həqiqət və illüziya, ekzistensial qəzəb, Amerika materializminə tənqid. Üslub: Kəskin dialoqlar, absurd yumor, qeyri-xətti strukturlar, psixoloji mürəkkəblik. Personajları çox vaxt gizli arzular və sosial gözləntilərlə mübarizə aparır. Mükafatlar və irs: 3 dəfə Pulitzer mükafatı (1967, 1975, 1994), 2 Tony mükafatı, Milli İncəsənət Medalı. Gənc dramaturqlara mentorluq edib, Houston Universiteti kimi qurumlarda dərs deyib. Açıq şəkildə homoseksual olan Albee, əsərlərində konformizm və repressiyaya incə tənqidlər əlavə edib. İrs: Absurdizmə ev reallığını birləşdirərək Amerika dramını yenidən formalaşdırdı. Tony Kuşner və Paula Foqel kimi müasir dramaturqlara təsir göstərdi. Əsərləri teatr və akademik tədqiqatların əsasını təşkil edir. Albee-nin pyesləri müasir teatrın təməl daşlarındandır və insan təbiətinin mürəkkəbliyini sərt təhlillərlə təqdim etməklə onun tarixə adını yazdırmışdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_Albee
https://simple.wikipedia.org/wiki/Edward_Albee
https://www.britannica.com/biography/Edward-Albee
https://edwardalbeesociety.org/biography/
https://www.biography.com/authors-writers/edward-albee
https://achievement.org/achiever/edward-albee/
https://www.nytimes.com/2016/09/17/arts/edward-albee-playwright-of-a-desperate-generation-dies-at-88.html
Tarix : 16 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
