Cyclopteridae ailəsi - Ümumiyyətlə lumpsucker və ya lumpfish kimi tanınan dəniz balıqları ailəsidir və Scorpaeniformes dəstəsinə aiddir. Cinslər Cyclopteridae ailəsinə aşağıdakı cinslər daxildir: - Aptocyclus De la Pylaie, 1835 - Cyclopsis Popov, 1930 - Cyclopteropsis Soldatov & Popov, 1929 - Cyclopterus Linnaeus, 1758 - Eumicrotremus Gill, 1862 - Lethotremus Gilbert, 1896 - Proeumicrotremus Voskoboinikova & Orlov, 2020 Xüsusiyyətlər Lumpsucker balıqları adlarını tam uyğun şəkildə daşıyır. Onların kök bədənləri demək olar ki, sferikdir və ümumiyyətlə solğun rənglərə və daş naxışlarına malikdir. "Sucker" (soran) hissəsi balığın dəyişikliyə uğramış qarın üzgəclərinə aiddir ki, bu üzgəclər yapışqanlı disklərə çevrilmişdir (pektoral üzgəclərin arxasında, qarın tərəfdə yerləşir); balıqlar bu disklərdən istifadə edərək altlığa yapışırlar. Bir çox növün başında və bədənində sümüklü, siyilli tüberküllər var; bunlar ailənin taksonomik xüsusiyyətləri üçün vacibdir. Sadə, yumru üzgəclər kiçikdir, geniş, fan şəkilli pektoral üzgəclər istisna olmaqla, bunlar qarın tərəfə doğru uzanır. İki dorsal üzgəcdən birincisi tikanlıdır və 4–8 tikanı var; bəzi növlərdə bu üzgəc tamamilə dəri ilə örtülmüşdür və görünmür. Lumpsucker balıqlarında yan xətt ümumiyyətlə azalmış və ya yoxdur, lakin baş hissəsində yaxşı inkişaf etmişdir; bəzi növlərdə kəllənin yan xətt sisteminin bir hissəsi olan operkulyar kanalın boru şəkilli, bığabənzər xarici çıxıntıları var. Lumpsucker balıqlarının nisbətən kiçik ağızları dar sıralar halında düzülmüş kiçik konik dişlərlə örtülmüşdür. Hava kisəsi yoxdur. Ölçülərinə görə lumpsucker balıqları Eumicrotremus awae növündə 2 sm (0,79 düym) ilə Cyclopterus lumpus növündə 50 sm-dən (1 fut 8 düym) çox arasında dəyişir. Məskunlaşma və qidalanma Görünüşləri göstərdiyi kimi, lumpsucker balıqları zəif üzürlər. Əksər növlər bentikdir; yəni vaxtlarının çoxunu dibdə və ya ona yaxın keçirirlər. Balıqlar qayalıq və ya palçıq altlıqlarda tapılır, burada rəngləri effektiv kamuflyaj təmin edir. Ailənin üzvləri əsasən kontinental şelfdə və ya yamacda, 1,700 m (5,600 fut) dərinlikdə tapılır. Bəzi dərin sularda yaşayan növlər isə pelajikdir və okean dibindən bir qədər yuxarıda qalırlar. Bentik növlər polixet qurdları, xərçənglər və molyusklar kimi sessil onurğasızlar ilə qidalanır. Pelajik növlər isə yavaş hərəkət edən meduzalar və ctenophora kimi ovlarını tuta bilirlər. Balalar yumurta sarısını tamamilə udana qədər səthə yaxın yosunlarda yetişən xərçəng sürfələri və kiçik halakarid gənələri ilə qidalanır. Yumurta sarısını udduqdan sonra isə daha böyük harpaktikoidlər və izopodlar ilə qidalanırlar. Çoxalma Lumpsucker balıqları zəif öyrənilmiş bir qrupdur və onların davranışı və biologiyası haqqında az məlumat var. Bəzi növlərin kürü tökmək üçün dayaz, mərcan sularına (dekabrdan iyuna qədər hamar lumpsucker növündə) böyük məsafələr qət etdiyi məlumdur; bu, bütün növlər üçün doğru ola bilər. Erkəklərin kürü yığınlarını qoruduğu da məlumdur. Lumpsucker balıqlarının sinir sisteminin xüsusiyyətlərindən biri onların arxa beyinlərində Mauthner hüceyrələrinin olmamasıdır, halbuki bu hüceyrələr demək olar ki, bütün digər teleost balıqlarında mövcuddur. Buna baxmayaraq, lumpsucker balıqlarının C-reaksiyası var ki, bu da görünür digər arxa beyin hüceyrələri vasitəsilə idarə olunur. Balıqların çıxış zamanı yaxşı inkişaf etmiş pektoral üzgəcləri və yapışqanlı qarın diskləri var ki, bunlardan dayaz sularda qayalara yapışmaq üçün istifadə edirlər. Gənc balıqlar tam inkişaf edənə qədər dayaz, isti sularda qalır. Sakit okean morinası və sablefish kimi növlər lumpsucker balıqlarının yırtıcılarıdır.

İstinadlar

https://fishbase.mnhn.fr/summary/Cyclopterus-lumpus.html

https://www.fishi-pedia.com/fishes/cyclopterus-lumpus

https://openknowledge.fao.org/server/api/core/bitstreams/3384bd03-13b1-41fa-a839-9455e0662773/content

https://www.chesapeakebay.net/discover/field-guide/entry/lumpfish

https://www.montereybayaquarium.org/animals/animals-a-to-z/lumpfish

https://fishbase.se/country/CountrySpeciesSummary.php?id=62&c_code=304

https://www.marlin.ac.uk/species/detail/1531

https://wildlife-species.canada.ca/species-risk-registry/virtual_sara/files/cosewic/sr-LumpfishGrossePouleMer-2017-e.pdf

https://www.fws.gov/species/lumpfish-cyclopterus-lumpus

https://nofima.com/publication/1971105/

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2772502221000081

https://helcom.fi/wp-content/uploads/2019/08/HELCOM-Red-List-Cyclopterus-lumpus.pdf

https://www.fishi-pedia.com/fishes/genus/cyclopterus

https://www.inaturalist.org/taxa/60603-Cyclopterus-lumpus

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0044848622012807

https://fish-commercial-names.ec.europa.eu/fish-names/species/cyclopterus-lumpus_en

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9796030/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36807134/

Tarix : 23 yanvar 2025