Apollodorus of Damascus - Roma İmperatorluğu dövründə yaşayan məşhur bir memar və mühəndisdir. O, ən çox Trajan imperatorunun dövründəki inşaat layihələri ilə tanınır. Apollodorus, Roma memarlığının və mühəndisliyinin inkişafında mühüm rol oynamış, xüsusilə Trajanın Forumu və Trajanın Kolonnu kimi əhəmiyyətli abidələr və tikililər yaratmışdır. O, həm də bir çox inşaat layihələrini idarə etmiş və bu dövrün mühəndislik innovasiyalarına əhəmiyyətli töhfələr vermişdir. Həyatı və karyerası Apollodorus of Damascus, təxminən MÖ 60 ilə MƏ 130 illəri arasında yaşamışdır. Onun həyatının çox hissəsi Roma İmperatoru Trajan (MƏ 98-117) ilə sıx əlaqələrdə keçmişdir. Apollodorus, Trajanın güclü və genişlənən Roma imperiyasının infrastrukturu və memarlığının əsas memarlarından biri idi. O, həm də Roma mədəniyyətində mühəndislik və inşaat sənətinin yüksəlişinə səbəb olmuşdur. Əhəmiyyətli memarlıq layihələri Trajanın Forumu (Forum of Trajan) Apollodorusun ən məşhur əsərlərindən biri Trajanın Forumudur. Bu, Roma İmperatorluğunun ən böyük və ən möhtəşəm formlarından biri hesab edilir. Trajanın Forumu, yalnız ictimai və ticari məqsədlər üçün deyil, həm də imperatorun gücünün və Roma mədəniyyətinin təcəssümü olaraq inşa edilmişdir. Forumu, geniş bir meydan, monumental məbədlər, dükkanlar və idarəetmə binalarından ibarət idi. Bununla yanaşı, bu forumda yerləşən Trajanın Kolonnu (Trajans Column), Roma imperiyasının mühəndislik sahəsindəki ən mühüm simvollarından biridir. Trajanın Kolonnu (Trajans Column) Trajanın Kolonnu, Roma İmperatorluğunun mühəndislik sahəsindəki ən məşhur abidələrindən biridir. Bu nəhəng sütun, Trajanın Daciyaya qarşı apardığı müharibələrin təsvirini göstərən reliflərlə bəzədilib. Apollodorus, bu abidənin inşasına rəhbərlik etmiş və yüksək mühəndislik bacarığı ilə sütunun içindəki spiral naxışları yaradan dizaynını hazırlamışdır. Kolon, həm də tarixi bir mənbə olaraq Daciya müharibələrinə dair mühüm məlumatlar təqdim edir. Trajanın Körpüsü (Trajans Bridge) Apollodorus, Trajanın Körpüsü adlı mühüm bir inşaat layihəsinin baş memarı idi. Bu körpü, Dunay çayı üzərində qurulmuş və Roma İmperatorluğunun mühəndislik sahəsindəki böyük uğurlarından biri olmuşdur. Körpü, Roma imperiyasının ən geniş və ən davamlı körpüsü olaraq tanınırdı. Apollodorus, bu körpünü inşa edərkən mühəndislik və tikinti sahəsində qabaqcıl metodlardan istifadə etmişdir. Pantheon (Bəzi qaynaqlara görə) Bəzi mənbələrə görə, Apollodorus həmçinin Roma şəhərindəki ən məşhur tikililərdən biri olan Pantheonun inşasında da iştirak etmişdir. Lakin bu məsələdə mübahisələr mövcuddur, çünki Pantheonun inşası tarixçəsi tam olaraq aydın deyil. Bəzi qaynaqlar bu tikilinin Apollodorusun əli ilə tikildiyini iddia edir, lakin bəzi digər mənbələrdə Pantheonun inşası Hadrian dövrünə aid edilir. Mühəndislik innovasiyaları və texnologiya Apollodorus, yalnız memarlıq deyil, həm də mühəndislik sahəsində qabaqcıl texnologiyaları tətbiq etmişdir. O, öz dövrünün mühəndislik təcrübələrini istifadə edərək monumental və struktur cəhətdən dayanıqlı binalar inşa etmişdir. Bununla yanaşı, Apollodorus, tikinti layihələrində mühəndislik hesablamalarından və strukturların fiziki xüsusiyyətlərindən düzgün istifadə edərək, bu layihələrin uzunömürlülüyünü təmin etmişdir. Qarşılaşdığı sıxıntılar və sonu Apollodorusun karyerası sonlarına yaxın, o dövrün Roma hökumətindəki bəzi siyasi dəyişikliklərlə bağlı müəyyən sıxıntılar yaşayıb. Hətta bəzi mənbələrə görə, Hadrian imperatoru ilə qarşıdurmalar səbəbindən Apollodorus, sonradan cəzalandırılmış və öldürülmüşdür. Onun ölümünün səbəbləri tam olaraq bilinməsə də, Apollodorusun siyasi və şəxsi münasibətləri ilə əlaqədar olaraq bəzi narazılıqların olduğu düşünülür. İrsi və təsiri Apollodorus of Damascus, Roma memarlığının və mühəndisliyinin inkişafında əhəmiyyətli bir fiqur olmuşdur. Onun rəhbərliyi altında inşa edilmiş tikililər və abidələr bu gün də Roma mədəniyyətinin və mühəndislik bacarığının ən yüksək səviyyələrini nümayiş etdirir. Trajanın Forumu, Kolonnu və Körpüsü, onun yaradıcılığının böyük nümunələri olaraq hələ də mövcuddur və dünya mədəniyyətində mühüm bir irs qoymuşdur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Apollodorus_of_Damascus
https://www.britannica.com/biography/Apollodorus-of-Damascus
https://www.ice.org.uk/what-is-civil-engineering/meet-the-engineers/apollodorus-of-damascus
https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eaml%C4%B1_Apollodorus
https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eaml%C4%B1_Apollodorus
https://fiveable.me/key-terms/introduction-art/apollodorus-of-damascus
https://assassinscreed.fandom.com/wiki/Apollodorus_of_Damascus
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
