Amerika su dalğıcı (Cinclus mexicanus) - Həmçinin "su quşu" kimi tanınan, Şimali Amerikanın qərbində yaşayan yarı-sualtı quş növü. Bu növ, çayların və dağ axınlarının ekosistemlərində mühüm rol oynayır. Taksonomiya -Aləm: Animalia -Şöbə: Chordata -Sinif: Aves -Dəstə: Passeriformes -Fəsilə: Cinclidae -Cins: Cinclus -Növ: Cinclus mexicanus Təsviri Amerika su dalğıcı möhkəm bədən quruluşuna malik boz rəngli quşdur. Başı bəzən qəhvəyi çalarlarla örtülmüş olur. Göz qapaqlarındakı ağ lələklər quş gözlərini qırpdıqda işıldayan bir effekt yaradır. Uzunluğu təxminən 16,5 sm, qanad açılımı 23 sm, çəkisi isə orta hesabla 46 qramdır. "Dalğıc" adı, sürətli, qayalı çayların dibində qidalanarkən istifadə etdiyi uzun ayaqlarına əsaslanır. Amerika su dalğıcında suyun altında görmə qabiliyyətini artıran əlavə göz qapağı (nictitating membrane) mövcuddur. Burun dəliklərini bağlayan xüsusi pullar və digər quşlardan daha çox yağ istehsalı onu soyuq suya qarşı davamlı edir. Səsi yüksək tonlarda fit və ya triller şəklində olur. Bu mahnını həm erkək, həm də dişi quş bütün il boyunca ifa edir. Tarix Amerika su dalğıcı ilk dəfə 1827-ci ildə ingilis zooloqu Uilyam Svaynson tərəfindən təsvir edilmişdir. Bu nümunə ingilis təbiətşünası Uilyam Bullok tərəfindən Meksikada toplanmışdır. Svaynson növü "Cinclus" cinsinə daxil edərək ona Cinclus mexicanus adını vermişdir. Növün tip lokaliteti Meksikanın Temascaltepec de Qonzales bölgəsidir. Növlər -C. m. mexicanus Svaynson, 1827 – Meksikanın şimalı və mərkəzi -C. m. anthonyi Griscom, 1930 – Meksikanın cənub-şərqi, Qvatemalanın cənub-qərbi, Hondurasın şərqi və Nikaraquanın şimal-qərbi -C. m. ardesiacus Salvin, 1867 – Kosta Rika və Panamanın qərbi -C. m. dickermani Phillips, AR, 1966 – Meksikanın cənubu -C. m. unicolor Bonaparte, 1827 – Alyaska, Kanadanın qərbi və ABŞ-ın qərbi Yayılma və yaşayış mühiti Amerika su dalğıcı Mərkəzi Amerikanın və Şimali Amerikanın qərbində, Panamadan Alyaskaya qədər dağlıq bölgələrdə yaşayır. Adətən, daimi yaşayış yeri olaraq seçilən bu quş, su donduğu hallarda bir qədər cənuba və ya aşağı hündürlüklərə köçə bilər. Onun mövcudluğu yüksək su keyfiyyətinin göstəricisidir və çirklənmə səbəbindən bəzi ərazilərdən yox olmuşdur. Davranış və ekologiya Amerika su dalğıcı çay kənarında düz xətt boyunca ərazisini müdafiə edir. O, Avropa ağboğaz dalğıcına (Cinclus cinclus) davranış baxımından çox oxşardır. Çoxalma Amerika su dalğıcının yuvası su yaxınlığında, qayaların üzərində, çayın sahilində, şəlalələrin arxasında və ya körpülərin altında yerləşir. Yuva kürə formasında olub yan tərəfdən girişi vardır. Normalda yuvalarda 2-4 ağ yumurta olur. Yumurtalar təxminən 15-17 gün ərzində inkubasiya edilir və bala quşlar 20-25 gün ərzində yuvadan çıxır. Dişi inkubasiya ilə məşğul olur, erkək isə balaları qidalandırır. Qidalanma Qida əsasən su böcəkləri, onların sürfələri, kiçik xərçənglər, caddisfly sürfələri, balaca balıqlar və qurbağalar daxil olmaqla su orqanizmlərindən ibarətdir. Amerika su dalğıcının təbii düşmənləri arasında brook alabalığı, bull alabalığı və Dolly Varden alabalığı kimi yırtıcı balıqlar yer alır.

İstinadlar

https://www.allaboutbirds.org/guide/American_Dipper/overview

https://ebird.org/species/amedip

https://abcbirds.org/bird/american-dipper/

https://www.audubon.org/field-guide/bird/american-dipper

https://naturealberta.ca/american-dippers/

https://www.nwf.org/Educational-Resources/Wildlife-Guide/Birds/American-Dipper

https://www.adfg.alaska.gov/index.cfm?adfg=americandipper.printerfriendly

https://fieldguide.mt.gov/speciesDetail.aspx?elcode=ABPBH01010

https://www.birdatlas.bc.ca/accounts/speciesaccount.jsp?sp=AMDI&lang=en

https://www.birdweb.org/birdweb/bird/american_dipper

https://www.nps.gov/thingstodo/american-dipper.htm

https://www.oiseaux-birds.com/card-american-dipper.html

https://animaldiversity.org/accounts/Cinclus_mexicanus/

https://animalia.bio/american-dipper#google_vignette

https://myodfw.com/wildlife-viewing/species/american-dipper

https://www.inaturalist.org/taxa/7643-Cinclus-mexicanus

https://www.stcnature.org/good-natured/american-dipper/

https://birdallianceoregon.org/blog/dippers-who-dont-dip/

Tarix : 25 yanvar 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.