Amerika sərt xəzli pişiyi - Xarakterik sərt xəzi və bükülmüş bığları ilə tanınan, ABŞ-ın şimal-qərbindəki Nyu-York ştatında yayılmış ev pişiyi növü. Tarix Amerika sərt xəzli pişiyi, Amerika qısa xəzli pişiyinin spontan mutasiyası nəticəsində yaranıb. Bu mutasiya ilk dəfə 1966-cı ildə Nyu-York ştatının Vernon şəhərində bir təsərrüfat pişiyinin balasında müşahidə edilib. Beş baladan, bir qırmızı-ağ rəngli erkək balanın xəzi sərt və qıvrım idi. Bu dominant genetik mutasiya, digər qıvrım xəzli pişik növləri (məsələn, Korniş Reks və ya Devon Reks) ilə müqayisədə fərqli idi. Pişiklərin sahibi, yerli Rex pişikləri yetişdirən Joan O'Shea adlı bir yetişdiricini balanı görməyə dəvət etdi. O, bu balanı və onun normal xəzli bacısını 50 dollara alaraq yetişdirmə proqramına başladı. Sərt xəzli erkək bala "Council Rock Farms Adams of Hi-Fi" (qısaca 'Adam') adlandırıldı, dişi bala isə Tip-Top adını aldı. Bu iki pişik arasında yetişdirmə nəticəsində sərt xəzli balalar dünyaya gəldi və onların bir çoxu digər maraqlı yetişdiricilərə satıldı. Növün populyasiyası artdıqca, pişiklər Kanada və Almaniyaya ixrac edildi. Bu ölkələrdə xüsusilə məşhur oldular. Növ uğur qazandı və 1967-ci ildə CFA tərəfindən tanındı. 1978-ci ildə isə çempionat yarışlarına qəbul edildi. Amerika sərt xəzli pişikləri hələ də Böyük Britaniya və Avstraliya kimi ölkələrdə görülməyib. Xüsusiyyətlər Amerika sərt xəzli pişikləri, xarici görünüş etibarilə Amerika qısa xəzli pişiklərinə bənzəyir, lakin onların sərt və qıvrım xəzi, qulaq xəzi və bığları var. Bu xəz bəzi it növlərinin (məsələn, teryer) xəzinə bənzəyir. Onların xəzi az qulluq tələb edir, lakin açıq rəngli pişiklər günəş kremi istifadə etməli ola bilər. Amerikan sərt xəzli pişikləri orta ölçülü və möhkəm bədən quruluşuna malikdirlər, yumru başları, yüksək almacıq sümükləri və qabarıq burunları var. Dişilər ümumiyyətlə erkəklərdən daha kiçik olur. Amerika sərt xəzli pişikləri müxtəlif rənglərdə ola bilər, lakin "Himalaya", "Şokolad" və "Lila" rəngləri yarışlar üçün qəbul edilmir. Bu növ qiymətləndirilərkən əsas diqqət xəzin keyfiyyətinə yönəldilir. 100 baldan 45 bal xəzin keyfiyyətinə verilir. Bu tip xəzə asanlıqla qulluq edilir, çünki xəzin sərtliyini təyin edən gen dominantdır. Amerika sərt xəzli pişiyin geni dominant olduğu üçün, digər pişik növləri arasında yetişdirmə nəticəsində sərt xəzli balalar alına bilər. Amerika sərt xəzli pişiklərinin qızılı gözləri var. Bəzi ağ pişiklər isə mavi və ya əqrəb gözlü ola bilər. Davranış Amerika sərt xəzli pişiyi sakit, sevgi dolu və şirin xasiyyəti ilə seçilir, bu da onu uşaqlı ailələr və digər ev heyvanları üçün ideal yoldaş edir. Bu xüsusiyyətləri ilə Amerika qısa xəzli pişiklərinə bənzəyirlər. Amerika sərt xəzli pişikləri oynamaqdan da, sahibinin qucağında yatmaqdan da eyni dərəcədə məmnun olurlar. Sağlamlıq Amerika sərt xəzli pişiyi ümumiyyətlə sağlam bir növdür. Lakin bu pişiklər Amerika qısa xəzli pişikləri ilə cütləşdirilə bildiyi üçün, həmin növə aid bəzi sağlamlıq problemləri (məsələn, hipertrofik kardiyomiopatiya) inkişaf edə bilər. Bu növün orta ömür müddəti 7-12 ildir. Qulluq Amerika sərt xəzli pişikləri, baxımı ən asan növlərdən biridir. Onlar tük tökür, lakin vaxtaşırı çimizdirmə tökülməni azaltmağa kömək edə bilər. Fenləmək lazım deyil. Bunun əvəzinə pişiyi dəsmalla qurutmaq və rütubəti tamamilə yox olana qədər isti bir otaqda saxlamaq lazımdır. Bəzi sahiblər qeyd ediblər ki, pişiyin xəzinin üzərindən lent təmizləyicisi keçirmək demək olar ki, çimizdirmə qədər effektivdir.
https://www.purina.com/cats/cat-breeds/american-wirehair
https://cfa.org/breed/american-wirehair/
https://www.thesprucepets.com/american-wirehair-cat-breed-profile-4769435
https://www.hillspet.com/cat-care/cat-breeds/american-wirehair
https://www.wisdompanel.com/en-us/cat-breeds/american-wirehair
https://www.webmd.com/pets/cats/what-to-know-about-american-wirehair
https://www.zooplus.co.uk/magazine/cat/cat-breeds/american-wirehair
https://www.dailypaws.com/cats-kittens/cat-breeds/american-wirehair
https://www.vetstreet.com/cats/american-wirehair
https://www.litter-robot.com/blog/american-wirehair-cat/?srsltid=AfmBOor_z5VKBNIb2Czt4st69gt9oAM4qLrGX8SQLkO5oJ4IrRUTiODT
https://cats.com/cat-breeds/american-wirehair
https://en.wikipedia.org/wiki/American_Wirehair
Tarix : 21 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
