Amerikaa qısa tüklü pişiyi - Avropadan Şimali Amerikaya gələn ilk mühacirlərin gəmilərdəki dəyərli yükləri siçan və siçovullardan qorumaq üçün gətirdikləri pişiklərdən törəmiş ev pişiyi növü. "Cat Fanciers' Association" (CFA) məlumatına görə, 2020-ci ildə dünyada ən populyar pişik növləri arasında səkkizinci yeri tutmuşdur. Tarix 1620-ci ildə Mayflower gəmisi ilə gələn digər qısa tüklü ev pişiklərindən, hətta daha əvvəl Ceymstaunun ilk mühacirləri və ya Florida ərazisindəki İspaniya tədqiqatçıları tərəfindən gətirilən pişiklərdən törəmiş ola bilər. 1634-cü ildə nəşr olunan bir mənbə, bu qısa tüklü pişiklərin Yeni İngiltərənin məhsullarını sincablardan qoruduğunu qeyd edir. 1620-ci ildə gələn pişiklərin çoxu çarpazlaşdı və yeni həyat tərzi, iqlim şəraitinə uyğunlaşmaq üçün xüsusiyyətlər inkişaf etdirdi. 1906-cı ildə bu pişiklərin ən yaxşı xüsusiyyətlərini inkişaf etdirmək üçün seçmə yetişdirmə proqramı quruldu. Əvvəlcə "Domestik Qısa Tüklü" adı ilə tanınan bu növ, 1966-cı ildə "Amerikan Qısa Tüklü" adını aldı. Bu ad, onun "tamamilə amerikan" mənşəyini vurğulamaq və digər qısa tüklü növlərdən fərqləndirmək üçün seçildi. Xüsusiyyətlər Orta və iri ölçülü bir pişik növüdür. Erkəklərin çəkisi 5–7 kq, dişilərin çəkisi isə 2.75–5.5 kq arasında dəyişir. Başı böyük və uzunsovdur, qulaqları orta ölçülü və yumru uclu, gözləri böyük və genişdir. Boynu orta uzunluqda və əzələlidir. Ayaqları orta uzunluqda və əzələli, quyruğu isə orta uzunluqdadır. 80-dən çox müxtəlif rəng və naxışda tanınır. Xarakter və davranış Amerika qısa tüklü pişiyi uyğunlaşma qabiliyyəti və yaxşı xasiyyəti ilə ideal ailə yoldaşıdır. Uşaqlar daxil olmaqla, sahiblərinin diqqətini sevsə də, gəzdirilməyi xoşlamır və kifayət qədər müstəqildir. Bəzən sahibinin dizinə qıvrılıb otura bilər, lakin daha çox yanında oturmağı üstün tutur. Bu pişiklər itlərlə yaxşı münasibət qurur, lakin ov instinktləri səbəbi ilə quşlar və digər kiçik ev heyvanları ilə birgə yaşamaqda çətinlik çəkə bilər. Sakit və sevgi dolu təbiəti, həmçinin müstəqilliyi, onları həm tək, həm də ailə şəraitində yaşamağa uyğun edir. Sağlamlıq Yaponiyada aparılan bir araşdırmada, bu pişiklərin 47%-ində PKD1 mutasiyası aşkar edilmişdir. Bu mutasiya, pişiklərdə polikistik böyrək xəstəliyinə (PKD) səbəb olur. ABŞ-da aparılan bir araşdırmada isə, qarışıq nəsilli pişiklərə nisbətən urat urolitiaz (sidik daşı) inkişaf etdirmə ehtimalının daha az olduğu müəyyən edilmişdir. Hər bir pişik kimi, onlar da xroniki və ya kəskin xəstəliklər inkişaf etdirə bilər. Bu zaman parazitlər, viruslar və bakteriyalarla təmas riski artır. Bundan əlavə, sərbəst gəzən pişiklər qəza zamanı zədələnə və ya zəhərli maddələr qəbul edə bilər. Xəstəliklər 1. Piylənmə: Pişiyi yüksək keyfiyyətli qidalandırmaq və həddindən artıq yeməməsinə diqqət etmək, onun sağlam çəkidə qalmasına kömək edir. Piylənmə, diabet və artrit kimi müxtəlif xəstəliklər riskini artıra bilər. 2. Hipertrofik kardiomiopatiya: Bu irsi ürək xəstəliyi pişiklərdə ən çox rast gəlinən ürək problemidir. Simptomlara çətin nəfəs alma, nizamsız ürək döyüntüsü və zəiflik daxildir. 3. Diş problemləri: 3 yaşdan yuxarı pişiklərin 50%-dən çoxunda diş xəstəlikləri, məsələn, diş rezorbsiyası və periodontal xəstəlik müşahidə olunur. Pişiyin dişlərini müntəzəm fırçalamaq problemlərin qarşısını almağa kömək edə bilər. 4. Aşağı sidik yolu xəstəliyi (FLUTD): Sidik yolu infeksiyaları, sidik daşları, sistit və sidik yolu tıxanması FLUTD-nin əsas səbəbləridir. Simptomlara sidikdə qan, tualet qabı xaricində sidik etmək, sidik edərkən zorlanma və az miqdarda sidik ifrazı daxildir. 5. Diabet: Bu xəstəlik yüksək qan şəkəri ilə nəticələnir, çünki bədən insulin düzgün istehsal etmir və ya istifadə edir. Simptomlara artan susuzluq, tez-tez sidik etmək və çəki itkisi daxildir. 6. Tənəffüs problemləri: Bakteriyalar və viruslar pişiklərdə yuxarı tənəffüs yolu infeksiyalarına səbəb ola bilər. Allergiyalar da tənəffüs problemlərinə səbəb ola bilər. Simptomlara asqırma, nəfəs alma çətinliyi və öskürək daxildir. 7. Göz problemləri: Konyuktivit və "albalı göz" kimi müxtəlif göz xəstəlikləri qızarıqlıq, ifrazat və iritasiya kimi simptomlara səbəb ola bilər və pişiyin görmə qabiliyyətini təsir edə bilər.
https://www.purina.com/cats/cat-breeds/american-shorthair
https://www.dailypaws.com/cats-kittens/cat-breeds/american-shorthair
https://en.wikipedia.org/wiki/American_Shorthair
https://www.thesprucepets.com/american-shorthair-cat-breed-profile-4774399
https://www.trupanion.com/pet-blog/article/american-shorthair
https://www.hillspet.com/cat-care/cat-breeds/american-shorthair
https://cfa.org/breed/american-shorthair/
https://www.zooplus.co.uk/magazine/cat/cat-breeds/american-shorthair
https://www.webmd.com/pets/cats/what-to-know-american-shorthair
https://www.royalcanin.com/au/cats/breeds/american-shorthair
https://cats.com/cat-breeds/american-shorthair
https://www.breedlist.com/index.cfm?Page=American-Shorthair
Tarix : 19 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
