Alison və Peter Smithson (1928–1993 və 1923–2003), İngiltərənin ən tanınmış modernist memar cütlərindən biri olub və memarlıq dünyasında mühüm bir təsirə sahibdirlər. Onlar, xüsusilə yaşayış mərkəzləri, şəhərsalma və toplumsal binaların dizaynında yeni yanaşmalar və innovativ ideyalar ilə tanınırlar. Smithson-lar, yeni bir şəhərsalma və memarlıq fəlsəfəsi inkişaf etdirərək, modernizmin ən mühüm təmsilçilərindən biri olmuşdurlar. Həyatı və təhsili Alison Smithson (1928–1993) və Peter Smithson (1923–2003) hər ikisi İngiltərədə doğulmuş və memarlıq təhsili almışdır. Onlar, London Universitetinin Bartlett Memarlıq Məktəbində təhsil almış, burada müxtəlif modernist ideyalar və tərzlərdən təsirlənmişlər. Təhsil dövründə bir-birlərini tanımış və daha sonra həyat və iş yoldaşları olmuşlar. Cütlük, həyatlarını memarlıq və şəhərsalma məsələlərinə həsr etmiş və birgə müxtəlif layihələr həyata keçirmişdir. Memarlıq üslubu və yanaşmaları Alison və Peter Smithson, modernizmin ən çox insan mərkəzli tərəflərini vurğulayan memarlardır. Onlar, futuroloji, daha humanist və sosial məqsədlərə xidmət edən memarlıq təcrübələrini inkişaf etdirmişlər. Smithson-lar, memarlığın yalnız estetik və funksional deyil, həm də sosial və mədəni məqsədlərə xidmət etməli olduğunu vurğulamışdırlar. Onlar, yaşayış və toplum məkanlarını insanların gündəlik həyatına uyğunlaşdırmağa çalışmışlar. Alison və Peter Smithson, xüsusilə Brutalizm üslubunun inkişafında və tətbiqində önəmli rol oynamışlar. Onlar, bu üslubda beton və açıq strukturların istifadəsini təşviq etmiş, binaların və ictimai məkanların şəhərsalma məsələlərini əhatə edən daha çox sosial və insan mərkəzli yanaşmalarla dizayn edilmişdir. Ən məşhur layihələri Smithson-ların ən tanınmış layihələri, şəhərsalma, yaşayış mərkəzləri və ictimai binaların inşasında yeni ideyalar təqdim etmişdir. Bu layihələr, brutalist memarlığın və sosial funksiyalarla uyumlu dizaynın təməlini atmışdır. Hunstanton School (1949–1954, Hunstanton, İngiltərə): Bu məktəb binası, Smithson-ların ən məşhur layihələrindən biridir və modernist yanaşmalarla dizayn edilmişdir. Hunstanton School, açıq məkân planları və funksional tərtibatı ilə diqqət çəkmiş, məktəbin dizaynı, modernist estetik ilə brutalist memarlıq təsirlərini birləşdirmişdir. The Robin Hood Gardens (1968, Londra, İngiltərə): Bu layihə, yaşayış kompleksi olaraq, cütlüyün sosial və şəhərsalma ideyalarını ən yaxşı şəkildə əks etdirir. Robin Hood Gardens, modernist binaların və yaşayış məkanlarının insanların həyatına inteqrasiyasını vurğulayan bir layihə olaraq tanınır. Bina, həmçinin beton materialının və açıq planlamanın istifadəsi ilə brutalist memarlıq məktəbinin bir nümunəsidir. Londonnin South Banks National Theatre (1976): Smithson-lar bu layihədə, böyük ictimai sahələr və açıq məkanlar ilə çox sayda insanın istifadə edə biləcəyi funksional bir teatr mərkəzi yaratmışdılar. Bu layihə, həm müasir memarlıq baxımından, həm də sosial məqsədli dizayn baxımından önəmli bir işdir. Mirası və təsiri Alison və Peter Smithson, memarlıq dünyasında çox böyük təsirə sahib olmuş və modernizmin sosial yönlərini daha çox vurğulamışlar. Onlar, Brutalizmin inkişafına töhfə vermiş, binaların yalnız vizual olaraq deyil, həm də insanların ehtiyaclarına uyğun olaraq dizayn edilməsinin vacibliyini göstərmişlər. Onların layihələrində funksionallıq, sadəlik və insan mərkəzli yanaşma əsas rol oynamışdır. Smithson-lar, memarlığı sosial məsuliyyət və mədəni inteqrasiya ilə birləşdirərək, bir çox şəhərsalma məsələsini həll etmək üçün inovativ həllər təqdim etmişlər. Bu yanaşmalar, həm dizayn təhsili sahəsində, həm də praktiki tətbiqlərdə öz əksini tapmışdır. Alison və Peter Smithson, həmçinin yaşayış və ictimai binaların dizaynında sosial məsuliyyətin önəmli rol oynadığını vurğulamış, müasir memarlıq üçün yeni estetik və funksional həllər yaratmışlardır. Onların işləri, müasir şəhərsalma və memarlıq sahəsindəki dərin izlər buraxmış və bu sahənin inkişafında əsas yoldaşlardan biri olmuşdur. Alison və Peter Smithson-ların mirası, yalnız onların dizaynları ilə deyil, həm də memarlıq fəlsəfələri və yaxın gələcəkdəki binaların insan mərkəzli yanaşmalarına verdikləri töhfə ilə mühüm bir yer tutur. Onlar, Brutalizmin ən tanınmış nümayəndələrindən biri olaraq, sosial funksionallıq və insan həyatını mərkəzə qoyan memarlığın öncülləri olmuşlar.
https://en.wikipedia.org/wiki/Alison_and_Peter_Smithson
https://www.archdaily.com/645128/spotlight-alison-and-peter-smithson
https://www.greyscape.com/architects/alison-and-peter-smithson/
https://www.britannica.com/biography/Alison-Smithson-and-Peter-Smithson
https://www.archdaily.com/tag/alison-and-peter-smithson
https://www.ncl.ac.uk/apl/alumni/graduates/alison-peter-smithson/
https://hicarquitectura.com/2023/07/alison-and-peter-smithson-hunstanton-school/
Tarix : 16 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
