• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
2
5
5
zolaqli-yarpaq-meymunu

Zolaqlı yarpaq meymunu

Raffles zolaqlı lanquru (Presbytis femoralis) - Həmçinin zolaqlı yarpaq meymunu və ya zolaqlı surili. Cercopithecidae fəsiləsinə aid bir primat növüdür. Bu növ Sinqapur və Malayziyanın cənub yarımadası üçün endemikdir. Taksonomiya Presbytis femoralisin taksonomiyası bir neçə dəyişiklikdən keçdi. 2019-cu ilə qədər P. femoralis-in üç yarımnövü tanınırdı: P. f. femoralis (nominativ), P. f. percura (Şərqi Sumatra zolaqlı lanquru) və P. f. robinsoni (Robinson zolaqlı lanquru). P. f. femoralis Sinqapurda və Malayziyanın cənubundakı Johor və Pahang ştatlarında yaşayır, P. f. robinsoni Malay yarımadasının şimalında, o cümlədən Myanma və Tailandın cənubunda, P. f. percura isə Sumatra adasının şərq-mərkəzində yaşayır. Təsvir Raffles zolaqlı lanquru quyruq istisna olmaqla 43.2 ilə 61.0 santimetr (17.0 ilə 24.0 düym) uzunluğundadır, quyruğunun uzunluğu isə 61.0 ilə 83.8 santimetr (24.0 ilə 33.0 düym) arasındadır. Çəkisi 5.9 ilə 8.2 kiloqram (13 ilə 18 funt) arasında dəyişir. Arxa və yan tərəfləri tünd rəngli, sinə və iç budaqlar boyunca ağ rəngli zolaq şəklində tüklərə malikdir. Davranış Raffles zolaqlı lanquru gündüz fəaliyyət göstərən və ağacda yaşayan bir növdür, Dipterocarpaceae fəsiləsinə aid ağacların olduğu tropik meşələri üstün tutur. Digər yarpaq meymunlarına nisbətən yerə daha az enir. Həm ilkin, həm də ikincil meşələrdə, həmçinin bataqlıq meşələrində və manqrov meşələrində, hətta rezin plantasiyalarında yaşayır. Əsasən dörd ayaq üstündə gəzərək və tullanaraq hərəkət edir. Vəhşi təbiət tədqiqatçısı Charles Francisə görə, adətən 3 ilə 6 fərddən ibarət qruplarda yaşayır. Lakin, Sumatra adasının Perawang bölgəsində aparılan bir araşdırmada qarışıq cinsli qruplarda orta hesabla 11 meymun olduğu müşahidə edilmişdir. Bu araşdırmada həmçinin qarışıq cinsli qruplarda 1 yetkin kişiyə 4.8 yetkin dişi nisbəti və hər yetkin olmayan meymuna 1.25 yetkin meymun nisbəti tapılmışdır. Qrup üçün orta ərazi ölçüsü 22 hektar, orta əhali sıxlığı isə hər kvadrat kilometrə 42 meymun olmuşdur. Digər araşdırmalarda isə 9 ilə 21 hektar arasında daha kiçik yaşayış sahələri tapılmışdır. Qidalanma Raffles zolaqlı lanquru əsasən vegetativ qidalanır. Mədəsindəki ixtisaslaşmış bakteriyalar ona yarpaqları və yetişməmiş meyvələri həzm etməyə imkan verir. Perawang araşdırmasında qidanın təxminən 60%-nin meyvə və toxumlardan ibarət olduğu müşahidə edilmişdir. Digər 30%-i isə əsasən gənc yarpaqlardan ibarətdir. Qorunma statusu IUCN 2021-ci ildə Presbytis femoralisi "kritik təhlükədə" olan növlər siyahısına daxil etdi. O zaman P. f. femoralis yarımnövü "zəif" kimi qiymətləndirilmişdi. Taksonomik yenidən baxışdan sonra təxminən 300–400 Raffles zolaqlı lanquru qalıb: Malayziyada 250 ilə 300 arasında və bəlkə də daha az, Sinqapurda isə təxminən 60 fərd. Kiçik və parçalanmış populyasiya və davam edən meşə qırılması riski səbəbilə növ IUCN-in "kritik təhlükədə" olan növlər siyahısına daxil edilmək üçün meyarlara cavab verir. Sinqapur populyasiyası Raffles zolaqlı lanquru bir zamanlar Sinqapur adasının hər yerində yayılmışdı, lakin indi bu populyasiya "kritik təhlükədə" olan növlər siyahısındadır.


İstinadlar

Tarix : 19 fevral 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.