Zantedeschia, Araceae (aroid) - Ailəsinə aid səkkiz növdən ibarət otlu, çoxillik və çiçəkli bitkilər cinsidir. Bu cins Cənubi Afrikaya məxsusdur. Cins, müxtəlif formalarda, Antarktika istisna olmaqla, hər qitədə təqdim edilmişdir. Ümumi adlar Z. aethiopica üçün arum zanbağı, Z. elliottiana və Z. rehmannii üçün kalla və kalla zanbağı istifadə olunur. Lakin bu cinsin üzvləri əsl zanbaqlar deyil (onlar Liliaceae ailəsinə aiddir) və Arum və Calla cinsləri, baxmayaraq ki, əlaqəlidir, Zantedeschiadan fərqlidir, baxmayaraq ki, görünüş bənzəyir. Həm növlərin, həm də çeşidlərin rəngli çiçəkləri və yarpaqları yüksək qiymətləndirilir və adətən dekorativ və bağ bitkisi kimi yetişdirilir. Təsvir Zantedeschia növləri rizomlu, otlu və çoxillik bitkilərdir. Bəzi növlər, məsələn, Zantedeschia aethiopica, 1.2 m hündürlüyə qədər böyüyür, Zantedeschia rehmannii isə 60 sm hündürlüyü keçmir və topa və ya qruplar halında bitir. Zantedeschia bitkiləri öz gözəl və rəngli çiçəkləri ilə məşhurdur. Xüsusilə Zantedeschia aethiopica (arum zanbağı) və Zantedeschia rehmannii (kalla zanbağı) bağçılıqda və dekorativ məqsədlər üçün geniş istifadə olunur. Bu bitkilər həm açıq sahələrdə, həm də qablarda uğurla yetişdirilir. Taksonomiya Zantedeschia, 1997-ci ildə Araceae ailəsinin təsnifatında Zantedeschieae qəbiləsinin yeganə cinsidir. Növlər Hal-hazırda səkkiz növ tanınır: Zantedeschia aethiopica (L.) Spreng. – nəhəng ağ arum zanbağı və ya adi arum zanbağı - Cənubi Afrika, Esvatini, Lesoto. Zantedeschia albomaculata (Hook.) Baill. – xallı arum zanbağı - Cənubi Afrikadan şimala Nigeriya və Tanzaniyaya qədər geniş yayılmışdır. Zantedeschia elliottiana (W.Watson) Engl. – sarı və ya qızıl arum zanbağı - Cənubi Afrikanın Mpumalanga əyaləti. Zantedeschia jucunda Letty - Cənubi Afrikanın şimalındakı Leolo dağları. Zantedeschia odorata P.L.Perry - Qərb Keyp əyaləti. Zantedeschia pentlandii (R.Whyte ex W.Watson) Wittm. - Cənubi Afrikanın Mpumalanga əyaləti. Zantedeschia rehmannii Engl. – çəhrayı arum zanbağı - Cənubi Afrika, Esvatini, Mozambik. Zantedeschia valida (Letty) Y.Singh - Cənubi Afrikanın KvaZulu-Natal əyaləti. Etimologiya Cinsin adı italyan botaniki Giovanni Zantedeschi (1773–1846) şərəfinə alman botaniki Kurt Sprengel (1766–1833) tərəfindən verilmişdir. Yayılması və yaşayış mühiti Bütün növlər Mərkəzi və Cənubi Afrikaya endemikdir, Nigeriyadan Tanzaniya və Cənubi Afrikaya qədər. Z. aethiopica təbii olaraq bataqlıq sahələrində bitir və yalnız su az olduqda tökülür. Daimi suvarılma və qidalandırma ilə davamlı şəkildə böyüyür və kiçik don dövrlərini də davam edə bilir. Z. aethiopica çox güclü və möhkəm bitkidir, müxtəlif torpaq və yaşayış mühitlərində böyüyə bilir və rizomlar vasitəsilə çoxalır; dünyanın bir çox yerində təbii şəkildə yayılmış və alaq otu kimi qəbul edilir.
https://www.gardenia.net/genus/zantedeschia-calla-lily
https://www.ballyrobertgardens.com/products/zantedeschia-aethiopica?srsltid=AfmBOoqkAVl5FI_D8QjmxUferYfplKNKN0ZumdY7XyeJ3Xwi0T1AxPtD
https://www.rhs.org.uk/plants/zantedeschia/growing-guide
https://www.inaturalist.org/taxa/56009-Zantedeschia
https://www.pacificbulbsociety.org/pbswiki/index.php/zantedeschia
https://lowensvlei.co.za/product-category/summer-bulbs/Zantedeschia/
https://plants.ces.ncsu.edu/plants/zantedeschia/
Tarix : 10 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
